Lenco B51 platenspeler project
Voor wie het nog niet weet. Ik heb een zwak voor mooie techniek en precisie machinedraai- en freeswerk. Iets wat je vandaag de dag nauwelijks meer tegenkomt. Een apparaat werd vroeger ook gemaakt om decennia te dienen en als er iets aan versleten mocht zijn, dan was het eenvoudig te vervangen. Kwaliteit en duurzaamheid stonden hoog in het vaandel. Tegenwoordig zie je dit alleen nog maar terug in de industriële wereld. Vroeger werden ook ‘gewone’ consumentenproducten met aandacht en oog voor duurzaamheid gemaakt. Tegenwoordig is consumentenproductie gericht op snelheid, prijs en materiaalkeuze. En wel om dit zo goedkoop en efficiënt mogelijk te doen. Een apparaat hoeft niet meer gerepareerd te worden. Het kan na gebruik gewoon in de Otto. Natuurlijk wordt er nog wel degelijke kwaliteitsapparatuur gemaakt, maar daarvoor moet je flink in de buidel tasten. Eigenlijk alleen maar bedoeld voor de professionele markt.
Vroeger was alles beter…
Een beetje kort door de bocht en gekscherend, maar toch.
Als we kijken naar de platenspelers dan is er in het verleden heel erg veel moois geproduceerd. En de waardering voor deze kwaliteitsapparatuur neemt alleen maar toe. Als we kijken naar de platenspelers, dan hebben bedrijven als Thorens, Garrard en natuurlijk Lenco hun kwaliteitsstempel gedrukt op de platenspeler techniek. En die begon al rond 1950!
De speler die ik heb omgebouwd is er één uit de vroege Lenco stal, de Lenco B51. Weliswaar niet zo mooi als op dit plaatje. Het zijn de eerste spelers met de bekende tussenwiel aandrijving. Later daarover wat meer. Deze tussenwiel aandrijftechniek in deze spelers is eigenlijk niet meer gewijzigd tot ver in de jaren 70. Daarna moest iedereen aan de snaaraangedreven platenspelers en was het tijdperk van de zware, degelijke en stabiele loopwerken als consumentenplatenspeler voorbij. Ook de high-end merken van tegenwoordig gebruiken veelal een snaar techniek om het platenspeler plateau aan te drijven.
Historie Lenco Zwitserland
In 1925 opende in het Zwitserse Burgdorf, Fritz Lang een elektronica bedrijf. Fritz Lang was een bevlogen geluidstechniker met een rijke creatieve geest. 
Samen met zijn, voor techniek net zo gepassioneerde, vrouw Marie Laeng stortten zij zich op de productie van de steeds meer toenemende vraag naar platenspelers. In 1946 werd dan ook het bedrijf met de naam zoals wij hem kennen, Lenco opgericht. De naam is overigens een samenvoeging van beide familienamen van dit echtpaar.
Vanaf 1950 werden de platenspelers van Lenco steeds meer verfijnd en geperfectioneerd en binnen korte tijd groeide Lenco uit zijn jasje en moest er een groter bedrijfspand worden aangeschaft.
De ‘massaproductie’ van de platenspelers vervolgde zich in het nabijgelegen Oberburg. Hier kon men zich richten op verschillende modellen en was er plaats voor een technisch ontwikkelings-laboratorium.
De lichtgewicht modellen
Om te beginnen met de Lenco B51. Gebouwd tussen 1963 en 1964 is dit voor ons audioprutsers de eerste interessante platenspeler. Deze Lenco B51 werd zowel in een koffer als in een houten kastje geleverd. Het is één van de eerste echte tussenwiel (idler) aandrijvingen van Lenco. Gebaseerd op een stevig 2 mm. ijzeren plateau was dit al een speler van klasse. Het plateau en het lager is echter nog niet van de zware kwaliteit die we van de latere modellen kennen.
Wat een prachtig resultaat.
Wat mij niet helemaal duidelijk is, is wat voor arm er nu op zit. Is dit de arm van de L75?
