Van oude Lenco L75 naar high-end platenspeler

Ik heb al een paar keer laten zien hoe je een oude Lenco draaitafel kunt ombouwen tot een hoogwaardige platenspeler. De eerste was een ‘combi’ Lenco, gebaseerd op een omgebouwde Lenco B51 met een L75 plateau + lager. De tweede was een complete ‘overhaul’ met een PTP-4 ombouwset van Peter Reinders. Beide zijn het erg fraaie spelers geworden.

Het kan ook anders

Ben ik niet tevreden over deze make-over’s? Jazeker wel, in tegendeel zelfs. Beide spelers presteren bovengemiddeld. Alleen, een oude Lenco B51 is niet zo maar om te bouwen. Ik had gewoon de gelegenheid omdat ik twee ‘halve”’spelers had staan. De tweede was het PTP-4 project. De ombouw kit van PTP audio is erg mooi en niets op aan te merken. Maar als als we naar de Lenco L serie kijken zie je dat er eigenlijk niets mis is met de originele constructie. Het geheel is opgebouwd op een 2 mm. stalen plateau. Is het niet heel erg leuk om dit oude Lenco chassis (niet de houten kast) te behouden. Want laten we eerlijk zijn. Technisch is er niets mis mee. De dikke stalen plaat biedt voldoende stevigheid en daarbij kun je ook nog eens een aantal functies, zoals bijvoorbeeld de aan/uit schakelaar, behouden.

Zoveel mogelijk Lenco

Prijstechnisch valt er ook nog wel wat winst te behalen. Zoals ik al vertelde, de PTP kits zijn mooi, maar drukken fors op de totale bouwkosten. Met de aanschaf van de, steeds duurder wordende Lenco, platenspelers, wordt alles bij elkaar best een kostbaar project. Ik wil dan ook een mooie kast bouwen waarbij ik veel originele Lenco onderdelen kan behouden. Het bespaarde geld kun je beter investeren in bijvoorbeeld een mooie toonarm.

Lenco L75: een tussenwiel-wiel aangedreven draaitafel

Tja, daar hebben we in het verleden al heel wat discussies over gehoord en gezien. Veel voorstanders en waarschijnlijk nog meer tegenstanders. De voorstanders roemen de enorme kracht,drive en muzikaliteit van idler draaitafels. De tegenstanders schermen met problemen omtrent een hoge rumble waarde, waar idler spelers mee te maken zouden hebben.
Het feit dat de idler draaitafels allemaal een hoge rumble waarde zouden hebben is een fabeltje. Ik verzeker je dat een goed afgeregelde idler draaitafel muisstil is en een rumble drempel ver beneden hoorgrens heeft. Wat mij betreft is een idler draaitafel, muzikaal gezien, superieur aan elke snaar aangedreven collega, punt.

Beroemde idler draaitafels

Waarom denk je dat de professionele draaitafels uit de jaren 50-60, zoals de Thorens TD124, Garrard 301/401 en de roemruchte EMT 927/930 allemaal een tussenwiel aandrijving hebben?  Lenco is eigenlijk de enige draaitafel fabrikant die voor de consumenten markt, tot ver in de jaren zeventig het principe van het idler wiel, heeft behouden. Pas halverwege de jaren zeventig, met de opmars van de Japanse snaar aangedreven draaitafels, is men gezwicht voor een snaar aangedreven speler. Die keuze was ook het einde van de zo populaire Lenco draaitafels, die daarmee in de grote draaitafel massa verdween. Doodzonde. Ook Dual heeft met zijn 1229 serie, een aantal hele mooie idler draaitafels gemaakt. Deze werd echter al vroeg in de jaren zeventig, vervangen voor de Dual 701, een direct drive speler.

