CEC DA 03N DAC en TL 03N CD transport
Binnenkant
Het snaar aangedreven CD loopwerk van CEC is een handelsmerk. In de TL 03N zien we twee snaren, eentje voor de spindel en eentje voor het verplaatsen van de laserunit. Het is een prachtig stuk techniek. Onder de spindel waarop de CD wordt gelegd zie je een flink messing vliegwiel. Samen met de zware puck die boven op de CD ligt wordt deze draaiende massa nog een keer verzwaard.
De kast is opgedeeld in drie compartimenten. Links de voeding, met een voor dit doel ruim gekozen ringkerntransformator.
In het middenschip vind je het beroemde loopwerk en de daarvoor noodzakelijk elektronica. Het linker compartiment is leeg. Hier vind je bij de geïntegreerde CD-speler van CEC de DA-converter. Die ontbreekt hier uiteraard, bij een een puur CD-transport als de TL 03N is. Op de foto hieronder is mooi te zien dat de laserverplaatsing een eigen snaar aangedreven motor heeft.
CEC TL 03 DAC
De DA 3N DAC meet 43,5 x 29,5 x 10 cm en weegt een gezonde 9,5 kg. Het licht gewelfde front is uiteraard in dezelfde stijl als het TL 3N CD transport. De linker draaiknop is voor de ingangskeuze. Er is een veelheid aan aansluitmogelijkheden: S/PDIF coaxiaal, 2x Toslink plus een mini Toslink op het front, voor het aansluiten van een mp3 speler of smartphone, AES/EBU, en 2 types CEC Superlink. Voor het aansluiten van het CEC CD transport via een viertal coaxkabels of 9-pens Sub-D. Analoge uitgangen, zowel in XLR gebalanceerd en cinch single ended, zijn dubbel uitgevoerd, een paar is regelbaar via de rechterdraaiknop op het front, de ander is fixed. De hoofdtelefoonuitgang, met 6,3 mm klinkster is altijd in volume regelbaar. De laatste blijkt een zeer welkome aanvulling, niet alleen door de praktische werking, maar ook door de prima geluidskwaliteit. Het digitale filter kan geschakeld worden tussen fast en slow. De laatste geeft geen inslingerverschijnselen op pulsen.
Als converter vinden we de ESS Hyperstream ES9008 DAC chip, goed toegepast één van de mooiste van vandaag. Als receiver is de AKM4114 ingezet. Een SRC 4192 bitrate converter zorgt voor de opsampling. De opamps achter de converter zijn Burr Brown 2604 types, mooie kwaliteit… De ruime ringkern voedingstransformator is van een zwarte dempende substantie voorzien dat eventuele trillingen moet uitsluiten. Wat opvalt dat er nogal wat patches achteraf zijn toegepast. Het is netjes uitgevoerd, maar de makers zijn duidelijk nog aan het finetunen geweest toen de DAC al als gereed werd beschouwd. Dat kun je slordig vinden, maar het is evengoed een teken van gedrevenheid en perfectionisme. 
Mooi artikel. Bizar dat een nieuwe DAC van dit kaliber gebruikt maakt van zo’n ondermaatste USB converter. Onbegrijpelijk.
Dick
Ik ben erg benieuwd naar jou ervaringen met het direct afspelen of het converteren van SACD ISO’s. Gebruik je dan Audirvana voor het direct afspelen en Weiss Saracon voor de conversies? In de hoop dat je hier nog een keer een artikel aan wilt wijten. Bij voorbaat dank. Roel
Ha Roel,
Als je een DAC hebt die DSD kan verwerken is het spelen van iso’s of losse DSD files een mooie optie. Als je DSD datastroom on the fly door de playersoftware van bijvoorbeeld Audirvana naar PCM laat converteren, geeft dat echter niet hetzelfde mooie resultaat dan dat het eerst via Weiss Saracon uiteen wordt gerafeld naar hoogbit PCM. Een erg leuk en leerzaam vergelijk overigens. Het is niet puur slecht hoor maar het kwaliteitsverschil is wel zo ruim dat je er geen al te geoefende oren voor hoeft te hebt.
Eerst je DSD door de Weiss Saracon halen is het advies. Bewaar je iso’s op een aparte harde schijf voor de toekomst, als je misschien eens een DAC in je audiorek zet die rechtstreeks DSD naar analoog omzet.
Bij mijn laatste bezoek aan Doede zijn we toevallig nog met de SA-CD iso’s bezig geweest, daar kwamen tot dezelfde conclusie.
Hoi Dick,
Waar zit het klankverschil in? Ruimtelijkheid, details, dynamiek?
