Fostex T900A supertweeter
Ik ben al een aantal jaren echte Klipsch fan. Niet zozeer van de standaard lijn luidsprekers, maar wel van de grote Heritage hoornsystemen, zoals de Klipsch La Scala en zijn grotere broer de Klipschorn. Deze opmerkelijke hoornluidsprekers hebben hun oorsprong al weer een aantal decennia achter zich. Wat heet. De ontwerpen van Paul Klipsch van de Klipschorn stamt uit 1947 en de La Scala uit 1963! En in die tijd is er maar weinig veranderd aan het concept. Deze luidsprekers kunnen zich meten met de beste luidsprekers ter wereld. Wie doet hem dat na?
Ooit ben ik letterlijk gevallen voor een Klipsch La Scala na een luistersessie bij Dick. Dick had destijds de Klipsch La Scala in huis staan voor een recensie. Deze luidspreker heeft destijds een onvergetelijke indruk achtergelaten en ik heb niet lang daarna daarom besloten ook een set aan te schaffen. Je moet er wel een beetje ruimte voor hebben, want de Klipsch La Scala is een groot ‘koelkast’ formaat hoornluidspreker. Wil je het hele verhaal lezen, kijk dan even naar het interessante blog van Dick over deze Klipsch La Scala, met recht een bijzondere luidspreker.
Maar ja, eenmaal geproefd aan een Klipsch, dan wil je meer. Mijn huiskamer leent zich voor een mooi groot luidsprekersysteem en al snel kwam toen de gedachte om de La Scala om te ruilen voor de grootste Klipsch luidspreker, de Klipschorn. Een imposante luidspreker met een uitmuntende reputatie. Weliswaar is deze Klipschorn een stuk hoger, maar omdat hij in de hoek staat, lijkt het een stuk kleiner en neemt de Klipschorn minder ruimte in dan de Klipsch La Scala. Het hoog en midden is identiek aan de La Scala. De laagweergever is geplaatst in een groot gevouwen hoornsysteem en maakt gebruik van de muren om het laag te positioneren in de ruimte.
Ondanks dat ik heel veel mooie luidsprekers bij mij thuis heb gehad, is de Klipschorn luidspreker altijd gebleven. Ik vermoed ook, dat ze nooit meer zullen vertrekken.
Upgrade van de Klipschorn
Inmiddels zijn er al wel een aantal upgrades de revue gepasseerd. Allereerst heb ik het filter vervangen door een filter met betere componenten. Dit volgens de ideeën van Al Klapper. Op zijn site kun je veel interessante info vinden over diverse hoornluidsprekersystemen en filters.
In America leeft Klipsch nog veel meer dan in Europa en er zijn diverse grote fora te vinden over alles wat maar iets te maken heeft met Klipsch en de Klipsch Heritage serie in het bijzonder. Een van de grootste fora is de Klipsch Community. Daar kun je werkelijk alles vinden, over deze mooie luidsprekers.
Ook de originele Klipsch alnico tweeter heb ik vervangen door een moderne Crites CT-125 tweeter. Voordeel is het grotere frequentiebereik. De oude alnico tweeter haalt, als je geluk hebt, zo’n 13 kHz. En dat is de fabrieksspecificatie. Ik vermoed dat na jaren gebruik de output en de maximale frequentie, door het verouderen van het membraan, langzaam teruglopen. De nieuwe CT-125 selenium tweeter haalt een maximale frequentie van ongeveer 20 kHz. Ook nog niet zo bar veel, maar toch al een hele vooruitgang, vergeleken met de oude alnico versie.
Waarom een supertweeter
Het hoog van de Klipschorn is best wel mooi in balans, maar ik had altijd het gevoel dat de speaker wat mat klonk, niet sprankelend, zelfs met de nieuwe CT-125 tweeter. Misschien zijn er klipschorn eigenaars die hetzelfde ervaren. Daardoor is het geluid altijd een beetje wollig en ingetogen.
Let wel, de muziekbeleving met een Klipsch is fenomenaal en ik heb nog nooit een luidspreker in huis gehad die dat live-gevoel neerzet, zoals een Klipsch La Scala of een Klipschorn dat doet. Maar toch, dat sprankelende, gedetailleerde geluid wat ik zo mooi vind bij een aantal topluidsprekers als bijvoorbeeld de Tannoy DC-10, die ik voor recensie thuis heb gehad, mis ik een beetje in de Heritage lijn van Klipsch.