Muzikaal geluk vind je op Marktplaats

Gelukkig zijn er in de jaren zeventig,wereldwijd,  honderdduizenden Lenco draaitafels verkocht. Die dingen waren zo robuust en degelijk, dat er nog veel op zolder staan en deze regelmatig op marktplaats verschijnen. Al moet ik zeggen, dat de spoeling de laatste jaren, duidelijk dunner wordt. Wil je een dergelijk project gaan starten, kijk dan naar de Lenco L75,L76 of L78. Deze zijn allemaal gebaseerd op een idler wiel, en zijn technisch allemaal identiek.

We gaan beginnen

Allereerst gaan we de oude Lenco strippen. De toonarm kan gewoon met een paar inbusboutjes worden los geschroefd. Over de Lenco toonarm kan ik nog wel het volgende zeggen.

Het is het meest interessante deel op deze platenspeler. Als je kijkt naar technische kant van deze Lenco toonarm, zie je dat het horizontale lager is gebaseerd op een zogenaamd meslager. Dwars door de arm is het mes geplaatst die rust op een tweetal V-blokjes. Deze blokjes werden in de jaren zeventig gemaakt van een kunststof, die helaas in de tijd degradeerde. Soms is er helemaal niets van over. Je moet dan ook even kijken wat je wilt. Als je de originele arm wilt gebruiken, moet je zeker de V-blokjes vervangen. Ik gebruik daarvoor messing blokjes, die ik speciaal heb laten maken. Maar dan ben je er nog niet. Ook de bedrading is altijd gecorrodeerd en moet worden vervangen. Als je dat allemaal hebt gedaan, heb je weer een goede Lenco arm. Maar ik moet er wel bij zeggen, het wordt nooit een hoogvlieger. Kijk dan liever naar een SME 3009 of een goede Japanse toonarm of beter nog, een langere 12” toonarm.

Wat ik heb gedaan, is de originele arm geheel laten vervallen en de gaten dicht gemaakt. Ik gebruik zelf het liefst een 12” toonarm. Zeker bij een idler drive platenspeler in een zware houten console, zoals ik hier ga bouwen, is het een top combinatie. Een 12” toonarm hoort daar dus zeker bij en de houten console leent zich daar natuurlijk ook bij uitstek voor. Daarom zei ik eerder al dat ik liever investeer in zaken die er wezenlijk toe bijdragen, om een beter geluid te krijgen, dan in een dure ombouwset, die klankmatig niet zo heel veel toevoegt.

Ik heb besloten om ‘mijn’ Lenco om te bouwen met een knipoog naar de grote klassieke voorbeelden, zoals de EMT 927 en de Garrard 301. Deze zijn beiden leverbaar geweest in een mooie, grijze hamerslag finish. Ik ga dan ook de stalen kast volledig strippen, ontdoen van de oude verflagen en afwerken met een grijze hamerslag finish.

Strippen van de Lenco

Als je de Lenco zo ‘naakt’ ziet, is het duidelijk dat het geen moeilijk klusje is. Alle onderdelen zijn geschroefd en/of met borgveertjes vastgezet. Tja, zo maken ze tegenwoordig geen apparaten meer. Tegenwoordig wordt alles geperst en geplakt en kun je later niets meer mee beginnen. Werk wel nauwkeurig en maak even wat foto’s, dan kun je later precies zien hoe het in elkaar heeft gezeten.

Een aantal onderdelen laat ik in dit project achterwege. Omdat ik een langere 12” toonarm ga gebruiken, is de originele armlift en armsteun overbodig. Ook het gat van de originele toonarm gebruik ik niet meer.Ik maak alle gaten netjes dicht met een aantal plaatjes aluminium van 1 mm. dikte.Deze kun je gewoon in de bouwmarkt kopen. Ik maak de onderzijde vetvrij en schuur de te lijmen plek ook even op.

Dan lijm ik de aluminium plaatjes met Bison epoxy twee-componenten lijm aan de onderzijde. Het is een vullende lijm, die in 10 minuten uithard. Dan kunnen we snel weer doorwerken.

