First Watt J2 eindversterker

Soms komt er onverwachts de mogelijkheid langs om mooie dingen te mogen beluisteren. En zo kreeg ik in deze vakantie een leuke logee, die, al moet ik er bij zeggen: “She is Hot”!!! Geen versterker voor de groen denkende mens, maar met mijn normaal gebruikte buizenbakken kan ik me toch al moeilijk prinicipieel op dit gebied noemen. Klasse-A solid state versterkers zijn een uitstervend soort. Ik grijp deze gelegenheid dus graag nog even aan.

De J2 is een mooie eindversterker van First Watt. Een kleinschalige audiotak van geestelijk vader Nelson Pass (van o.a. PassLabs, met nog veel grotere wereldvermaarde Klasse A versterkers)

Nelson Pass

In de zelfbouw audio, de DIY-wereld, is Nelson Pass ook geen onbekende. Een pionier als het gaat om klasse-A versterkers, iemand die durft de eenvoud te zoeken m.b.v. solid state onderdelen een versterker maken met de klank van een buizenbak.

Iemand die veel schema’s deelt, en als een productie-versterker uit productie is, deze gewoon ook weer deelt. Vaak wel omdat de onderdelen lastig te verkrijgen zijn. Enkele bekende ontwerpen zijn de Pearl phono versterker en de Aleph versterker series.

Naast zijn bedrijf, Passlabs, heeft hij een soort hobbykeuken opgericht waar hij, in kleine oplage versterkers  ontwerpt en bouwt met laag vermogen, en alles natuurlijk in klasse A. ​

MOSFET... JFET

In zijn eindtrappen gebruikt Pass voornamelijk FET’s. MOSFET's meestal, en regelmatig in een heuse single-ended configuratie zoals we die beter kennen bij SE triodeversterkers. Uiteraard altijd is in klasse A, dus met als bijwerking een groot stroomverbruik, maar volgens velen een sublieme klank.

In deze Firstwatt J2 gebruikt Pass echter geen MOSFET's als “krachtpatsers” maar JFET’s. Opvallend genoeg in een tijd dat er weinig anders was dan de elektronenbuis werd de JFET gepatenteerd, in 1945! Slechts 7 jaar na de door mij zo hooggewaardeerde 300B triode (1938 geïntroduceerd)

Voor een meer technische verhandeling: zoek vooral op het internet naar JFET. In de jaren 80 bouwde Sony er ook een serie heel goed klinkende versterker mee.

De huidige generatie JFET’s komen volgens PASS van een Amerikaans bedrijf, en worden vooral toegepast in het schakelen van flinke stromen bij de zonnepanelen of in elektrische auto’s (wellicht kan ik mijn hybride auto dan ombouwen tot eindversterker...).
De JFET is in ieder geval een spannings gestuurd en lijkt (even lekker kort door de bocht) wat dat betreft een beetje op een ouderwetse electronen buis.

Schakeling

De schakeling is niet zo spectaculair. Bijgaand een versimpeld overzicht. De twee eindtorren staan volgens PASS in een soort Mu-stage. De onderste FET zorgt voor de versterking, de bovenste is een constante stroombron.

Geen koppelcondensatoren. De ingangs FET’s zijn de 2SJ109 en de 2SJ110.

​Opbouw

Een eerste blik in de versterker geeft een duidelijk overzicht en een keurig gemaakte versterker. Na de voedingstrafo 2 verschillende gelijkrichterblokken en een print vol voedingscondensatoren.
De uiteindelijk versterkers zitten op een smalle print, die direct op de koelblokken is gemonteerd.

Er is een zowel een cinch als gebalanceerde ingang, en de luidspreker aansluitingen zijn lekker degelijk uitgevoerd.

​Zo, nu eerst lekker een paar weken met de First Watt versterker spelen, en af en toe wisselen met mijn eigen referentie versterkers, waaronder de Ceasar 3M 300B. Het luidsprekersysteem is al jaren de Klipsch La Scala. Een gevoelig hoornsysteem waarop de de First Watt J2 zich als een vis in water moet kunnen voelen.

Eerste associatie bij het draaien van muziek, was dat de First Watt J2 niet als een typische  transistor versterker klinkt.  ​Er viel eigenlijk niks op. Gewoon erg strak, tegen het “warme” aan. Echt een erg fijne versterker die me heel erg sterk deed denken aan de Doude Douma TUMOS versterker die ik een aantal jaren geleden had. Dat was een gewone MOSFET versterker, ook puur klasse A, die qua karakter ook meer richting een buizenversterker ging. Van de TUMOS is al een MK2 versie, die ik nog niet heb mogen beluisteren, maar waar ik totaal niet twijfel aan de capaciteiten.

​Niks dan lof?

Mijn eigen “huis”-luisterpanel, soms nog kritischer dan mijzelf, was ook erg tevreden over de First Watt J2. Geen straf om naar te luisteren, en eenvoudig aan en uit te zetten. Ook de P.A.F. is dus prima….(Voorheen W.A.F., nu genderneutraal P.A.F.: Partner Acceptance Factor... Voor je het weet heb je een actiegroepje aan de voordeur!... oei!...)

Niks dan lof? Ja, toch wel! Pas als je terug gaat naar mijn 300B Single Ended versterkers dan merk ik het verschil. Deze geven me nog net wat meer lucht en body om alles heen. "Alsof de muzikanten in de kamer staan”.

Let wel, dit zijn mijn ervaringen (en die van de dames thuis, beide ook muzikant van professie, net als ik).

Conclusie

De Firstwatt J2 is een klasse bak van Nelson Pass, die zijn mannetje of vrouwtje staat in de audiowereld. ​Het lijkt me wel het beste om een hoger rendement luidsprekersysteem te gebruik achter de versterker, om het volledige potentieel te kunnen laten horen. Het lijken me zeker geen versterkers die je op 82dB gevoelige speakers moet aansluiten. Maar heb je redelijk hoog rendement speakers, en een mooie voorversterker …… dan is het met deze J2 van FirstWatt geen straf om je muzikale leven verder mee voort te zetten.

​First Watt site

Technische specificaties fabrikant

​Summary of the nominal specifications:
Measured at 8 ohm load:Distortion @ 1 watt.025% @ 1 KHz
Input Impedance: 100 KohmBalanced input
CMRR-60 dB @ 1 KhzGain20 dB
Input Sensitivity: 280 mV = 1 watt, 1.4 V = rated power
Damping Factor: 20O
Output power 8 ohms: 30 watts @ 1% THD, 1KHz
Output Power 4 ohms: 15 watts @ 1% THD, 1 KHz
Frequency response: -1 dB @ 4 Hz, 100 KHz Noise100 uV unweighted, 20-20 KHz
Power consumption: 200 watt