Klipschorn DIY project (deel 1)
Klipschorn DIY project (deel 2)
Klipschorn DIY project (deel 3)
Dit keer een uitgebreid zelfbouwverslag van mijn trouwe Klipschorn luidsprekers. Deze prachtige luidspreker leent zich bij uitstek om zelf te bouwen als ultiem zelfbouw project. Al is wat overleg met je partner en een bosje bloemen op zijn tijd, gezien het formaat van deze luidsprekers, wel verstandig. Ook niet onbelangrijk is de indeling van je luisterkamer. Voor deze speaker heb je namelijk wel wat ruimte en twee vrije hoeken nodig, aangezien de Klipschorn een echte cornerhoorn is en daarvoor in de hoek van de kamer geplaatst moet worden, om optimaal tot bloei te komen. Voldoe je aan deze voorwaarden en ben je een beetje handig, dan bouw je zelf misschien wel de meest muzikale luidspreker ter wereld!
Klipsch Heritage, een slecht imago?
Helaas gaat het de laatste jaren niet echt makkelijk met de verkoop van de Klipsch Heritage lijn in Europa. De distributie is inmiddels door vele handen gegaan en een goede promotie is er nooit echt geweest. Soms zag je ze voor dumpprijzen ergens op een vage internet website staan. Dat is niet echt de manier om deze mooie luidsprekerlijn te promoten. Deze speakers verdienen veel beter. Dit in tegenstelling tot America. Daar is Klipsch onder de muziekliefhebbers wel enorm populair en leeft het Klipsch virus als nergens anders ter wereld. Men heeft daar zelfs een echte Klipsch community.
Klipschorn: een trouwe partner
De grote Klipsch modellen als de La Scala en de Klipschorn worden vaak als oubollig, degelijk en ouderwets betiteld. Niet zelden worden ze als stoffige, overjarige luidsprekers, met dito kwaliteiten beoordeeld. Niet zo gek, als je het plaatje hier naast ziet. Het zou deze uitspraken direct kunnen bekrachtigen. De waarheid is, zoals zo vaak het geval is, toch wel wat genuanceerder. Vaak zijn het uitspraken door mensen die maar wat roepen op fora en een Klipsch La Scala of Klipschorn zelf nog nooit beluisterd hebben. Geheel onterecht dus. Wie even verder snuffelt op het www, of zelf een paar van deze reuzen heeft kunnen beluisteren, is gelijk genezen.
Over vormgeving en uitstraling kun je natuurlijk twisten. Natuurlijk is de Klipschorn geen moderne, spetterende hoogglanzende, bling bling luidspreker. Wie dat zoekt moet gewoon verder kijken. Gelukkig ben je als zelfbouwer natuurlijk vrij om de speaker een eigen uitstraling te geven. Ook de moderne Klipschorn is anno 2013 in verschillende afwerkingen verkrijgbaar.
Wist je dat een Klipsch La Scala of Klipschorn bijna nooit van eigenaar verwisselt? Dat is maar vanwege één reden; ze zijn klankmatig zo goed dat je nooit meer wat anders wilt. Het formaat neem je dan op de koop toe. Ik heb het geluk dat ik nogal wat commerciële luidsprekers, in elke prijsklasse, heb mogen beluisteren in mijn eigen luisterkamer. Elk met hun eigen kwaliteiten, moderne snufjes en bijzondere constructies. Maar er is er nog niet één geweest, die mij heeft doen twijfelen of ik ze zou ruilen voor de Klipschorn. Later in mijn verhaal zal ik wat meer vertellen hoe deze luidsprekers klankmatig presteren.
De geschiedenis van Paul W. Klipsch
Die gaat al weer een eind terug in de tijd. Voor de jongeren onder ons, bijna een middeleeuws gevoel. In 1946, om precies te zijn, richtte Paul W. Klipsch zijn audiobedrijf op en is sindsdien niet meer weg te denken in de serieuze audio markt. De Klipsch fabriek is uitgegroeid tot een wereldwijde, toonaangevende luidsprekerfabrikant. Op dit moment heeft Klipsch, naast de oorspronkelijke Heritage luidsprekers, een moderne speakerlijn, die laat ik nu in het midden.
Heritage: de overlevering
Is het niet bijzonder dat de ontwerpen van Paul Klipsch, in nagenoeg onveranderd ontwerp, nog steeds geproduceerd worden? Bedenk dan wel dat de Klipschorn al in 1946 door Paul Klipsch werd bedacht en in de markt gezet! Ik ken geen enkele luidspreker die een dergelijk lang leven heeft gehad. Wat zeg ik, nog steeds springlevend is. Paul W. Klipsch is tot de laatste dag actief geweest met de ontwikkeling en fine-tuning van zijn zo geliefde Heritage lijn en is uitgegroeid tot een icoon in de audio industrie. De beste man is op 98 jarige leeftijd in 2002 overleden.
