Heil A.M.T. Syrinx

Het Zwitserse firma Heil A.M.T. bouwt bijzondere luidsprekersystemen, voor het oor én voor het oog, die behoorlijk afwijken van het enorme aanbod van middle of the road luidsprekers die de huidige audiomarkt bevolken. De hier besproken Syrinx is ontwikkeld op basis van de ervaring die is opgedaan met hun andere L.S. systemen, de Kithara en de Aulos, die al meer dan 10 jaar en met veel succes op de markt zijn.

Het ontwerp is gebaseerd op de onderzoeken van Dr. Oskar Heil, een wetenschapper, die ook verantwoordelijk was voor de uitvinding van de Field Effect Transistor (FET) Hij begon zijn onderzoek in luidsprekerontwerp niet met een abstracte theorie hoe luisprekers horen te werken, maar met een studie naar de eigenaardigheden van het menselijk gehoor. Dit resulteerde uiteindelijk in de ontdekking van het principe waar de Air Velocity Transformer (AVT) op is gebaseerd.

Door dit principe toe te passen op een luidspreker diafragma, was hij in staat om een aantal fundamentele problemen op te lossen zoals inertie (traagheid) en zelfresonantie. Dit alles heeft uiteindelijk geleid tot de ontwikkeling van de Heil Air Motion Transformer speaker, zoals die door de Zwitserse firma Précide wordt gemaakt en in de Syrinx is toegepast.

De behuizing

Het is een opvallende verschijning, deze Syrinx, apart en stijlvol. Een design dat niet snel zal misstaan in een woonkamer of die modern of klassiek is ingericht. De kast meet (hxbxd) 91 cm x 27 cm x 27 cm, waarbij de breedte naar achteren toe afneemt tot 10,5 cm. Het gewicht is om en nabij de 14 kilo. Er is een afwerking in drie verschillende houtfineers leverbaar: zwart, ahorn en kersen. Daarnaast is nog een hoogglans zwart uitvoering. De boven en onderpanelen zijn in licht zilvergrijs gespoten. Het bovenpaneel van de behuizing is onder een hoek van 45 graden geplaatst. Daarin is de woofer gemonteerd.

De recht naar voren stralende Air Motion hoogunit is heel handig met een paar horizontaal geplaatste lange afstandbussen en bouten op hetzelfde paneel bevestigd waardoor die boven de woofer lijkt te zweven. Dat geeft de Syrinx een speciaal gezicht. De beide units staan nu ten opzichte van elkaar ook weer onder een onderlinge hoek van 45 graden. De kast zelf is in twee compartimenten verdeeld die via een pijp, een zogenaamde Helmholtz resonator, net zoals die je in een basreflex behuizing ziet, aan elkaar gekoppeld. Het onderste deel van de kast maakt via een voor het oog onopvallende, heel slim aangebrachte, spleet tussen de zijwanden en voet, contact met de buitenwereld. De Syrinx behuizing heeft dus een dubbele Helmholtz resonator afstemming.

De gebogen frontplaat en de schuin naar achteren weglopende kastwanden beperken staande golven in de kast zelf tot een minimum waardoor er in principe minder dempingmateriaal nodig zal zijn. Daar is ook niet veel van te vinden in de Syrinx. Er is alleen een plaat glaswol op een binnenpaneel gelegd, rond de poort tussen de twee compartimenten. Behalve die scheidingwand tussen de beide kamers is er weinig te vinden van verdere kastversteviging. De wanden klinken bij het kloppen op de kast ook niet echt ‘zo dood als een pier’. Dat zal aan kastkleuring kunnen bijdragen die waarschijnlijk bewust is meegenomen in het ontwerp. De totale afwerking is erg goed.

Luidsprekers en filter

De woofer met een diameter van 18 cm komt van het bekende Deense Vifa, de AMT unit wordt door Precide zelf gemaakt. Het filter bestaat uit een dikke 10 Ohm powerweerstand, 2 luchtspoelen, 2 bipolaire elco’s, in de compensatienetwerken en 2 foliecondensatoren van het Taiwanese Bennic in het tweetercircuit. Hoewel geen echt exclusieve condensator is het wel een type dat ik vaker in de betere versterkers en luidsprekerstemen tegenkom.

De componenten zijn met siliconenkit op een berken triplex draagplaatje vastgezet. De aansluitdraden van de componenten zijn door de deze plaat gestoken en aan de onderkant met elkaar verbonden. De plaat is op zijn beurt weer met siliconenkit tegen een zijwand van de kast is gelijmd. Mee resonerende losse delen zijn door deze bomproof montagemethode vrijwel uitgesloten. Maar het sluit eventuele toekomstige upgrades met nog betere componenten ook zo goed als uit. Maar laten we niet uit het oog verliezen dat dit geen luidsprekersysteem is voor de hardcore tweaker. De Syrinx zie ik meer bij liefhebbers staan die naar hun muziek willen luisteren, en niet met regelmaat aan hun spullen willen prutsen. Met een mooi woord vaak ‘modificeren’ genoemd.

Hét geheime wapen…

Is ongetwijfeld de Air Motion Transformer midhoog unit. Opgebouwd uit een extreem licht diafragma, welke gevouwen is als een accordeon waarbij aan elke vouw een aluminiumfolie strip is vastgemaakt. Het diafragma is in een intens magnetisch veld geplaatst en het muzieksignaal wordt gevoed aan de aluminium strips. Het signaal zorgt voor een uitzettende en samentrekkende beweging, die de lucht onder druk tussen de platen perst. De luchtverplaatsing is 5x groter dan de beweging van het membraam zelf, dus de snelheid van de lucht moet dan ook 5x sneller zijn. Dit verklaart meteen de naam Air Velocity Transformer. Bij een eigen massa van ongeveer 1 gram, is dit een perfect overdracht systeem. In werkelijkheid versnelt de AVT de luchtverplaatsing met een factor 5,3.