Audiolab 8300MB Monoblok eindversterker

Audiolab maakt met het 8300MB monoblok een potige maar niet overdreven grote onhandige hanteerbare eindversterker. De versterker heeft sinds de introductie een goede reputatie opgebouwd. Dat wekte mijn nieuwsgierigheid. Een berichtje naar de importeur bracht niet veel later een paar 8300MB versterkers in mijn audiorek.

Audiolab heeft al een lange historie die begon in 1983. Een goede tijd voor audio. De CD-speler doet zijn intrede en vele merken beginnen betere betaalbare versterkers te ontwikkelen. De versterker krijgt een soberder uitstraling, klankregelaars verdwijnen of copleet van het front of er is in ieder geval een bypass-schakelaar. Andere niet tot weinig gebruikte knopjes verdwijnen. Daarmee neemt de kwaliteit evenredig toe. Naast de grote jongens maken merken als NAD, Mission en Audiolab en later Musical Fidelity (de A1!) snel furore.

​Saillant detail is dat in die jaren bij onze oosterburen en in ons land Audiolab onder de naam Camtech (van Cambridge Technology) wordt verkocht. De versterkers bouwen al snel een goede naam op en het programma wordt uitgebreid. Tot in 1998 Audiolab wordt verkocht aan Tag McLaren. De fraaie producten worden daarna een stuk kostbaarder. Een groot succes wordt het niet. Al in 2003 stopt Tag McLaren met de productie van deze eens zo populaire audioapparatuur. Weer een mooi merk verkwanselt… totdat… Audiolab in 2005 weer nieuw leven wordt ingeblazen en weer onder oorspronkelijke naam audioapparatuur gaat produceren.

Anno 2018 wordt de productie al lang niet meer in Engeland gedaan maar zoals veel westerse audioapparatuur in het verre oosten. Dat heeft als prettig gevolg dat Audiolab weer prachtige kwaliteit weet te leven tegen een sympathiek prijskaartje. Inderdaad, net als 25 jaar geleden.

 Audiolab heeft een aantal zeer aantrekkelijke apparaten in het leverprogramma. Naast de hier besproken 8300MB monoblok versterker zijn er ook nog een geïntegreerde versterkers, een stereo-eindversterker, een drietal DAC’s, een voorversterker en een Cd-speler/DAC. Alle apparaten ademen een chique soberheid uit.

De hier besproken 8300MB versterker is een powerhouse in handelbare vorm. De behuizing is gemaakt van een binnenwerk van profielen waarop het aluminium plaatwerk is geschroefd. Effectief, stevig en netjes van uitvoering en afwerking. De behuizing is in naturel en zwart te koop. De afmetingen zijn: 216x 150x379 mm (bxhxd). Het gewicht is: 9,5 kg.

Vandaag zien we veel versterkers in nog veel compactere vorm en minder gewicht. De 8300MB is echter geen Klasse-D versterker maar gebruikt een conventioneel gebouwde Klasse-AB schakeling. Alleen dan net even anders dan normaal. Want bij nader onderzoek blijkt de 8300MB een echt gebalanceerde eindversterker, met dubbel uitgevoerde eindversterkermodules, gescheiden voor de zogenaamde hete en koude kant. Dit principe noemen we ook wel een brug geschakelde versterker, bij Audiolab gebruiken ze dit brug principe om een echt gebalanceerde versterker mee te maken. Van ingang tot uitgang.

Versterkers kunnen wel een gebalanceerde ingang bezitten, af te lezen aan de XLR ingang, het wil niet zeggen dat de schakeling er achter ook helemaal in gebalanceerde mode werkt. Sterker nog: veel versterkers doen dat niet. Het voordeel van de methode die Audiolab toepast is dat er geen extreem vermogende versterkers nodig zijn om toch een behoorlijke bak uitgangsvermogen te kunnen maken. In theorie kun je met 2 maal een 50 watt versterker in brug mode 200 watt uitgangsvermogen halen. Als… de voeding en de eindtransistoren de gevraagde stroom die daarvoor nodig is tenminste aan kunnen. In de praktijk zie je dat het uitgangsvermogen vaker verdubbeld wordt. En dan ook nog in een dubbele belasting. 8 Ohm in plaats van 4 Ohm.

