Metrum Acoustics NOS Mini Dac Octave

Voldoende stroom

De gebruikte converters kunnen veel stroom aan de uitgang leveren, vier parallel geschakelde exemplaren uiteraard nog meer. Met een bijkomstig lagere uitgangsimpedantie en heel belangrijk, een verdere verbetering van de liniariteit en verbeterde ruiseigenschappen. Een oud trucje in de elektronica. Wil je de ruis reduceren, schakel dan meerdere transistors parallel aan elkaar. We zien dit bijvoorbeeld veel gebruikt in RIAA voorversterkerschakelingen voor een MC element. Voor chipjes is het niet anders. De door Metrum gebruikte chips leveren zoveel uitgangspanning, bij een zo lage uitgangsimpedantie, dat er geen extra opamps of transistors meer nodig zijn om de spanning verder te versterken. Dat dit een winstpunt is hoef ik niet uit te leggen, toch? Geen opamp is immers altijd beter dan de allerbeste opamp. In ieder geval maakt het de analoge schakeling lekker simpel. En is het KISS principe niet zelden in het voordeel?

Aan de digitale kant ontbreekt het digitale filter. De eigenlijke signaalweg van digitaal in naar de analoge uitgangen is dus erg kort. Met simpelheid alleen kom je er echter niet. De MiniDac Octave lijkt wel gevoeliger voor de periferie dan ik normaal gewend ben. Verschillen in SPDIF kabels en netspanningkabel zijn goed te horen. Met name de eerste is bij mij behoorlijk doorslaggevend, in de goede zin van het woord welteverstaan. Inderdaad, een beetje een raar begrip als we over elektronica praten…

Een onverwachts kabelavontuurtje

Ik heb meerdere SPDIF kabels in huis en de klankmatige verschillen onderling lijken hier groter dan ik bij mijn andere DAC’s hoor. Met allemaal krijg ik een prima geluidskwaliteit, maar met wat meer aandacht is er echter ook meer te halen. Het varieert in mijn installatie van wat duister en gesloten tot open en tastbaar, afhankelijk van het merk en type SPDIF kabel dat ik tussen de bron en Octave hang. Met de Apogee Wyde eye kan ik het vaak goed vinden, veel kwaliteit voor je geld, dank zijn de afkomst uit de pro-music business.Maar ik vind het niet de mooiste match met de Octave.

Een even dure ‘Pure’ SPDIF kabel geeft een wat meer open geluid, maar ook wat rommeliger. Het moet echt beter kunnen. Een Siltech Stockholm SPDIF kabel is al jaren één van mijn ‘geheimtips’, zoals onze oosterburen het zo lekker uitdrukken. Deze kabel meet nagenoeg exact 75 Ohm over een hele grote frequentiebandbreedte. Meten is niet altijd weten misschien, maar het zorgt wel voor een geoptimaliseerde aanpassing. Deze helemaal niet zo dure Siltech speelt tot dan toe in mijn oren het mooist met de Octave.

Dan lees ik (weer) op het HTforum dat er jongens heel succesvol experimenteren met een Wireworld Gold Starlight kabel. Ook nu weer getriggerd Google ik eens wat rond. De moed zakt me al snel in de schoenen, ruim 500 euro voor een simpele SPDIF kabel…pffff…

De dagen daarna blijf ik er wat op rondgooglen en bingo, ik vind er eentje aangeboden op de USA Audiogon site. De man vraagt 189 Dollar, en iets van 12 bucks extra voor het verzenden. Mmm, nog steeds veel geld maar toch andere koek. Ik draal niet langer en laat de Wireworld kabel komen. Vijf dagen later heb ik de envelop op de deurmat liggen en komt er een kabel in mint conditie tevoorschijn.

