Pro-Ject RPM 1.3 GENIE
[nextpage title=”Inleiding” ]
Pro-Ject maakt al jaren hele goede en betaalbare vinyl/audio producten. Naast een hele lijst met vinyl accessoires heeft Pro-Ject ook een aanzienlijke serie draaitafels. In de uitgebreide lijst van draaitafels bespreek ik deze keer een draaitafel met een super moderne uitstraling: de Pro-Ject RPM 1.3.
Veel ‘junk’ draaitafels te koop
Ik ben blij dat ik deze draaitafel beschikbaar kreeg en er een verhaal over kan schrijven. Er wordt in Nederland namelijk te weinig aandacht besteed aan goede instap draaitafels. Dat terwijl er een steeds grotere groep van jongeren is die vinyl is gaan ontdekken en waarderen. Koop je dan in je enthousiasme een ‘goede’ draaitafel van het merk “van wie we de naam niet gaan noemen”, omdat je hem overal ziet verschijnen in advertenties en zelfs tijdens praatprogramma’s op de televisie wordt geshowd, dan kom je bedrogen uit. Wat marketing al niet kan doen….
Het ergste is dat de versgebakken eigenaren van deze ‘platendraaidingen’ vanwege de belabberde geluidskwaliteit al snel weer afhaken, de Lp afdoen als nostalgie en weer een uitgeknepen mp3 ‘tje gaan streamen. Neem daarbij de aanschafprijs van een Lp en het budget van de gemiddelde jongere. Waarom zou je dan investeren in dure Lp’s? Ik kan mij de gedachte levendig voorstellen.
Kinderspeelgoed….
Ik was laatst in een platenwinkel in het westen van het land en daar hadden ze een hele familie “C” bij elkaar staan. Ik had ze nog niet in het ‘echt’ gezien maar ben me werkelijk kapot geschrokken. Het is één en al plastic tot en met het lager toe. Het mag van mij niet eens de naam lager hebben. Foei! Dit mag je zeker geen platenspeler noemen, maar zou in de Bart Smit moeten staan als kinderspeelgoed voor een leeftijdsklasse t/m 8 jaar. Vraag je dan naar ‘Azimuth’, overhang of Bearwald instelling is vaak het antwoord: Huh…..waar heb je het in godsnaam over. Hij doet het toch… Brrr. Het is een product dat thuis hoort in de categorie Buckler en ik hoop echt dat het deze status gaat krijgen. Moeten we Joep maar een een stuk over laten schrijven. Nee, een echte platen liefhebber zal hier stilletjes om lachen….en weer snel doorlopen.
Niet doen dus, investeer liever in een goede instap platenspeler van een gerenommeerd merk. Er is genoeg keuze in merken en modellen. Dat het echt niet de hoofdprijs hoeft te kosten, laat ik met deze Pro-Ject RPM 1.3 GENIE zien.
Pro-Ject RPM 1.3 GENIE
Pro-Ject heeft met deze RPM serie een heel aantrekkelijke serie draaitafels in de markt gezet. De RPM serie is niet eens de goedkoopste uit de Pro-Ject serie. Maar wel een speler met een bijzonder design en een aantal fijne voordelen wat betreft de arm configuratie. Naast dat deze spelers een modern uiterlijk hebben is er ook aandacht besteed aan de techniek. Maar daarover straks meer. De basis van deze draaitafel is een uit MDF gefreesd chassis, met een dikte van 28 mm. Er zitten, op het lager na, geen metalen delen in verwerkt.
Zelfs het draaiplateau is uit MDF gefreesd. Het geheel is strak gespoten in een fraaie hoogglans lak. Naast de rode uitvoering die ik heb gekregen is deze Pro-Ject ook in mat zwart, hoogglans zwart en hoogglans wit leverbaar. De speler heeft een bijzondere vorm gekregen met twee uitstulpingen. Een voor de motor en een andere voor de plaatsing van de toonarm. Het draaiplateau wordt standaard voorzien van een vilten platenspeler mat. Het geheel staat op een drietal kegels met bijbehorende schoteltjes. Aan de achter/onderzijde van de platenspeler zijn de aansluitingen van de toonarm gemaakt. Er wordt overigens een goede standaard kwaliteit kabel meegeleverd met een separate massakabel.