De ruimte die aan de bovenzijde overblijft, vul ik op met autoplamuur. Dat werkt lekker snel en is nagenoeg krimpvrij. Ik gebruik hier weer een twee componenten plamuur. Na het uitharden kan kunnen de opgevulde gaten worden geschuurd. Gebruik hiervoor een fijne korrel (korrel 320). Zeker wanneer je de stalen kast wilt afwerken in een zijde- of hoogglans lak, is dit essentieel. Dan zie je elke kras of oneffenheid terug in het eindresultaat. De hamerslag lak die ik gebruik is veel vergevingsgezinder en vult klein oneffenheden gewoon op.

Na het schuren zet ik de kast in de grondverf. Ik gebruik hiervoor een spuit-primer van de Action. Deze werkt erg prettig en is goedkoop. Een groot voordeel is, dat deze primer bij normale omstandigheden binnen 10 minuten droog is. Zet minimaal twee lagen primer op en schuur de lagen met een fijne korrel (600). Dan is het echt tijd om even te wachten om de primer te laten doorharden. Ik ga pas na een dag verder met de toplaag.

De afwerking van de Lenco L75

De stalen kast wordt afgewerkt met een hamerslag lak. Het vergt wel even wat oefenen, want bij hamerslag is het belangrijk dat je de juiste laagdikte spuit.Te weinig laagdikte geeft nagenoeg geen hamerslag effect. Te hoge laagdikte geeft een rommelige hamerslag structuur.

Is de laagdikte niet egaal wordt je direct afgestraft met een slordig patroon.

De kast kan nu goed uitharden en In de tussentijd ga ik de motor en het lager van de Lenco onderhanden nemen.

Revisie van het centraal lager en de motor unit

Het lager wordt netjes uit elkaar gehaald. Door de schroef in het lagerhuis te verwijderen, kun je de lagerpen eruit halen. De onderzijde van worden open gemaakt door de Seeger ring te verwijderen. Zo kun je netjes de oude olie resten verwijderen. Ik laat het lagerhuis een tijdje in een pannetje met hete olie (universele olie) zitten (ong. 80 graden). Zo lost het vuil in de sinterbronzen lagerbussen op en zuigt het brons zich weer vol met schone olie. Na een paar uur kan de bus worden drooggemaakt en weer worden gemonteerd. Meestal kun je de kogel en het stalen onderplaatje weer gebruiken. Hebben deze te veel slijtage, dan zul je ze moeten vervangen. Een volledige beschrijving van de revisie van een Lenco motor en centraal lager, kun je nog eens nalezen in mijn Lenco B51 project.

Als alles in elkaar zit breng ik wat speciale lagerolie in het huis en plaats de lagerpen terug. Deze olie is geen standaard smeerolie maar een speciaal, voor lagers ontwikkelde olie. Hij is een beetje ‘stroperig en heeft een lage weerstand. Door de stroperigheid wordt de ruimte tussen het lagerhuis en de lagerpen met een heel dun laagje olie opgevuld, waardoor een zo goed als geruisloze beweging ontstaat.

Revisie van de Lenco motor

De motor wordt ook onder handen genomen. Zoals je ziet, is het vet in de bewegende delen donkerbruin en hard geworden. Het is dus belangrijk om deze vetmassa te verwijderen en alles netjes opnieuw te smeren. Het is niet moeilijk, maar wel even een klusje dat je met aandacht moet doen. Als je de handleiding volgt, gaat dat zeker lukken.

Bouw van de houten console

Speciaal voor de Lenco console zijn er gratis tekeningen te downloaden (bron: www.lencoheaven.net), waarmee je met behulp van een mal, zelf de uitsparingen kunt zagen. Voor wie de tekeningen wil downloaden, kan dit hier Ik heb voor het materiaal een industrie kwaliteit berkenplex gebruikt. De vier hoofdlagen zijn 18 mm. dik. Dat komt niet zo heel precies. De toplaag moet echter precies 10 mm. zijn. Dat maakt het direct een stuk lastiger. De meest plaatmaterialen zijn namelijk 9 mm. dik. In de bouwmarkt vond ik echter een gefineerde plaat, van precies 10 mm. dik.