Toen kwam het idee van het toevoegen van een supertweeter aan de Klipschorn. Niet van mijzelf maar Dick bracht mij op het idee. Even googelen op de diverse fora en je hebt binnen 5 minuten een ton aan informatie.
En de oplossing bleek heel eenvoudig: een supertweeter.
Beste Marco,
Prachtig hoor die recensie! Maar al lezend kom ik tot de conclusie dat er erg grote bedragen uit de knip worden betaald om naar popmuziek te luisteren.
Het zou toch wel leuk en aardig zijn om ook eens wat klassieke muziek erbij te betrekken.
Of is deze site alleen gemaakt voor een “jeugdig?” publiek? Er zijn ook nog, in dit geval misschien ouderen, die nog steeds grote interesse hebben voor het klassieke genre.
En ook bezig zijn met hi-fi en de apparatuur hiervoor.
Een vriendelijk verzoek. Vergeet de klassieke muziek niet en luister met net zoveel aandacht. Dan wordt de balans weer wat in evenwicht gebracht.
Nogmaals, ik bekijk jullie site met veel aandacht en moet je hiervoor een compliment maken zoals die eruit ziet.
Groetjes van een “oude” (80) muzikale muziekliefhebber en hi-fi-man.
Tom
Hallo Tom,
Dank voor het mooie compliment!
Je hebt helemaal gelijk. Soms blijf je een tijdje in een bepaalde ‘mood’, als ik voor mijzelf spreek en dat was de laatste tijd veel folk en rockmuziek.
En dat terwijl onze muziekkast ook vol staat met mooie klassieke muziek.
Dat er ook een grote groep klassieke luisteraars onder de lezers zijn, vinden we maar al te mooi en wordt zeer gewaardeerd!
Ik ga er voor zorgen dat er ook een redelijk deel klassiek muziek meegenomen gaat worden in de komende recensies.
Met vriendelijke groet, Marco
Hoi Marco,
Ik wil toch nog even reageren op je artikel met je bevindingen betreft de Fostex T900A. Enkele maanden geleden adviseerde Dick mij te gaan voor de La Scala’s want ik wilde een stapje hoger dan de RF7 serie. Ik twijfelde wel over het laag en op advies van Frits de Vries en nadat ik bij iemand naar de La Scala’s had geluisterd waarbij het laag reuze meeviel toch voor de Klipschorns uit 1978 gegaan.
Nog met het oude AA filter en Frits adviseerde mij dan ook bij Al Klappenberger nieuwe filters aan te schaffen. Dat werd de Extreme serie.
Dat was een hele vooruitgang!!! Toch was het hoog niet wat ik wilde horen en wist nog dat Elso Kwak een set tops met de Electro Voice 1824M drivers en T350 tweeters te koop had staan.
Dus naar Groningen en Elso heeft deze uitvoering met dezelfde speakers zelf thuis staan op een SE versterker waarnaar ik met heel veel plezier naar luisterde. Uiteraard de tops meegenomen!!!
Wat een mooi geluid thuis!!! Alles klopt, ik kan wel een beschrijving geven echter beleeft ieder persoon het toch weer op zijn eigen manier. Wel dat ik niet zou weten hoe ik nu nog meer moet upgraden en niet zou weten welke andere speakers er voor in de plaats moeten komen!
Echter…ik heb de Fostex T850 Tweeters liggen voor een projectje met zelfbouw kasten (geen hoornsysteem) om ook de Fostex FE165K in te bouwen. Nu ik je verhaal heb gelezen zou ik misschien de Fostex tweeters eens moeten uitproberen om te vergelijken met de EV’s.
Ik weet niet op wat voor audiocompenenten jij speelt, ik zelf op SE 300B’s (XLS-EML)maar ik ben wel superbenieuwd hoe het bij thuis klinkt!
Ha Marco!
Kan de fostex ook de ct125 helemaal vervangen?
Zodat je wellicht een (bijv. fastrac of Eliptrac 400 ) midhoorn mooi kan centreren en de fostex on top?