Arcam rDAC Digitaal Analoog Converter
Gordon
Gordon Rankin van Wavelength Audiowas voor zover ik weet de eerste die de problemen van de adaptive methode aan de kaak stelde en zelf met een betere methode kwam.
Voor een uitleg van de werking van het ‘Streamline’ USB DAC principe citeer ik Gordon even los uit de pols:
Een normale DAC werkt volgens het zogenaamde Adaptive Mode USB Audio principe. Dit betekent dat de computer de uitgaande audiodatastroom onder controle houdt en een op de USB bus aangesloten audioapparaat alleen maar heeft te gehoorzamen. De USB bus loopt op 12 Mhz, een frequentie die op geen enkele wijze is gerelateerd aan een bekende gebruikte audiofrequentie (De CD of 44,1 kHz digitale audio werkt bijvoorbeeld met een masterclock van 11,2896 MHz). Om dit toch nog een beetje goed werkend te krijgen is er een complexe frequentie synthesizer nodig. Omdat de computer ook nog eens veel andere dingen te doen heeft dan alleen de USB bus van een datastroom te voorzien is het met de timing van de USB klok ook al niet echt vrolijk gesteld. En zoals we inmiddels weten leiden timingperikelen in de digitale audio tot jitter, de grote plaaggeest.
Wavelength ontwikkelde de ‘Asynchrone Mode USB Audio’. Dit draait de rollen om en nu wordt de datastroom uit de computer gedirigeerd door de USB DAC. Een ultra low jitter clock in de digitaal analoog converter bepaald het ritme van de datastroom, wat het jitterniveau met een factor 100 moet reduceren. En je hoeft met je PC geen rare dingen uit te halen, het blijft gewoon plug and play.
Wolfson chipset
De Arcam gebruikt dezelfde mooie TAS1020B USB receiverchip voor deze klus. Je ziet momenteel meer DAC’s met USB die voor een 24 bit/ 96 kHz datastroom geschikt is, maar vaak zie je daar een Tenor TE7022 chip. Waarschijnlijk is die gemakkelijker in te zetten omdat de TAS1020 custom geprogrammeerd moet worden. De chipset is van Wolfson: een WM8805 SPDIF receiver (Door Wolfson aangeduid met ‘tranceiver’ omdat er ook een SPDIF uitgang mogelijk is) en WM8741 DA-converter, die data tot 32 bit/ 192 kHz kan verwerken. Bijzonder is het gebruik van LME49722 opamps in het analoge deel, die behoorlijk meer kosten dan de standaard ‘ik ook’ NE5532 die je nog steeds in het leeuwendeel van de DAC’s tegenkomt. Heel mooi. De binnenkant ziet er uiterst verzorgd uit met een minimum aan bedrading in de vorm van een bandkabeltje naar de ledindicatie en ingang keuze.
Aansluiten en muziek
De analoge cinch uitgangen en digitale SPDIF ingangen spreken voor zich. Aangesloten via de USB aansluiting wordt de rDAC onmiddellijk door een pc of laptop herkent. Ik heb ‘m probleemloos aan verschillende pc’s gebruikt. Echt ‘plug ‘n’ play’ dus. Er hoeven geen aparte drivers voor geladen te worden. Je moet de rDAC natuurlijk wel even aanvinken in de eigenschappen van de softwareplayer die je gebruikt.
Eerst maar eens laten wennen in de huiskamerinstallatie. Een vriendelijk geluid, niet overanalytisch, maar ook vrij van iedere hardheid, die vroeger standaard aan digitale weergave werd toegekend. Vergeleken met m’n normaal gebruikte, vele malen kostbaarder converter lever ik via de SPDIF ingang aangesloten ruimte en lucht in. Geheel normaal. Aangesloten op de muziek pc via de USB connector gaat alles opmerkelijk genoeg in een hogere versnelling. Helemaal als de hogere resolutie muziek aan bod komt. De rDAC blijkt als snel een heel serieus dacje. De ruimte en transparantie is toegenomen en het klinkt gladder, of er iets minder korrel in het geluid zit. Mooie resultaten. Met de rDAC maak je toch heel snel van iedere pc een probleemloos te gebruiken geweldig fijne muziekbron. Aangesloten op mijn iMac, die puur en alleen voor muziekweergave wordt gebruikt, wordt dit alleen maar verder onderstreept. Huh? Een dure iMac alleen voor het afspelen van muziek? Ja, maar vertel me eens eerlijk, wat was de duurste cd-speler die je ooit hebt aangeschaft? Niet geheel onwaarschijnlijk lag de prijs daarvan nog beduidend boven die van de ongelooflijk comfortabele erg goed klinkende iMac/rDAC combinatie, die ook nog eens high res muziek kan spelen… Je ziet het: alles is relatief…
Prima review, waarvoor dank!