Quad Z-3 luidsprekersysteem
Quad luidspreker = Elektrostaat?
Bij Quad luidsprekers denk ik zelf, en met mij waarschijnlijk vele andere audioliefhebbers, bijna altijd aan elektrostaten. De nieuwe S en Z-series van Quad zijn echter niet de eerste conventionele dynamische (met gewone speakerunits gebouwde) luidsprekersystemen.
De fabrikant voert al weer vele jaren een conventionele luidsprekerlijn onder de titel ‘Classic’.
Waar de Classic serie al vaker heeft bewezen over prima kwaliteiten te beschikken, zijn deze Quad luidsprekers altijd een beetje anoniem gebleven in het enorme marktaanbod. Waardoor dat komt? Misschien net iets te weinig bling? Zou zo maar kunnen…
Maar het kan ook elektrodynamisch
En juist in een tijd waar de luidsprekers van verschillende aanbieders in de populaire prijsklasse meer en meer op elkaar zijn gaan lijken, hoeveel één meter hoge smalle zuiltjes met twee woofertjes en een tweeter zijn er wel niet, komt Quad met twee nieuwe speakerseries die zich dankzij de getoonde kwaliteiten vanaf dat één op een bovengemiddeld positieve belangstelling mogen verheugen.
En ik mag zeggen dat meteen na het uit de doos pakken een paar speakersystemen voor me staan die zeker gezien mogen worden.
ESL 57, even terug in de tijd…
In de tweede helft van de jaren 50 van de vorige eeuw maakte de introductie van de Quad ESL, later in de volksmond ESL 57 genoemd) de fabrikant in één klap fameus onder de muziekliefhebbers. Een imago dat Quad niet meer kwijt is geraakt.
De ESL 57 is vele jaren, tot 1981 maar liefst, de enige luidspreker in het programma van Quad, tot de komst van de veel moderner ogende en totaal anders opgebouwde ESL 63. In tegenstelling tot de naam doet vermoeden is deze niet in 1963 geïntroduceerd maar begin jaren 80. Het getal 63 verwijst naar het jaar waarin de ontwikkelingen starten voor de opvolger van de ESL 57 die tot 1985 is geproduceerd. Na de productie van 54.000 paren werd na 28 jaar de vlag gestreken.
Maar de vraag naar ESL 57 elektrostaten blijkt zelfs anno niet te stillen. Er is nog steeds een levendige handel in deze oerQuad’s en reviseren van versleten of defect geraakte 57’s is tot op de dag tot vandaag geen enkel probleem.
ESL63
De Quad ESL 63 bracht nieuwe inzichten en principes. Waaronder de slimme schakeling van concentrische ringen in de stator (het niet bewegende deel van een elektrostaat) die aangestuurd via vertragingslijnen het afstraalpatroon van een puntbron maken. Waarmee een groot nadeel van het elektrostatische basisprincipe wordt opgevangen: de van nature geringe afstraalhoek.
De hedendaagse opvolgers van de ESL 63 zijn allemaal volgens dit principe gemaakt.
Elektrostaten kunnen een vervelende versterkerbelasting vormen door de vaak excessief lage impedantie bij de hogere frequenties en de capacitieve belasting die de versterker ‘ziet’. Dat kan gemakkelijk voor instabiliteit in de versterker zorgen.
In de tijd dat bij Quad de elektrostatische luidspreker is ontwikkeld zijn er echter nog geen zware solid state versterkers die onbeperkt stroom in lage impedanties kunnen leveren. Het was dus zaak dat de ESL een goede combi moet vormen met de relatief kleine Quad buizeneindversterkers. Dan zal de nodige hoofdbrekens hebben gekocht. Dit maakt echter dat de Quad elektrostatische speakersystemen wel veel gemakkelijk zijn aan te sturen.