Hallo Robert,
Dit is inderdaad niet de Lenco arm, zoals ik in mijn verhaal al vertelde. Het is een prototype van een spiksplinternieuwe 12″ arm gebaseerd op een klassieke toonarm. Deze arm heeft een aantal unieke bijzonderheden waaronder een uiterst nauwkeurige lagering, gebaseerd op high tech keramische lagers. Binnenkort kom ik hier op terug. We gaan er in ieder geval iets bijzonders mee doen waardoor deze arm mogelijk beschikbaar komt voor platenspeler liefhebbers…
Dat is interessant, Marco. Ik heb hier een L70 staan, met een houten ombouw van laagjes multiplex. Daar ben ik een Hadcock arm op aan het bouwen. Een 12 inch arm erbij zou leuk zijn.
Ik moet er nodig eens mee verder gaan.
Supermooi vakwerk Marco – hulde!
Zelf heb ik jaren geleden een L75 loopwerk in een nieuwe berken-multiplex sokkel gebouwd. Nieuwe ADC toonarm gemonteerd. Voorzien van klassieke Stanton 881S.
Dat maakt muziek. En dan blijkt hoe mooi die Lenco tussenwiel aandrijving is.
Ontzettend veel ‘drive’, heel dynamisch en toch verfijnd. Maar dat ligt natuurlijk ook aan je RIAA-trap.
Ben heel benieuwd naar jouw follow-up over de arm.
Groet,
Kees
als die mooie lenco’s zo verbouwd dan zijn in mijn ogen geen lenco’s meer
Erg leuk wat je daar doet met die Lenco.
Ik kijk alvast uit naar het project met de L 75,want dat zie ik ook wel zitten!
Groetjes
Bert
Dag Marco,
Zelf bouwen geeft een kik!, ik gebruik een 78 plateau in een zeer zware MDF-sokkel, al meer dan twintig jaar, in combinatie met een Linn-Akito.
De aandrijving is met een bandrecorder tape en een zwitserse DC-motor.
Het speelt binnen de mogelijkheden van deze combi zeer muzikaal, maar daar moet jezelf wel wat voor doen, en dat is nou juist erg leuk voor de zelfbouwer.
Allereerst is het voor relatief weinig geld een heel behoorlijk lager, waar haal je als je niet wit investeren in iets duurs iets beters vandaan?, ik zou het niet zo snel weten.
Het plateau is best mooi, gebalanceerd, 4kg, maar zwaarder zou nog mooier zijn, maar het is geen truttige lichtgewicht.
Daarnaast is het eenvoudig op te waarderen, polijsten is mooi, maar dat hoor je niet.
Wat je wel hoort is dat het plateau als je hem los in de hand houd en aantikt uitklinkt als een fietsbel, dat wil je niet, dit is eenvoudig te verhelpen doer twee lagen anti-dreunplaat uit de auto-speciaalzaak op te plakken, doe dit als je de smaak te pakken hebt ook op de bovenkant en leg er daarna een mooie mat op naar keuze, dit loont, echt!
Wat ook een punt van aandacht moet zijn is namelijk de lagerkogel, ik heb al meerdere lagers in mijn handen gehad waarbij het ondersteunende gebolde hardstalen plaatje onderin het lager, dus waar de kogel op draait, gedeukt bleek te zijn.
Dat resulteerd in een schrapende loop, dat maakt een lager ook minder stil, je ziet dan ook een rondlopende kras over de kogel. De oorzaak?, ik denk dat heel wat Lenco’s tijdens transport met het 4kg zware plateau op en neer hebben gebeukt op het lagerplaatje, dan is het kwaad geschied, ik kan me niet voorstellen dat dit door alleen draaien gebeurt, en als er een DJ op gestaan heeft is het een hele slechte geweest.
Veel van die lagers waren ook droog na zoveel jaar, niet best voor de kogel natuurlijk.
Is er nog hoop dan?, ja natuurlijk!.
Ik kwam op Duitse E-bay een jongen tegen die mooie keramische kogels verkocht voor 5,- Euro per stuk.
En het gedeukte lagerplaatje?. Ik heb een superglad scalpelmesje op een schuurschijf teruggeslepen tot deze qua lengte op het onderste opstaande randje van het lager bleef liggen, en daar draait de nieuwe kogel dan op.
De smering is een ander punt, ik gebruik een hele dikke motorolie die de ruimte in het lager invult en zo min mogelijk tijdens het rondddraaien van de spindel weggeperst wordt, waar de oliefilm weggeperst wordt loopt de spindel in feite tegen het brons aan en dat geeft ruis.