Waarom is 10 mm. zo belangrijk? De hoogte van de ronde stalen schijf is precies 10 mm. Wanneer je de ruimte kleiner als 10 mm. maakt, steekt de stalen plateau er boven uit.

Wanneer de ruimte lager wordt dan 10 mm., rust de ronde schijf niet op het houten plateau en dat is nu net wat we willen, om motor resonanties zo goed mogelijk op te vangen en weg te filteren.

Over het berken-multiplex

Berkenplex is een fraaie houtsoort die bij uitstek geschikt is voor akoestische toepassingen, zoals een platenspeler console. Het is overigens ook een fijn plaatmateriaal om een luidspreker te bouwen. Er zijn echter meerdere kwaliteiten berkenplex leverbaar. In de doe het zelf handel (Gamma, Formido etc), is een mindere kwaliteit berkenplex te koop. De gelijmde lagen zijn dikker en er zitten gaten tussen de berkenlagen. Ook zijn de platen vaak wat scheel. Dit is niet geschikt voor audio zelfbouw. Voor dit doel is eigenlijk alleen een industrie kwaliteit berkenplex geschikt. Deze is fijner verlijmd (meer lagen) en heeft een veel mooiere selectie van het berkenhout. Daarbij is de industrie kwaliteit platen kaarsrecht en trekvast. Deze berken multiplex kun je gewoon bestellen bij de betere houthandel.

Er zijn overigens ook kant en klare Lenco consoles op het internet te koop. Deze kosten echter behoorlijk wat geld + enorm hoge verzendkosten en ik vind ze persoonlijk niet eens zo heel erg mooi. (rechte hoeken). Wil je dan toch ronde hoeken  dan vraagt dan ook nog de nodige gereedschappen en skills.

Opbouw van de console

Ik print de bouwtekeningen uit op A3 papier en knip de betreffende lagen uit het papier. Zoals je ziet zijn er maar drie verschillende tekeningen. De onderste lagen zijn namelijk identiek.

Daarna plak ik de tekening op de berkenplex en teken deze uit. De uitsparing wordt met behulp van een decoupeerzaag uitgezaagd. Ik gebruik hier als toplaag een 9 mm. berkenplex met 1 mm. fineer laag. Zo kom ik precies aan 10 mm. Ik ga toch dekkend afwerken, dus de kleur van de fineerlaag is hier onbelangrijk.
Als alle delen zijn uitgezaagd, kunnen de lagen onderling worden verlijmd. Ik gebruik hiervoor gewone houtlijm. De lagen kunnen onderling gewoon blind worden geschroefd (op de bovenste plaat na, natuurlijk). Pas wel op dat de platen in de natte lijm niet verschuiven. Daarna worden de rondingen er aan gefreesd en wordt de console geschuurd.

Afwerken van de console

Ik werk de console af met een dekkende lak in antraciet kleur. Dit omdat ik dat mooi vind staan bij de hamerslag lak van de Lenco. Maar ook een blanke uitvoering van een dergelijke console, is erg mooi.
Ga je de kast dekkend afwerken heb je wel even een klusje voor de boeg. schuren, plamuren, schuren en lakken. Minimaal 3-4 lagen.

Opbouw van de Lenco

Zo, nu is het tijd om de Lenco netjes op te bouwen.

Ach, zo heel veel onderdelen zijn het niet en als je alles goed bij elkaar hebt gehouden, is het een eenvoudige klus. Als de motor en de mechanische schakelonderdelen zijn gemonteerd, kan de bovenplaat op de console worden bevestigd. Onder de Lenco zitten een viertal schroefdraad-bussen welke met lange bouten door de console kunnen worden bevestigd. Zo kun je het stalen plateau aan de houten console fixeren. De ronde schijf van het plateau, wordt met een paar zelftappers ook nog eens aan de bodemplaat vastgeschroefd. Zo ontstaat een solide, zware constructie, waarop het loopwerk wordt gebouwd.

