DS Audio DS 003
DS Audio kwam begin vorig jaar met een nieuwe ster in het leverprogramma: de DS GrandMaster. Een 'cost no object' project. Hiermee worden de grenzen van de optische techniek van DS Audio verkent. Helaas is deze GM niet gemaakt voor ons normale stervelingen.
De tweede helft van 2021 was daar echter een eerste nakomeling van DS GrandMaster in de vorm van de DS003. Nog steeds met een stevig, maar dit keer gelukkig totaal onvergelijkbaar, prijskaartje als dat van de GrandMaster.
Ik maakte ruim twee jaar geleden kennis met de kleinste telg uit het DS Audio programma, de DS-E1. Na het afronden van mijn review kon ik er eerlijk gezegd maar moeilijk afscheid van nemen. Een nieuwe DS-E1 is dan ook niet lang weggebleven. En ik ben nog steeds erg onder de indruk van dit juweeltje...
Ik heb als enthousiast DS Audio gebruiker na de aankondiging van de komst van de DS 003 meteen een review exemplaar aangevraagd. Maar de leveringen komen zo mondjesmaat op gang dat we er maar eentje besteld hebben. Het duurt daarna nog een fiks aantal weken voor de DS 003 eindelijk in de headshell van de GrooveMaster III arm kan worden geschroefd. We kunnen aan de slag!
Een korte terugblik
Wat is er zo bijzonder aan de elementen van DS Audio? Heb je even? Het werkingsprincipe wijkt echt totaal af van welk ander elementprincipe ook. Geen spoeltjes, geen week weekijzer, geen magneetjes, niets van alles. DS Audio doet het met licht. In het verhaal over de DS-E1 wordt de werking al uitvoerig uit de doeken gedaan. Ik kan het hier dus kort houden en me richten op de verschillen.
DS Audio DS 003
Het DS003 element is qua vorm en technische uitvoering afgeleid van de DS GrandMaster, het hierboven al genoemde absolute topmodel van de fabrikant. Inwendig is er het een en ander gebeurd met deze derde generatie elementen in vergelijk met de vorige (tweede) generatie. De nieuwste generatie heeft twee gescheiden lichtbronnen, waar de elementen voorheen met een enkele waren uitgerust. Daardoor kan het op de cantilever gemonteerde ultradunne beryllium vaantje, dat tussen lichtbron(nen) en opnemer is gepositioneerd, nog een stukje kleiner, en dus lichter, worden uitgevoerd.
Een nog hogere uitgangsspanning
Ook de lichtcontaminatie tussen de opnemers voor het linker en rechter kanaal wordt hiermee verder verminderd en gelijktijdig wordt de kanaalscheiding groter. Een ander bijkomend voordeel is de toegenomen uitgangsspanning. De bestaande DS Audio elementen geven met pakweg 40 mV al een excessief hoge uitgangsspanning, vergeleken met conventionele MC en MM elementen. Wat zorgt voor een excessief goede signaal/ruisverhouding. Het maakt het element, en ook de voorversterker, buitengewoon ongevoelig voor invloeden voor buitenaf.
De nieuwe generatie DS Audio elementen geven zelfs rond 70 mV uitgangspanning. Waardoor er maar weinig signaalversterking nodig is om de voorversterker/ EQ op lijnniveau te brengen.
DS003 versterker/ Equalizer
De DS003 EQ bouwt met de uiterlijke kenmerken op de vormgeving van de DS Grandmaster. Alleen is deze vele malen compacter gebouwd. Op het front is centraal alleen de aan/uit knop en een blauwe led streep te vinden. De laatste had van mij dimbaar mogen zijn. Zeker 's avonds is deze led indicatie behoorlijk fel.
Op de achterzijde is meer te beleven. Natuurlijk zijn daar de onvermijdbare IEC 230 volt en platenspelermassa aansluitingen. Naast de ingangen zijn er een twee paar cinch uitgangen plus een toggle schakelaar. Hiermee is de frequentierespons in de laagste regionen te beïnvloeden.
Variaties
Het onderste paar cinch uitgangsbussen heeft een twee-traps laag-af filter, de bovenste een ééntraps. Met de toggle kun je beide nog eens enkele dB’s variëren onder 30 of 50 Hz variëren. In de gebruikers manual staat duidelijk beschreven hoe en wat het werkt en wat het effect is. Het lijkt op het eerste oog allemaal wat veel van het goede, maar ik vind het heerlijk in gebruik.
Sommige wat dun klinkende vinylalbums kunnen met een flip van de toggle toch nog even extra zetje krijgen in het diepste laag, zonder de rest van het spectrum te beïnvloeden. Ja, dat is best lekker! Voor de altijd naar spijkers op laagwater zoekende puristen misschien een doorntje in het oog.
Maar mij is niets menselijks vreemd en ik maak graag gebruik van de mogelijkheden die geboden worden… Zeker als deze zo bruikbaar blijken. Mijn default mode, die in mijn oren het beste past bij mijn audio opzet is overigens uitgang 2 en de toggle omlaag. En dus bij sommige albums omhoog.