Het klinkt misschien dramatischer dan het is, maar als je goed kijkt tijdens het draaien is te zien dat het plateau een beetje slingert, dat doet een Michichel TecnoDec trouwens ook en die staat op een modern ge-inverteerd lager, dat is wel mooier gesmeerd en daaraan zie je al dat het Lenco lager goed is maar niet meer van deze tijd.
Alle High End fabrikanten gebruiken daarom in de hogere prijsklassen ge-inverteerde lagers, belangrijk is natuurlijk wel dat de speling dan minder moet zijn wat men vroeger kon en wilde maken anders schiet je er nog niks mee op, daarom noem ik het geinverteerde lage van de Michell, dat passen ze toe in de Tecno en de Gyro, dat val me eigenlijk een beetje tegen.
Wat betekend dat nou allemaal, hoor je die lagerruis dan ?, lastig te zeggen, in ieder geval niet zomaar wanneer je de volumeknop hoog open draait, ik denk eerder dat de lagerruis de zachte details overstemt en daarom moet je eigenlijk bevreesd zijn hoeveel je zachte geluiden zoals uitsterftijd etc niet hoort, om daar achter te komen moet je dan toch een (heel) dure speler kopen.
Ik houd van mijn Lenco, ik doe hem nooit meer weg, omdat ie ondanks alles tot heel veel in staat is, muziek weergeven.
Toch blijkt mijn nieuwe speler met een 10 kg plateau op een geinverteerd lager veel meer rust te geven, zonder slingeren, en dat is de voorruitgang met een high end lager.
Er is in pakweg 40 jaar toch veel ontwikkeling mogelijk, maar met met Lenco Vintage blijft het genieten, dus scoren zo’n ding.
Hoi Bram,
Dank voor je uitvoerige verhaal. Ik kan mij daarin helemaal vinden. Het belangrijkste heb je genoemd. Het gaat in de audio maar om één ding: dat is muziek maken en dat is onafhankelijk van kostbare onderdelen, bling bling of mooie verhalen. Dat kan zelfs met een 40 – 50 jaar oude draaitafel. Dan neem je gewoon de ‘onvolkomenheden’ op de koop toe. Als het lekker klinkt dan zijn ook specificaties ineens niet zo belangrijk meer.
Hallo Lenco en co 🙂 liefhebbers
Voor mij staat een L 75 op een stalen chassis dat ik recupereerde van een L 70 welke letterlijk weken op een afvalhoop gelegen had in weer en wind. Dat ding kreeg ik terug aan de praat. Maar gelet op mijn toendertijdse onwetendheid heb ik het op een dag naar een recyclagepark gedaan. Heb er slechts een foto van overgehouden. Bloedmooi, ook het typeplaatje. nu ja …
Nu de L75. De ” V-blocs” van de arm waren totaal versleten en in vond in Canada ik iemand die me nieuwe keramische aan de hand deed. Kon ook in brons of messing. Ik kreeg er eentje niet helemaal correct in, maar zal nog eens proberen. Heb ook wat last met de vering, krijg het niet 100% // met de kast. Nog eens over te doen… Dan een vraag : Hoe krijg je op een verantwoorde manier het plateau opgelicht van zulke speler ? Lukt mij alleen met een tik op de as. Kan dat ?!
Verder moet ik het ding bij aanzetten een duwtje geven, zo traag komt het in gang. Loopt wel helemaal geruisloos. Toch eens het lager smeren zoals beschreven stond bij de B 51.
En nog : Stel lichte brom vast, er moet iets mis zijn met de bekabeling in de arm. Misschien doe ik er goed aan om ergens eens te laten herbekabelen. aarding helpt nauwelijks. Maar vrees dat het erg duur is. Tot zover mijn ervaringsbericht. Gebruik een Ortofon super OM 30. Week en fragiel, zoals zovele.
Met muzikale groet uit Zaventem (B).
Dag Marco,
Vandaag ben ik begonnen met een gelijk project maar dan van een Lenco L78.
Mijn vraag is waar het Idler wiel vandaan komt? Ik kan nergens een nieuw wiel (te koop) vinden en denk eraan of ik misschien zelf een nieuw moet gaan draaien?
Ik hoor het graag,
Groet Maurice
Hallo Maurice,
Het idler wiel van de L78 kun je gewoon gebruiken. De Lenco L78 is identiek aan de Lenco L75.
Nieuw zijn ze idd niet te koop. Maar een complete L78 heeft gewoon een prima de luxe idlerwiel aan boord.