Daarna kan de idler wiel constructie worden gemonteerd. Ik tape de lange draagarm even af met teflon tape. Hiermee reduceer je ongewenste trillingen vanuit het tussenwiel.

Het tussenwiel

Belangrijk is de kwaliteit van je tussenwiel. In de meeste Lenco’s lijkt deze nog puik in orde te zijn, maar schijn bedriegt. Het wiel is ondertussen zo’n 50 jaar oud en het rubber is hard(er) geworden. Wij zijn echter ontevreden over de aftermarket wielen, dat we zelf een idler wiel hebben ontwikkeld. Evenals de ander (rubberen) onderdelen is dit een zeer belangrijke onderdeel. Je kunt hier meer over lezen.  Als laatste moet je niet vergeten een druppel olie op de vilten ring aan te brengen. Deze zorgt er voor dat de sinterbronzen bus van olie wordt voorzien. Check dit periodiek even. Dan voorkom je slijtage aan je centrale lager.

Nieuwe look

Ik gebruik de toerental regeling en het aan/uit mechanisme van de originele Lenco. Ik vind echter de aluminium plaat niet zo fraai en heb besloten een geheel nieuwe look te geven aan deze Lenco.

Daarvoor heb een aantal metalen plaatjes laten maken bij een lokaal graveerbedrijf. De plaatjes worden met wat dubbelzijdig tape op de gelakte plaat geplakt.  Zo heb je in één keer een geheel ander platenspeler met een eigen gezicht. De aan/uit knop komt van een oude Tektronix buizen oscilloscoop die ik in het verleden heb gesloopt, Wie wat bewaart heeft wat.

Afregelen van de motor

Het verbaasd me iedere keer hoe full proof deze robuuste platenspelers zijn. Wanneer ik de motor en de aandrijving gewoon los/vast monteer en even test, is het toerental van de platenspeler al bijna binnen specificatie. Je kunt de fijnregeling doen door de kleine schroefjes bij de toeren hendel los te draaien en het plaatje daaronder te verschuiven. Ik maak hier gebruik van de Feickert Adjust+ software, waarmee je heel nauwkeurig, in real time, het toerental kunt afregelen. Aangezien de motor draaisnelheid door de frequentie van het lichtnet (50 Hz) wordt bepaald, loopt de motor altijd met dezelfde snelheid, ook al heb je variaties in de voedingsspanning.

Het kan nog veel beter

De Lenco motor een 4 polige shaded pole asynchrone inductiemotor. Net als bij de TD124 en Garrard 301-401 is de snelheid afhankelijk van de spanning, frequentie en belasting , de mate waarin kan verschillen. Je kunt het toerental eenvoudig meten met een dig. rpm meter bij de Lenco ong.1360-1400rpm . Een 4 polige synchroonmotor loopt exact op 1500 rpm. De vier shaded poles zijn duidelijk zichtbaar als kortgesloten koperen ringen.Deze zorgen samen met het statorveld voor de faseverschuiving die nodig is om de motor te laten draaien. De rotor draait dus altijd langzamer dan het draaiveld dit noemen ze de slip. (met dank aan Jaap Pees). Als je een beetje rondneust op het internet, vind je prachtige, kant en klaar oplossingen om de lichtnet spanning en de frequentie voor de platenspeler motor, separaat te regelen. Deze oplossingen zie je vooral voor de ‘grote jongens’ zoals de Thorens TD124 en de Garrard 301/401. Maar ook een Lenco motor zal daar veel profijt van kunnen hebben.

Het enige nadeel van deze toerental regelingen is, dat ze vaak behoorlijk aan de prijs zijn. Bedragen van 1500 euro en meer, is normaal. Dat kan anders en goedkoper, vinden wij. Maar daarvoor moet je de handen even uit de mouwen steken.