[/nextpage]
[nextpage title=”Techniek” ]
De Motor van de Pro-Ject RPM 1.3 GENIE
De motor is een 16 Volt gelijkstroom motor waarop een dubbele poelie is gemonteerd voor de beide toerentallen: 33 en 45 RPM. De aandrijving geschiedt middels een rubberen snaar die om de poelie en het draaiplateau wordt geplaatst.
De toonarm van de Pro-Ject RPM 1.3 GENIE
Aan de andere kant van de speler is de toonarm op het chassis bevestigt. Deze toonarm heeft een metalen armbuis. Dit in tegenstelling tot de Pro-Ject RPM Carbon serie, die een toonarm heeft van licht koolstofvezel. De gehele speler is netjes afgewerkt en wat ik heel erg fraai vind dat nagenoeg alle platenspeler variabelen kunnen worden ingesteld.
De naalddruk (VTF) via het contragewicht, de armhoogte (VTA) is instelbaar middels een kleine stelschroef. Daarmee kan het verticale lagerhuis omhoog worden geschoven en de anti skating is regelbaar via een gewichtje aan een beugeltje. Het is zelfs mogelijk om met het losdraaien van een kleine stelschroef de armbuis te roteren, waardoor de Azimuth kan worden ingeregeld en dat is bijzonder in deze prijsklasse. Via een ’S’ profiel eindigt de toonarm in een vaste headshell. De Pro-Ject GENIE wordt geleverd met een fraai Ortofon 2M Red element. Niet verkeerd. Wat zeg ik, de Ortofon 2M Red is een erg mooi element. Ik gebruik deze ook vaak in onze gereviseerde Audio Creative Thorens platenspelers.
Het centrale lager van de Pro-Ject RPM 1.3 GENIE
Het centrale lager is een zogenaamd geïnverteerd lager. Dat wil zeggen dat de lagerbus aan de bovenzijde in het draaiplateau is bevestigt en de lagerpen in het chassis is gemonteerd.
De bus is voorzien van een sinterbronzen inzet lager. De lagerpen is van verchroomd rvs gemaakt. Het chroom geeft een zeer glad en hard oppervlak wat het een ideaal materiaal maakt voor lagerpennen. Het draaiplateau draait geruisloos en nagenoeg horizontaal zonder zichtbare ‘warp’. Prima dus. Meer is er eigenlijk niet van deze speler te zeggen. Ik ga eerst even kijken hoe de ‘af fabriek’ instellingen zijn en eventuele afwijkingen bij regelen.
[/nextpage]
[nextpage title=”Metingen” ]
De Pro-Ject RPM 1.3 GENIE op de meetbank
Niet onbelangrijk is hoe de speler af fabriek is ingesteld. Dit omdat de meeste kopers niet de mogelijkheid of de kennis hebben om de juiste instelling zelf te doen. Dat moet ook niet nodig zijn, je koopt tenslotte een plug&play platenspeler.
Naalddruk
Als eerste meet ik de naalddruk. deze staat ingesteld op precies 2.00 gram. Dat is ook het maximale wat door Ortofon wordt opgeven voor de 2M Red. Ik stel hem liever in op 1,75 gram. Bij deze naalddruk vind ik zelf de Ortofon 2M Red het beste presteren.
Element configuratie
Als ik de Feickert instelmal plaats is duidelijk dat het element is ingesteld met de nulpunt instelling volgens Stevenson. Zelf gebruik ik meestal Bearwald. Maar het maakt niet echt uit welke je neemt. Het is meer een persoonlijke voorkeur. Wil je weten wat deze instellingen allemaal inhouden lees dan mijn blog ‘handleiding voor het afstellen van een platenspeler’ nog even door. Deze speler staat overigens netjes ingeregeld en ik hoef er niets aan te stellen.