Uiteraard heeft de Audiolab 8300MB niet alleen gebalanceerde XLR aansluitingen. De meest gebruikte connectie tussen voor en eindversterkers is (helaas?) nog steeds de aloude cinchkabel. Om de versterker hiervoor geschikt te maken is er direct achter de cinchaansluiting een schakelingetje geplaatst die van het inkomende single ended audiosignaal een gebalanceerd uitgangsignaal maakt door het signaal voor de koude kant te inverteren (180°) zodat beide versterkermodules de noodzakelijke te opzichte van elkaar in fase gedraaide ingangssignalen krijgen. Er is een schakelaartje waarmee gekozen kan worden tussen XLR en cinchingang.

Ik ben met de single ended aansluiting begonnen, niet alleen omdat dit in de praktijk waarschijnlijk de meest gebruikte is, ik was ook wel een beetje nieuwsgierig naar de verschillen tussen cinch en XLR. Is het hoorbaar dat er een extra stukje elektronica in de signaalweg zit bij de eerstgenoemde?

De eindbakken komen achter de Bespoke Audio Co. TVC. Aan de ingangen fungeren de DDDAC1794 BerryStreamer en mijn PTP Lenco/ GrooveMaster/ Ortofon SPU/ PhonoDude als bron. Aan de luidsprekeruitgangen komt onze eigen nieuwe ToneMaster luidsprekersystemen met op top de Elac 4Pi Plus.2 supertweeter rondstraler.

Dit luidsprekersysteem heeft een beduidend hoger rendement dan de gemiddeld gebruikte luidspreker. Dat lijkt gezien het hoge uitgangsvermogen van de Audiolab 8300MB op het met een honkbalknuppel te lijf gaan van een mug, maar de versterker/luidsprekercombi komt al snel tot bevredigde resultaten en alles blijft perfect onder controle.

De recensieversterker heeft al de nodige uren op stroom achter de rug en is dan ook snel lekker op klank. Het resultaat klinkt krachtig en ruimtelijk. Hooguit valt me op dat het laag strak is maar ook een fractie slanker lijkt dan ik gewend ben. Laat zo maar eens een paar dagen doorsudderen…

De versterker bevalt me erg goed mag ik zeggen. Album na album wordt van de server gehaald of onder de naald gelegd en als ik luister gaan de gedachten als snel richting muziek en blijven niet hangen bij het wel en wee van de dat moment spelende apparatuur. Wat altijd een goed teken is.

Ik heb tijdens de lange logeerpartij van de 8300MB versterker ook nog boeiende dingen meegemaakt, mede (of eigenlijk hoofdzakelijk) door een beetje naïef gedrag van mijn kant. Wat wil het geval. Omdat ik al een paar jaar verslaafd ben aan de Elac 4Pi Plus.2 rondstraler, die op echt iedere luidspreker wordt geplaatst die hier thuis langskomt. Een ‘add-on’ die iedere nog zo goede luidspreker nog een stukje beter weet te maken. Ik heb het omgekeerde in ieder nog niet meegemaakt. Maar kun je er je versterkers ook mee beïnvloeden? Dat kan inderdaad heel goed, in een ‘worst case’ scenario zoals dat bij speelde.

De Elac 4Pi loopt op zijn gevoeligst ingesteld tegen de grens van de gevoeligheid van de ToneMaster luidspreker aan. Bij ‘normale’ luidsprekers staat de schakelaar meestal op, -4 -2 of hooguit 0 ingesteld. In combi met de ToneMaster moet de schakelaar op max, de +4 stand. En laat de uiterst gevoeligste stand van de Elac nou net de situatie opleveren dat de laagste impedantie oplevert. De Tonemaster loopt tussen 10 en 20 kHz af naar pakweg 6 Ohm. Heel normaal. Wat echter een issue wordt is dat de de impedantie van de ToneMaster parallel aan die van de Elac hoogweergever komt te staan. Wat een resultante geeft die van 2,8 Ohm bij 10 kHz afloopt naar 2,1 Ohm bij 20 kHz. Dat had ik in mijn enthousiasme even over het hoofd gezien.

Ik werd achterdochtig toen iedere aangesloten versterker grotere verschillen lieten horen dan ik me voor kon stellen. Onze PrimaLuna Prologue 6 eindversterker klinkt ronduit mat en bedompt. De SPEC versterker komt ook niet tot de prestaties die ik gewend ben. De Bryston 4BSST presteert daarentegen, als altijd, probleemloos. Als de Audiolab 8300MB wordt aangesloten is er ook geen vuiltje aan de lucht. Maar verduld nog aan toe: we hebben toch geen hoog rendabel luidsprekersysteem gemaakt om alleen achter dikke eindbakken te kunnen gebruiken. Integendeel: de kleinste versterkers moeten op deze ToneMaster hun klasse nog kunnen tonen.