Principe van de Lenco voeding

Wat er eigenlijk wordt gedaan is relatief simpel. Er wordt een eigen 50 Hz signaal gegenereerd en dat signaal wordt versterkt en opgetransformeerd naar 230Volt.
Dick is de uitdaging aangegaan en heeft voor de Lenco een super de luxe, elektronische regeling bedacht, die relatief eenvoudig te bouwen is. Door de frequentie te controleren, en daarbij de stroomvoorziening te stabiliseren, is het eindresultaat een exact en nauwkeurig lopende motor, wat resulteert in een rustiger en schoner geluidsbeeld. Hier zie je de gehele constructie op een plank gebouwd. Dick zal daar uiteraard nog een mooi verhaal over schrijven.

Eindresultaat

Niet gek toch? Een hele metamorfose heeft deze oude Lenco ondergaan. Zo zie je dat je met de originele onderdelen een erg mooie draaitafel kan maken. Deze refurbished Lenco L75, doet technisch niets onder voor zijn PTP broer. Ik heb onze eigen Groovemaster toonarm er op gezet. Ook, omdat deze natuurlijk ook fraai complementeert met de draaitafel, die dezelfde hamerslag finish heeft.

Ortofon SPU Classic MKII

De oplettende lezer heeft waarschijnlijk opgemerkt, dat we al een tijdje spelen met een Ortofon element. Een Ortofon SPU Classic MKII. Over deze SPU wil ik later nog een mooi verhaal over schrijven, want wat is dat een goed element. Natuurlijk kost deze SPU wat meer dan de gemiddelde cartridge. Met een kleine 800 euro, is dat een stevige investering. Maar het element maakt zijn investering meer dan waar. In Nederland is er ook niet zo heel veel belangstelling voor deze elementen. Onbekend, maakt onbemind, volgens mij. De meeste SPU elementen gaan richting het verre Oosten. Naar de welgestelde jongens die ook de mooie Garrard’s en EMT draaitafels van ons wegkapen. Hieronder nog een paar plaatjes uit Thailand van onze Groovemaster op een Thorens TD124 MKI. Aan de foto’s zie je hoe deze mensen gepassioneerd met audio bezig zijn. Onze GrooveMaster mag daar deel van uit maken. Daar zijn we best wel trots op……

Een andere reden, dat de SPU in Nederland niet zo populair is,  is dat de SPU een wat zwaardere arm vraagt. Met een tracking force van 4 gram en een totaal gewicht van 32 gram, is het een echt zwaargewicht. Niet iedereen kan dus zomaar een SPU inzetten.

Een fijne combinatie

Ik kan alleen maar zeggen, dat een combinatie als deze Lenco met 12” Groovemaster toonarm en de Ortofon SPU classic, een waanzinnig mooie combinatie is. De arm heeft een sublieme tracking en door de ‘drive’ van de Lenco idler aandrijving, geeft dit een volle stevige sound met veel detail en finesse. Er wordt wel eens geroepen, dat een hoge tracking force (naalddruk) een slijtage slag is voor je Lp. Dat wil ik graag ontkrachten. Ik denk zelfs, dat een dergelijk zwaar element minder schade veroorzaakt, dan de hoog compliantie elementen, op een heel lichte toonarm. Het toch wat zenuwachtige gewiebel van een naald in lichtgewicht armsysteem, zeker als deze niet goed is afgeregeld, maakt meer schade dan je waarschijnlijk vermoed. Opvallend bij deze draaitafel, is het gemis aan tikjes en kraakjes. Zelfs bij wat minder goede Lp’s. Het is gewoon doodstil in de groef. Als ik met een goede LP twee tikjes op een hele Lp hoor, dan overdrijf ik het niet…

Verslavend goed

Dat deze Lenco zo goed is, kan ik zeggen, doordat ik er gelijktijdig een volledig gerestaureerde Thorens TD124 MKII naast heb staan. De Thorens TD124 wordt gezien als één van de beste platenspelers ter wereld. Mijn Thorens TD124 heeft echter geen massieve kast, maar een originele Schopper console. Dit is een relatief dunne, open kast, waarin de Thorens op rubberen ‘grommets’ rust. Op dit moment speelt de Lenco al een week of drie, zonder dat ik de behoefte heb om te wisselen van speler. Met een nieuwe step-up trafo, gebaseerd op de Cinemag CM-14401,  is het alleen maar erger geworden…. Ik ben verslaafd aan dit geluid en aan de muzikaliteit van deze Lenco.