De anti skating instelling
De anti skating kan worden ingeregeld met een gewichtje aan een dun nylon draadje die over een beugeltje hangt. Het principe dat je bijvoorbeeld ook bij SME toonarmen terug vind. Ik vind het eigenlijk niet zo’n hele fraaie optie. In dit geval hangt het gewichtje ook wat scheef ten opzichte van de arm. Het draadje ondervind behoorlijk wat wrijving over het beugeltje. De instelling klopt overigens aardig. Ik gebruik als referentie een Wally skater. Mijn advies is om de anti skate indeling gewoon op het eerste gleufje (laagste anti skate instelling) in te stellen, ongeacht de naalddruk.
Last but not least: de Azimuth
Kort gezegd is het de stand van de naald in de plaatgroef. Deze moet netjes 90 graden (loodrecht) op de plaatgroef zijn. Hiervoor heb je speciale software en meetapparatuur nodig. Als je zelf niet kan meten is dat de enige manier om het element exact loodrecht op de plaat uit te richten. Dat is ook prima. Standaard is het element dan ook loodrecht ingesteld. Maar wat als de naald er nu wat scheef is ingelijmd? Dat komt maar al te vaak voor. Mocht het mogelijk zijn dan is het fijn als ook deze waarde goed kan worden ingesteld. Ik doe dit met de Feickert Adjust software. De Feickert Adjust + software is een stuk gereedschap dat ik niet meer zou willen missen.
Er worden met Adjust+ twee waarden gemeten: de fasehoek en de overspraak tussen beide kanalen. Hierbij heeft de fase hoek de hoogste prioriteit aangezien ons menselijke oor gevoelig is voor afwijkingen in fase van beide kanalen. De overspraak wordt meestal gemeten bij -25 dB. Dat is eigenlijk niet meer hoorbaar en dus ondergeschikt aan de fasehoek . Voor dit element stellen we de Azimuth in op 90 – 0,3 graden. Waarbij de fase tussen beide kanalen gelijk is.
Resonantie frequentie
Belangrijk is de combinatie van element en toonarm. In mijn laatste verhaal ‘kies het juiste element bij je platenspeler’ kun je uitvoerig lezen hoe je deze zelf kunt bepalen en waarom deze combinatie zo belangrijk is voor de muziekweergave. De resonantie frequentie van deze Pro-Ject toonarm en Ortofon 2M Red is 10 HZ. Dat is een ideale resonantiefrequentie.
Toerental
Ook niet onbelangrijk is het toerental van de draaitafel. De 33,3 RPM evenals de 45,0 RPM vallen iets lager uit, respectievelijk 33,22 RPM en 44,86 RPM.
De beide toerentallen zijn overigens stabiel en variëren nauwelijks. Wow en Flutter zijn netjes binnen specificatie. (< 0,15%).
[/nextpage]
[nextpage title=”Conclusie” ]
Luisteren naar de Pro-Ject RPM 1.3 GENIE
Dat is zeker geen straf. De speler laat zich eenvoudig bedienen. Wel is het totale gewicht van de speler aan de lage kant waardoor de speler snel wordt verschoven bij de bediening of tijdens een poetsbeurt. Maar dat is even wennen. Ik ben zelf natuurlijk zware spelers met massieve consoles gewend….. Het geluid is robuust, vol en warm. Ik heb voor deze luistertest diverse LP’s de revue laten passeren. Van standaard ‘kringloop’ kwaliteit tot high end audiofiele persingen. Allemaal zetten ze een heel aangenaam plaatje neer. De combinatie van de toonarm en Ortofon Red is erg goed gekozen. Het zet het geluid fraai in de luisterruimte. Het hoog/midden is een klein beetje aan de wollige kant en de precisie en detaillering van de muziek zou net wat beter kunnen. Maar overall klinkt deze speler gewoon erg goed.