Wat zijn de door jou gebruikte settings binnen Saracon? Kies je voor 24bit FLAC met een samplerate van 176.4 of 352.8 kHz? En wat doe je met de dither en 6dB gain settings?
Het is trouwens best een bewerkelijk klusje om de iso’s in de Terminal om te zetten naar losse DSD files voor Saracon.
Dag Roel,
Dick vroeg mij jouw vraag te beantwoorden, omdat ik nogal wat ervaring heb met het omzetten van ISO’s naar Hi-Res digitale audio files. Weiss Saracon is van origine een professioneel studio tool, waarvan de kwaliteit erg hoog te noemen is. Ik zal je ook vertellen waarom “on-the-fly” conversie programma’s niet dezelfde kwaliteit halen, maar ik zal beginnen met de instelling voor een goede conversie:
DSD to PCM
Format: Microsoft Wave Ex(panded)
Number Format: 24bit Fixed point
Dither: POWr3
Sample rate: 176.4
Gain dB: 0
Smart Interleave
De conversies draai ik op een aardig doosje: Dual core 3,33GHz, 8GB geheugen, SSD disk voor het OS en een RAID5 set van 8TB (6TB effectief) voor de muziek, maar bij het draaien van de conversies staan beide processoren bijna aan hun maximum. Ik heb al een paar keer gehad dat ik tussendoor nog even snel wat anders wilden doen (bijvoorbeeld het kopiëren van een aantal files) en dat na conversie bleek dat dit een zeer negatief effect had op de kwaliteit van de omzetting. In die gevallen heb ik de albums gewist en ben van voor af aan begonnen.
Dit zegt min of meer al iets over het direct afspelen van ISO’s met software. Natuurlijk gaat het wel met het gebruik van een grote input buffer, maar het is en blijft wringen en je haalt nooit de stabiele kwaliteit van Saracon. Daar is dan ook heel wat voor nodig, want er wordt immers 176.400 x per seconde een 24 bits sample genomen vanuit een bit stream waarbij 2.822.400 bits per seconde voorbij komen zetten……. en dat alles zonder jitter.
Dit is eigenlijk nog maar de helft van het verhaal, want na het labelen van de tracks met Tag&Rename (wat extreem snel gaat zolang het WAV-EX bestanden zijn) gebruik ik xrecodeII om de bestanden om te zetten van WAV naar FLAC. (AIF en vele andere formaten zijn ook mogelijk)
Is dit voldoende antwoord op je vraag?
Hallo Peter,
Wat die conversie met Weiss Saracon betreft , doe ik het niet veel anders, maar wat ik niet kan volgen is, waarom je dan nog naar flac omzet, met zoveel ruimte kan je het in wav laten zo dat tijdens afspelen je processor een stuk minder werk hoeft te verzetten, dit alles komt dan weer ten goede van het geluid
In mijn geval lijkt het wat meer sprankelend te klinken
Groet
Martin
Hoi Peter,
Dank voor je reactie. Deze instellingen gebruik ik grotendeels ook. Wat is de reden dat je niet direct naar FLAC gaat?
Mijn workflow is iets anders, omdat ik op een mac werk. Ik gebruik het programma “Tag” om de geconverteerde FLAC van extra meta-data te voorzien. Dit werkt prima.
Dag Roel,
Dat doe ik (misschien onterecht) om de omzetting zuiver te houden. Saracon is primair gemaakt om DSD naar PCM om te zetten en vandaar de keuze voor WAV EX. Als ik de bestanden dan omzet naar FLAC, kan ik ook nog terug naar de oorspronkelijke bestanden. Om dit mogelijk te maken gebruik ik xrecodeII als standaard tool, zodat er geen sprake kan zijn van verschillende conversie methodes. Zoals je misschien wel weet, wordt er met de conversie van wav naar flac omgeschakeld van Constant Bit Rate naar Variable Bit Rate en dit maakt de kans op afwijkingen met verschillende tools mogelijk. Saracon kan immers zelf geen bestanden terug converteren van flac naar wav….
En omdat het helemaal niet onwaarschijnlijk is dat ik mettertijd overschakel van flac naar iaf, lijkt mij dit de veiligste weg te gaan.
Dag Roel,
Dit was ik er nog vergeten bij te vertellen…. De keuze voor 0 dB lijkt in eerste instantie onlogisch, want bij het afspelen van de omgezette ISO’s klinken de albums een stuk zachter dan een doorsnee CD omzetting. Ik heb in het begin wel geëxperimenteerd met de gain, maar kwam er al snel achter dat een hogere gain niet tot het gewenste resultaat leidt. De tracks klinken met +3 dB dan wel harder, maar per definitie niet beter. Er gaat dynamiek verloren en ze klinken (tja zeg maar) onnatuurlijk. Het is een softwarematige aanpassing op het origineel en het eindresultaat wordt er dus niet beter op…..