Als ik de ToneMaster ook nog eens op de 4 Ohm aansluitingen van de PrimaLuna versterker aansluit en het meteen stuk opener klinkt, hoewel nog steeds niet optimaal, valt pas het kwartje… ahum… potjandorienogaantoe… De Elac tweeter er af en ineens komen ook de versterkers die niet meer van hun plek wilden komen weer tot leven. Maar ik mis nu wel mijn mooie supertweeters!

En de Audiolab 8300MB? Die klinkt nog even goed als voorheen. Die versterker blijkt zich werkelijk nergens wat van aan te trekken. Of je er nu een hogere of (te) lage belasting achter hangt, de 8300MB doet zijn werk zonder enig morren. Ik heb later op de meetbank nog een capacitieve belasting gesimuleerd, zoals elektrostaten dit ook geven, maar de overshoot op de blokgolf blijft uitermate gering. Met de 8300MB in het audiorek hoef je maar weinig rekening met de achterliggende luidspreker te houden. In deze prijsklasse toch niet alledaags.

Op de meetbank blijkt de Audiolab 8300MB een echte powerhouse. Met 264 watt in een 8 Ohm belasting en 348 watt in 4 Ohm kom je niet snel vermogen te kort.
Let op dat de zwarte luidsprekerpool nooit en te nimmer aan massa mag worden gelegd.

De ingangsgevoeligheid is 100 mV voor 1 watt naar de luidspreker en 1,5 volt om de versterker helemaal uit te sturen.

De ingangsimpedantie meet ik op 45 kOhm voor de XLR ingang en 22,8 kOhm voor de cinchaansluiting. Praktische waardes.

De gemeten vervorming in cijfers zijn: 0,036% bij 1 Watt in 8 Ohm uitsturing en 0,034% gewogen gemeten. Hoe groot de versterker ook is: de eerste Watt is de belangrijkste Watt…

In 10 Watt/ 8 Ohm meet ik 0,0099%, lineair en gewogen gemeten.

De signaal/ruisverhouding komt op 70,11 dB gerelateerd aan op 1 Watt uitsturen. Fabrikanten refereren altijd aan vol vermogen, wat uiteraard veel florissantere cijfertjes laat zien, maar totaal niks zeggen. 70,11 dB/ 1 Watt is overigens een normale waarde voor een eindbak. Ik heb ze wel minder op de meetbank gehad.

​In standby mode gaat het gebruik van energie op 0 VA. In idle (met de versterker operationeel maar zonder dat de muziek speelt) wordt er slechts 19,1 Watt verstookt. Zo snel de muziek gaat spelen neemt het verbruik snel toe maar blijft netjes. Dat maakt de versterker geen onnodig grote stroomvreter. Er lijkt een spaarstand in idle mode te activeren die de ruststroom minimaliseert. Net als we bij chipamp versterkers zien. Klasse-D versterker laten uiteraard het hoogste rendement in energiegebruik zien. Maar ook makers van conventionele versterker nemen nu blijkbaar de nodige maatregelen om geen zinloze warmte te genereren. Toch geen onbelangrijk aandachtpunt anno 2018.

De Audiolab 8300MB versterker is een klasse versterker. Ik durf zelfs te zeggen: nog een beetje beter dan je voor het prijskaartje dat aan de versterker hangt mag verwachten. De versterker is robuust gebouwd en mooi gemaakt. Misschien wat minder blingbling dan versterkers uit de hogere prijsklasse maar dat spreekt mij persoonlijk weer aan. Overdadige bling slurpt een groot deel van het totale maakbudget op en streelt vooral het oog. Bij de 8300MB is bovenal de binnenkant echter prima de luxe. Met mooi gebouwde elektronica. En het allerbelangrijkste: een geluidskwaliteit dat er mag zijn. De algehele balans is dus heel goed met het zwaartepunt op de mooie elektronica.

De Audiolab 8300MB is niet minder dan een dijk van een versterker in zijn prijsklasse. Warm aanbevolen!

Audiolab 8300MB prijs: 999,00 euro per stuk

​Importeur
​Audiolab