Deze Lenco is klankmatig beter dan mijn Thorens TD124…

Echt, deze Lenco, zoals ik hem hier heb staan, is klankmatig gewoon wat beter dan mijn Thorens TD124. Ik kan het niet anders zeggen. De Lenco is stiller en muzikaler. Oef, wat zeg ik nu. Jazeker, gewoon naast elkaar met dezelfde arm en element, wint deze Lenco het van de Thorens. Dat mag ook wel eens gezegd worden. De Thorens TD124 heeft net als de Garrard 301/401 een ware cultstatus gekregen, waarbij kritiek en competitie nauwelijks meer mogelijk is. Ik wil dan ook een lans breken voor deze oude Lenco spelers. Vaak genoemd als ‘poor man’s’ idler draaitafel. Een minderwaardige en onterechte waardering, vind ik zelf. Ik denk dat de Lenco platenspelers, mits goed gerestaureerd en in de juiste setting,  gewoon net zo goed zijn als de Garrard 301/401 en de Thorens TD 124. Dit wat betreft betrouwbaarheid, constructie en muzikaliteit.

Probleem analyse

Waar het klankverschil precies in zit, is wat lastiger te zeggen. De Thorens TD 124 produceert zeker meer bijgeluid. Waar de Lenco muisstil is, is er bij de Thorens TD124 altijd een grondgeruis hoorbaar. Let wel, mijn luidspreker systeem is een hoog rendement systeem. Hierdoor vallen dit soort geluiden gewoon sneller op en zijn duidelijker hoorbaar, dan een standaard rendement luidspreker systeem. Op een normaal rendement luidspreker, is dit verschil waarschijnlijk niet eens horen. Het is ook afhankelijk van de kwaliteit en persing van de gebruikte Lp. Voor zover ik het nu kan beoordelen, wordt dit ‘geruis’ veroorzaakt door een versterking van de resonanties van de motor en Lp, welke door de relatief dunne kast, naar de naald en element worden overgebracht. Maar helemaal zwart-wit wil ik het niet stellen. Daar heb ik nog te weinig van onderzocht. Er zijn meerder factoren die hierin een rol spelen. Volgende stap is dan ook de Thorens TD124 in een mooie zware kast te bouwen. Ik heb al wat ideeën. Ook een Garrard 401 staat in de startblokken voor een nieuwe console. Als je een beetje op het www zoekt, zie je dat het gros van deze spelers ook in een massieve, zware console is gebouwd. Genoeg materiaal voor een mooie vergelijkingstest, denk ik zo. Dan gaan we ook meten aan de spelers, want dat geeft inzicht in de werkelijke processen. Maar dat voor later.

Eindresultaat

Dit project laat zien dat je met een simpele ‘afgedankte’ Lenco, een top platenspeler kunt bouwen, die klankmatig niets onderdoet aan de ‘grote jongens’. Wat heet, ik denk dat een Lenco gewoon net zo goed en soms beter presteert, afhankelijk van de gebruikte materialen en console. Daarnaast zijn de prijzen van de Thorens TD124 en Garrard 301/401 de laatste jaren enorm gestegen. Je betaalt nu voornamelijk een forse meerprijs, als verzamelaars object. Hierdoor betaal je uiteindelijk veel geld voor de ‘looks’ en niet voor de muziek. Mocht je besluiten om een degelijk project te starten of heb je al een Lenco draaitafel omgebouwd, laat het dan weten. Als je het leuk vind plaatsen we een foto met het eindresultaat op de website.

Veel bouwplezier!