Daar ben ik het helemaal mee eens Peter!
Hoi Peter,
Die ervaring heb ik ook. In theorie moet je 6dB toevoegen om hetzelfde level te krijgen als een equivalente PCM versie. In een aantal van mijn tests ben ik er zelfs achter gekomen dat er clipping kan ontstaan. Geen gain dus. Liever de voorversterker wat meer opendraaien 😉
Bewaar je dan zowel de ISO’s als de WAVex bestanden voor eventueel later gebruik?
In de mac versie van Saracon kan ik in de PCM2PCM modus wel degelijk FLAC files naar bijvoorbeeld WAVex converteren. De meta-data blijft dan behouden.
Hoi Roel,
Ja, in principe bewaar de ISO’s en de Flac-bestanden. Je weet immers nooit waar je tegen aan loopt en dat kan variëren van totaal dataverlies tot het op de markt komen van een beter conversie tool.
V.w.b. de PCM2PCM optie…. je hebt natuurlijk gelijk. Ik heb me eigenlijk nooit eerder afgevraagd wat het nut van die optie was 🙂 .
Hoi Peter,
Welk OS draait er op jouw systeem en met welke software speel je de ISO’s direct af? Ik gebruik Audirvana 1.4.6 onder MacOSX Lion.
@Roel:
Ik speel geen iso’s direct af. Ik bewaar ze om de reden die ik hierboven beschreef. Alles staat op de server als 24/176.4 Het OS is overigens Windows Server 2003 SP3
@Martin:
Sorry, ik heb je mailtje eerder gemist.
Ik ben het niet met je eens…. Het kost nagenoeg geen moeite om wav om te zetten naar flac en vise versa. Dat lukt nog wel op een doosje met een Pentium III. Verschil is er ook niet, want je kunt ze zonder verschillen terug converteren naar het origineel. Omdat flac een totaal lossless formaat is (zeg maar net zoals je een bestand zipped en weer uitpakt) zijn er ook gehoormatig geen verschillen. Toen ik pas begon met omzetten, had ik dezelfde ideeën als jij nu, maar daar was ik naar een paar blindtesten snel van genezen. Na een jaar heb ik dan ook al mijn eerder omgezette albums geconverteerd naar flac.
Wie zegt dat ik zoveel ruimte (over) heb ? 🙂
Hoi Peter,
Ik weet dat je de ISO’s eerst omzet, maar met welke player heb je het direct afspelen van ISO’s destijds getest?
Als ik een iso direct wil spelen gebruik ik Audirvana. De iso schuif je simpel in het playscherm en spelen maar.
@Dick
Ik gebruik ook Audirvana 1.4.6, maar ik ben benieuwd wat Peter gebruikt, omdat zijn systeem op Windows draait.
Hallo Roel,
Een paar updates gemist van Audirvana? We zijn sinds afgelopen week bij versie 1.5.4…:-)
@Dick
Nee hoor, ik wacht eerst een stabiele 1.5.x versie af. Versie 1.4.6 is tot nu toe aardig stabiel.
Ik heb geen enkel probleem met instabiliteit van van 1.5 en verder. Je kunt 1.4 en 1.5 ook gewoon naast elkaar gebruiken hoor, mocht dat je gemoedsrust ten goede komen…:-)
Ik draai zo ook naast elkaar hoor. De nieuwe functies van 1.5.x hebben voor mij nog geen meerwaarde. Of zie ik iets over het hoofd?
Dag Roel,
Sorry voor het late antwoord. Voor wat betreft de ISO-player: Voor zover ik weet heb ik hierboven nergens gesuggereerd dat ik ISO’s rechtstreeks afspeel met een player, maar in dat verband zal je vervolgvraag wel zijn waar ik mijn mening op baseer dat een player als Audirvana minder kwaliteit levert dan Weiss Saracon… Dat baseer op op signalen van mensen in mijn kenissenkring die zelf het vergelijk hebben gezocht tussen direct afspelen van ISO’s en met Saracon omgezette tracks. Ik heb daar eigenlijk helemaal niet bij stil gestaan…. ik heb alleen de onderbouwing proberen te geven voor het verschil in kwaliteit wat door anderen al is/was vastgesteld.
Maakt dat mijn verhaal twijfelachtig? Dat hangt er vanaf vanuit welke positie je het bekijkt. Het zou daarom wel aardig zijn als anderen een mening geven over het (al dan niet) bestaan van kwaliteitsverschil c.q. hoorbaar verschil tussen de directe en de indirecte omzetting van DSD naar PCM.