Kom je er niet uit, laat even weten.
Beste Marco.
Heb inmiddels ook een L75 en probeer stukje bij beetje deze op te knappen. Wil ook de motor schoonmaken. Motor draait nu absoluut zonder ruis. Wat ik niet helemaal begrijp is jouw tekst op pagina 6 over de schroef aan de voorzijde:
Je zegt dan:
Wanneer alles weer in elkaar zit kun je de schroef aan de voorzijde aandraaien totdat de motor net aan gaat lopen op het lager.
Hoe kan ik dit controleren? Moet ik de draaitafel aan zetten? Hoor of voel je dit? Kan je mij hier wat meer info over geven.
Groet Peter
Hallo Peter,
Je hoeft hiervoor de motor niet aan te sluiten. Als je alles in elkaar hebt gezet, kun je die stelschroef aandraaien totdat de as vastloopt. Dit voel je gewoon door met de hand de spindel te draaien. Daarna stel je de schroef terug totdat er zo’ 1,5 – 2 mm speling zit op de as. Je kunt dit voelen door de as op en neer te duwen. Ik hoop dat het zo duidelijk is, anders hoor ik het graag.
Succes.
Marco bedankt.
Dag Marco,
Je uitleg is erg duidelijk en begrijpelijk, hier heb ik wat aan. Dank hiervoor.
Ik heb nog een vraag over de vering. De veer rechtsvoor is behoorlijk ingezakt. Bodemplaat raakt bijna de kast waar de platenspeler op staat. Is dit te herstellen of moet er een paar nieuwe veren onder?.
Waar zou ik die eventueel kunnen verkrijgen?
Groet Peter
Hallo Peter,
Ik heb niet helemaal helder wat je bedoeld. Zou je misschien wat fotootjes kunnen sturen, dan kan ik het wat beter beoordelen.
Hallo, ik bezit twee lenco,s de L 70 en de B55 met zijdruk compensatie
Wat mij opvalt is dat met de Motor liggend onder het plateau,deze een strooiveld geeft
Vooral hoorbaar men het mono element General Electric VR 2
Andere elementen zijn wat stiller gezien deze in een metalen kopje zitten
Waarom heeft Lenco de motoren niet naar beneden gedaan, zoals veel draaitafels
Dat is toch een minpunt van deze tafels. Zelfs het plaeau wordt daadoor statisch
Ik gebruik tafels meer voor mono werk, maar voor HIFI vind ik ze allen NIET geschikt.
Huub Gr
ik bezit een lenco b51 in originele staat met alles erop en eraan..ook vuil, sof en nicotineaanslag.
wanneer ik m aanzet maakt t aandrijfwiel een behoorlijk kabaal..
ik wil m opknappen en speelbaar krijgen, waar zal ik eens beginnen?
Hallo Marco, graag zou ik van je willen weten wat voor lagerolie en lagervet jij gebruikt voor het lager en motor?
Hallo Tino, voor het vet gebruik ik gewoon standaard lagervet. DE olie komt uit eigen huis en is een hoogwaardige minerale olie die ik in lagers gebruik. Deze is gewoon leverbaar via de webshop.
hallo Marco, lenco L70, op weg naar de kliko,kon ik net onderscheppen, Heb hem opgeknapt ,alleen een cartridge ontbreekt nog. Wat raad je me aan?
groet Jur
Dag Marco,
In bijlage een foto van een soort B51 model Lenco, hier voor herstelling. Toch is dit niet een b51 getuige de mechaniek overbrenging, is duidelijk anders. er staat 32525 op de kentekensticker op het chassis onder de draaischijf? fouten nu nog zijn,,mechanisch hoorbare ruis idler wiel op motoras én geen naald?
110V ? en drie pos met spanningselector mogelijkheid?(een vijsje zie foto!
M vr gr Luc
Schitterend resultaat.
Ik heb vandaag een b51 opgehaald,hij is optisch in nieuwstaat.
Dat word een mooi project. Er komt een klassieke Burn &Jones Super toonarm op. Ik verheug mij nu al.
Hallo, enorm bedankt voor de uitgebreide handleiding. Ik heb al jaren een l75 op zolder liggen met het doel deze eens te gaan modificeren. Met deze handleiding ga ik een heel eind komen. Ik zal nog wel wat vragen met betrekking tot de motor hebben maar hoop dat ik dan bij je terecht kan.