Ook als er met kleine luidsprekers wordt geluisterd is dit een fijne optie. Een klankregelaar op een versterker beïnvloed altijd een veel groter deel van het frequentiespectrum. Dat is iets wat ik zeker niet wil.
Opbouw
De opbouw van de DS 003 EQ is opgeruimd en overzichtelijk. Een forse R-Core voedingstransformator is onder een hoogglanzende afschermkap gemonteerd. Samen met de gelijkrichtdiodes.
10 stuks 33.000 uF/ 25 volt (geen typefout!) Nippon Chemi-con elco's zorgen voor de afvlakking en buffering van de voedingsspanning. De elcobanken zijn overbrugt met MKP foliecondensatoren.
De R-Core transformator onder de kap.
Het armada aan voedingelco’s beslaat een groot deel van de binnenruimte van de DS 003 voorversterker. Het gros van de eindversterkers op deze aardkloot moeten het doen met een stuk minder voedingscapaciteit.
De PCB met de elektronica voor de versterker valt bij de voedingsschakeling bijna in het niet. Deze is geheel discreet opgebouwd met transistoren, weerstanden en condensatoren. Dit in tegenstelling tot de voorversterker/EQ voor de DS-E1 broer, waar opamps in de schakeling zijn ingezet. De in- en uitgangsbussen hebben ook een afschermkap gekregen.
De DS-E1 voorversterker EQ blijkt overigens goed up te graden. Met fraaie resultaten. Hoe en wat? Daar komt nog een eigen verhaal over...
Luisteren
DS Audio beveelt het aan om de voorversterker/EQ een flink aantal uren de tijd te geven om tot volle bloei te komen. Het apparaat gaat dus 24/7 op stroom. Het is immers geen grote energievreter. Ik kan niet anders zeggen dan dat het vanaf de eerste plaat, zuinig uitgedrukt, best al fijn gaat. En er zullen vanzelf nog vele volgen. Laat maar eens fijn op gang komen. Daar hoef je niks voor te doen. Ondertussen kan ik gewoon naar mijn plaatjes luisteren…
De DS003 EQ is eerst een paar dagen achter het DS-E1 element gebruikt. Gewoon uit nieuwsgierigheid naar de werking. Dat gaat opvallend goed. DS Audio geeft zelf ook aan dat alle DS Audio elementen met alle DS Audio voorversterker /EQ's zijn te combineren. Als later de elementen zijn uitgewisseld blijkt de DS003 weer een stukje verfijnder is dan de al o zo fijne DS-E1.
Genieten met een grote 'G'
Het is plaat na plaat alleen maar genieten geblazen. Met als resultaat dat het niet zelden weer tot te ver in de kleine uurtjes wordt. Je weet hoe het gaat: ‘Kom, nog één plaatkant, maar daarna toch de plaat nog omdraaien… tja. Er zijn ergere dingen, zullen we maar zeggen. Geniet van het moment. Carpe Diem!
De DS 003 is zo'n element dat de muziek uit de groef weet op te diepen op een wijze zoals ik niet eerder heb ervaren. En muziek die ik al zo lang in mijn platenkast heb, en tot uit den treure ken, bijna opnieuw laat ontdekken. Een analoog avontuur met een grote 'A'.
Stiekem…
De mooiste opmerking komt van een audiovriend die dit element wel eens wilde horen. En dan vooral hoe stil deze in de groef is. Ik leg een vinylalbum op de Garrard 401, laat de naald in de groef zakken en de muziek begint. Uit het niets, zoals ikzelf inmiddels gewend ben.
Na een paar minuten komt de opmerking: ‘Hoe is dit mogelijk... Hé, we zitten toch niet stiekem naar de streamer te luisteren?’. ‘Doe de armlift maar omhoog’, zeg ik… Zogezegd zo gedaan… ‘Allemachtig…’ is de reactie. ‘Niet normaal dit!’. Naald weer in de groef en verder alleen maar muziek.
Epiloog
Dat het nog zoveel jaar heeft moeten duren voor de oude Toshiba optische techniek naar anno nu kon worden getransformeerd. Maar beter laat dan nooit. De DS-E1 heeft me al lid van de DS Audio fanclub gemaakt. De DS-003 doet er nog eens een schepje bovenop. Het laat me meer vinyl dan ooit onder naald schuiven. Ronduit verslavend. Het is niet dat MM en MC elementen ineens minder waardevol of matig zijn, integendeel! DS-Audio weet alles alleen nog een stukje verder te pushen. En haalt de muziek uit de groef op een wijze die ik tot voor kort niet voor mogelijk hield.
Dat dit bepaald niet voor een habbekrats komt is helaas ook een feit. Maar ook de redelijk betaalbare DS-E1 element/ Equalizer combi geeft de fantastische eigenschappen van een DS-Audio foto elektrisch element al in volle glorie door aan de gebruiker. Met de DS Audio DS003, als regelrechte afstammeling van het voor normale stervelingen onhaalbare DS GrandMaster, heeft DS Audio de lijn nog verder doorgetrokken. Wat een absurd goed element. De extreme stilte onder de muziek, de beleving, het sublieme geluid. Dit is vinyl beleven 2.0!
DS Audio DS 003 element/ voorversterker EQ combi: 5509,00 euro (incl. 21% BTW)