Natuurlijk moet je de speelkwaliteiten wel afwegen tegen het ontwerp en materiaalkeuze. Het is niet zo dat deze speler net zo mooi speelt als bijvoorbeeld een gereviseerde Thorens TD160 met Ortofon 2M Red. Het verschil zit hem in de detaillering en finesse waar de Thorens duidelijk excelleert. Je komt met de Pro-Ject in vergelijking met de Thorens ook wat levendigheid/muzikaliteit te kort. Dat ligt toch voornamelijk aan het ontwerp en het gebruikte materiaal. MDF als basis is ook niet de meest ideale keuze om een platenspeler mee te bouwen. Maar alles heeft natuurlijk zijn prijs. En er moet natuurlijk ook wat te wensen over blijven…..
Conclusie
In zijn klasse is deze Pro-Ject RPM 1.3 GENIE een erg goede speler. Mede door de uitgebreide instelmogelijkheden stijgt de muzikale prestatie boven zijn soortgenoten uit, waarbij deze instelmogelijkheden ontbreken. Als je de ook nog de moeite neemt om deze speler in te (laten) regelen en te fine-tunen heb je een topspeler in zijn prijsklasse. Maar de instellingen ‘af fabriek’ zijn al prima de luxe en zal voor de meeste vinyl liefhebbers meer dan voldoende zijn. De combinatie met het Ortofon 2M Red element is door Pro-Ject erg goed gekozen.
Zoals eerder gezegd. Als je wilt beginnen met platen spelen of een vervanger zoekt voor je oude versleten draaitafel, dan is deze Pro-Ject RPM1.3 GENIE een perfecte partner. Geloof me, daar wil je echt geen plastic rammelbak voor in de plaats hebben staan. De Pro-Ject is dank zij het design en de verschillende kleuren van de speler in ieder interieur te plaatsen. Met deze fel rode kleur is het een echte eye-catcher. Dat is ook niet onbelangrijk wanneer je een kritische partner hebt. Iedereen blij dus….
Deze Pro-Ject is natuurlijk wel iets prijziger dan de eerder genoemde plastieken variant. Maar spaar dan even door, of kijk de kerstman even lief aan. Het is de investering dubbel en dwars waard.
Met dank aan Jan Schoneveld, eigenaar van De Audiowinkel in Delden voor het beschikbaar stellen van deze Pro-Ject platenspeler. Voor meer informatie verwijs ik je graag naar zijn website
www.deaudiowinkel.nl of stuur een mailtje naar info@deaudiowinkel.nl
Prijs Pro-Ject RPM 1.3 GENIE inclusief Ortofon Red: € 369,-
Leverbaar in hooglans wit, zwart en rood en mat zwart.
[/nextpage]
Fijn geschreven en prettig te lezen. Ik heb net mijn pioneer pl-12d van stal gehaald na jaren op zolder te hebben staan wachten tot zijn baasje tijd en vooral ruimte had. Fijn om naast streaming ook ouderwets muziek te luisteren.
Ik heb deze draaitafel, nu net 2 dagen! Het geluid is gewoon goed. Mn oude Philips 777 is nu naar mijn werkkamer verhuisd. Was wel even uit proberen met het contra gewicht in te stellen, maar dat is gelukt.
Heb de witte-lak uitvoering. Onder die pootjes leg ik niet die plaatjes, vindt t zo ook mooi staan op mn muur-rack.
Toch zou ik m optimaal willen laten afstellen. Iemand een idee in de buurt van Dordrecht die dat zeer goed kan? Ik heb t idee dat ik m niet optimaal zelf heb ingesteld. Het contragewichtje zit heel erg dicht richting het element. Bij sommige uithalen id muziek hoor je vervorming.
Graag advies.
Groet
AJR