Triodedick The General II eindversterker
300B eindversterker met interstage transformator
Een 300B single ended versterker kan op veel verschillende manieren gemaakt worden. Heel simpel met condensatorgekoppelde voor en eindtrap, maar je kunt ook een transformator gebruiken. En dat hebben we nu eens een keer gedaan.
Ik ben nog steeds uitermate blij met m’n single ended versterkers waarbij de Mu-stage als drivertrap wordt gebruikt. Zoals de Triodedick Little Ceasar en de Triodedick Ceasar II. Naast de uitstekende kwaliteit geeft de Mu-stage als het gevraagd wordt een hoge uitgangspanning bij een lage vervorming en een mooie lage uitgangsimpedantie. Dat is niet iedere driverschakeling gegeven. En een 300B, of 211, nog erger, de 845, vraagt toch een behoorlijke spanning aan het stuurrooster om tot volle bloei te kunnen komen. Ook de Mu-stage wordt met een uitgangscondensator aan de eindbuis gekoppeld. Wat de lage uitgangsimpedantie in de lagere octaven sterk afhankelijk maakt van de hoogte van de capaciteit van deze koppel c. Meestal helemaal geen probleem, maar één van de minder elegante bijkomstigheden. Wil je helemaal van de condensatorkoppeling af, sommigen onder ons zelfbouwhobbyisten gaan er zelfs van hyperventileren, alleen al bij de gedachte dat er zo’n ding in de versterker zit. Audiohypochondrie is immers een overbekende kwaal.
Dan zul je naar alternatieven moeten zoeken. Die zijn er al sinds de gouden eeuw van de buis, rond de jaren 50 van de vorige eeuw. Je kunt de buizen DC koppelen, een beetje heikel qua stabiliteit, en je hebt een complexere voeding opzet nodig. Maar als het goed gedaan wordt kan het wel. Een bekende uit de oude doos is de Loftin White versterker uit 1929, waarvan later vele varianten zijn bedacht. Een andere manier is een transformator tussen voor een eindbuis. Wordt meestal een ‘Interstage transformator’ genoemd.Dat kan een normaal type zijn, dat de spanning omhoog of omlaag transformeert. Meestal desastreus voor de bandbreedte, want interstages zijn van nature, en dan druk ik het nog zuinig uit, niet zo gemakkelijk breedbandig te wikkelen. Er is echter een type dat wel een extreem groot frequentiegebied probleemloos doorgeeft. En die gaan we in dit project gebruiken…
De zoon van een oude held
Het grootste verschil zit ‘m dus in de koppeling van voor en eindtrap. De naam van deze versterker mag je zien als eerbetoon aan een versterker die ik een jaar of 15 geleden bouwde, en ‘The General’ noemde. Het was mijn eerste 300B single ended versterker waar ik echt 100% blij mee was. De versterker doet nog steeds prima waar ‘ie destijds voor gebouwd is. Ik heb ‘m pas nog weer in huis gehad voor een inspectiebeurt, en het doet me goed om te zien dat er geen enkele sleet op zit. Over duurzaam gesproken… nee, een goed gebouwde buizenbak gaat niet kapot, heeft alleen af en toe een onderhoudsbeurt nodig. Toch steeds meer een zeldzaamheid in onze wegwerpwereld. OK, to the point: mag ik u hierbij voorstellen aan: ‘The General II’?
Mooi stuk weer Dick, genoten. Fijn ook dat je meetwaarden publiceert.
– Zijn dit interstages van AE, met de reguliere kern of de amorfe?
Hallo Jaap,
Bedankt voor je reactie!
Ja, het zijn interstagetrafo’s van AE, met een amorfe kern.
Het blijkt dat meten erg belangrijk is bij het gebruik van interstagetrafogekoppelde versterkertrappen. De bandbreedte duikelt in elkaar bij een verkeerde aanpassing. Met name de uitgangimpedantie van de voorliggende trap, die de primaire kant aanstuurt, blijkt het meest kritisch. Doe je het goed, dan is de bandbreedte schier onbeperkt, pak je het naïef aan door zomaar een favoriet buisje te gebruiken, dan is de kans groot dat het totaal mis gaat.
Dick
Een vraag: de zwarte stippen in het schema bij de interstage trafo wat houd dat in ?
moet je de interstage op een speciale manier aansluiten ?
Eric
Eric,
De stippen geven de faserichting aan. Als je de interstage trafo in tegenfase aansluit stort het frequentiebereik in elkaar.
ik heb een kt88 versterker push pull, die heeft op de luidspreker traffo 510volt.
werkt nu op aangelegde negatieve spanning.
wil die laten werken op kathode weerstanden, de nul stroom moet 50mamper worden.
Raa is 6k , welke waarde in weerstand moeten de kathode weerstanden hebben.
hoeveel ohm.
Een andere vraag, over een andere buizenversterker met het schema van jou, schema kt88 push pull waarbij de luidspreker traffo Raa 6k moet zijn . stond ooit een fout in je schema, en heb 10k trafo’s laten maken.
wat gebeurd er als ik de 10k trafo gebruik. welke invloeit heeft dat op de versterker uitgang.
Krijg ik dan minder vermogen uit de versterker met 10k uitgang trafo. Of is het gebruik van de 10k trafo niet mogelijk?
Een vraag
Hoe kom ik aan het schema van de generaal ?
Gr pieter
https://audio-creative.nl/projecten/triodedick-general-ii/2/