’s Avonds sluit ik de kabel aan en, het is bijna niet te geloven, ik heb mijn geluid gevonden! Waar de andere SPDIF interlinks af en toe wat donker wegvallen in de diepte van het virtuele podium, zorgt deze match met de Gold Starligh voor een prachtige openheid. De pinpoint is geweldig goed. Het laag heeft een enorme drive en kracht. Dat had ik ook wel vernomen met de andere verbindingen, maar het lijkt er nu nog beter uit te komen. Het is vooral de toegenomen openheid en transparantie dat me vreselijk aanstaat en de boel in een echt mooie balans trekken. Ik heb nog wel een keer terug geschakeld, maar binnen tien minuten zit de Wireworld kabel weer op zijn plek.

Er zullen ongetwijfeld nog betere verbindingen zijn, ook veel kostbaardere, die ik me sowieso niet kan veroorloven. Maar mocht er een importeur of fabrikant zijn die vind dat het inderdaad nóg beter kan, mag hij me die uiteraard meteen ter evaluatie toesturen. Altijd boeiend voor mezelf en voor de geïnteresseerde lezer of bezitter van deze geweldig mooie DAC.

Een avontuur in een avontuur

Ik heb nog een DAC van midden jaren 90, een referentie in bouwkwaliteit, geluid en prijs. Groot en oerdegelijk. Inderdaad, een referentie…. in the nineties… Nee, ik noem geen namen. Het apparaat wordt al lang niet meer geproduceerd. Als ik ‘m op zijn tijd weer eens aansluit klinkt het ook alles behalve verkeerd, hoewel de tijd duidelijk niet stil heeft gestaan. De hedendaagse DAC is, zeker sinds muziek van de harde schijf een belangrijke bron van me is geworden, beter dan ooit. Het is voor fabrikanten weer rendabel om een nieuwe DAC te ontwikkelen, in tegenstelling tot weer een zoveelste nieuwe cd-speler, waar er toch steeds minder van verkocht worden.

Sommigen zagen dat te laat in en hielden zich vast aan het uitbrengen van, inderdaad, maar weer een nieuwe cd-speler. Maar de meeste (verstandige) fabrikanten zijn alsnog aan een inhaalslag begonnen. De oude generatie high end da-converter is meestal ook nog begrenst op 48 kHz. Geen probleem als je een cd-transport gebruikt, een oudere cd-speler op wilt waarderen of alleen cd-rips of andere 16/44 downloads speelt.

Maar er ligt inmiddels een sterk groeiende markt aan 24 bit muziek, tot 192 kHz toe. Maar wat goed was is nu toch ook nog goed? Nou, zoals ik al aanhaalde, er is wel het een en ander gebeurd in dacland. Je hoeft zelfs niet eens meer een klein vermogen uit te geven voor bovengemiddeld goede converter. Dat kun je lezen in mijn andere verhalen over DAC’s. Ik heb deze oude referentie converter, die ik primair als hulp voor meetactiviteiten in huis heb, eens naast de Metrum Octave gezet. Ik kan één op één omschakelen op de voorversterker tussen beide, dank zij de ruime uitgangs opties op M2Tech Evo USB converter.

Flauwekul uitvergrote audiotaal als ‘hij wordt compleet tegen de muur gespeeld’ en dergelijke, waar ik me altijd ver van hou, is hier echter niet zo ver van huis. Het is bijna ontluisterend hoe ver de Octave de oude topper overstijgt. Het ‘oude’ digitaal laat me het geluid van 1995 horen, netjes, wel een beetje gesloten en een redelijk gevoel van ruimte.

Overschakelen naar de Octave pompt meteen lucht in de ruimte, zet muzikanten prachtig neer en ik krijg er veel podiumruimte bij. Het is het gemak van het geluid dat de het luisteren zo relaxt maakt, met de flow die veel vinylliefhebbers zullen herkennen. Oh oh, het kromme woord ‘analoog’ is bijna weer eens gevallen in een test over digitale audio… Maar laat ik het anders zeggen: dit gaat toch wel erg in de richting die we van de betere (lees: heel dure) analoge weergave kennen. In de lange periode die ik tot nu met de Octave heb doorgebracht ben ik alleen maar meer en meer onder de indruk geraakt van de geluidskwaliteit die dit ogenschijnlijk toch zo simpele dacje me steeds weer laat genieten. Er klopt gewoon heel veel aan deze DAC.