Lieve schat, dat bloemetje moet ik dan zeker nog krijgen………
Na toch al heel wat luidsprekers gebouwd te hebben begin ik nu toch wel heel erg de kriebels te krijgen . Ik ga dit verhaal HEEL aandachtig volgens. Ooh…. En natuurlijk mijn vrouw proberen te overtuigen dat we genoeg ruimte in huis hebben. 😉
Heel mooi verhaal interessant om te lezen.
Het vervolg beloofd veel en ik ben erg benieuwd. Naar het resultaat.
Helaas heb ik geen verstand van zelfbouw op dit terrein en ik heb deze speakers ook nog nooit gehoord zo als jij het verteld wordt je wel enorm nieuwsgierig.
Zelf draai ik al 25 jaar met Magnepan, SMGA en nu al weer 8 jaar met de 1.6.
Tsjonge wat verwennen jullie ons toch op deze site. Ben heel benieuwd naar kosten en tijdsplanning van dit project. Eerdt maar mijn Lenco/PTP project afronden 😉
Al eens het genoegen gehad een Klipsch La Bella te beluisteren. Zeer indrukwekkend. Maar de laatste tijd gelezen over de synergy hoorn van Tom Danley (danlysoundlabs.com). Dat lijkt mij nog net een stap beter. Met name de SH-50 icm met de DTS-20 schijnt een waanzinnige combinatie te zijn. In de DIY sfeer wordt er juist heel vaak een SH-50 nagebouwd en dan actief gefilterd. Is dat geen optie voor de Klipsch hoorn?
De DTS-50 ken(de) ik nog niet. Wel een heel andere speaker dan de Khorn,
Ook ben ik bezig geweest met het actief filteren van de Khorn. Met een Behringer 24/96.
Dat vond ik geen succes. Klankmatig niet en het wordt er geenszins praktischer op. Met drie verschillende versterkers is dat een hele klus.
Marco, ik kan op de site van alK onder het kopje universal alleen een net iets ander filter vinden.
Heb ik het goed dat jij zelf het filter iets aangepast hebt? Of heb ik verkeerd gekeken……
Trouwens, als ik zo vrij mag zijn, het valt mij erg mee wat een bouwproject als dit moet kosten.
De kosten voor de drivers zijn goed te doen. (voor de hoorns zelf durf ik de uitspraak niet te doen. nog niet naar gekeken)
Voor bijv. een setje seas woofers, die veel gebruikt worden in de DIY wereld, betaal je het dubbele.
Maakt het alleen wel weer moeilijker om uit je hoofd te zetten 😉
Ik heb de klipschorn ruim twee jaar geleden gebouwd. Inmiddels kan Al K. het filter enigszins hebben aangepast.
Het leuke is dat een Klipschorn helemaal niet zo heel duur is om te bouwen. Maar er komt natuurlijk ook nog wel wat geld bij voor de afwerking.
Ik heb mijn luidsprekers gefineerd met walnootfineer, zoals Klipsch het ook toepast. Dan ben je ook weer een paar honderd euro verder.
Wat betreft de hoorns. Ik heb ze destijds gekocht bij de Klipsch importeur in Nederland.
Ik meen dat de kosten ongeveer 125 euro waren voor een set K-400 hoorns. Ook zeer betaalbaar dus.
Naast het bouwen is het voorwerk natuurlijk ook heel erg boeiend.
Zo’n project groeit eerst in je hoofd en dan is er bijna geen weg meer terug.
Ik ken het gevoel……Alle dozen met reserve onderdelen al doorgekeken en een kostenlijstje aan het maken 😉 En er liggen natuurlijk nog een aantal projecten die af moeten…….. Hoe kan het ook anders.
hallo Marco , ik ben zelf inmiddels 30 jaar klipsch eigenaar (mijn Heresy’s heb ik nog steeds en heb ook La Scalas gehad en ingeruild op Klipschorns). Het draait bij Klipsch Heritage om de muziek, het gevoel van “er bij zijn is ongeëvenaard” en dat vindt je niet bij veel speakers.
ik heb nu zelf sinds 5 jaar mijn Khorns en zelfs mijn vrouw houdt van de manier waarop ze de muziek weergeven..
misschien kunnen we eens een keer een luisterafspraak regelen ?
groeten.
Hallo Fred,
Dat is best een keer leuk om te doen. Op dit moment ben ik nog erg druk.
Maar ik hou het in gedachten.
Spannend project! Zou ook leuk zijn voor de La Scala. Ik heb namelijk niet de mogelijkheid om ze in hoeken te plaatsen, helaas. Zijn er ook ideeën voor de La Scala, of iemand een idee of dat a een keer gedaan is?
Ook de La Scala is prima te maken. Tekeningen zijn op het www te vinden en de kastconstructie is veel eenvoudiger.
Zoek maar eens op het Klipsch Forum in America.
De luidsprekerbezetting is nagenoeg gelijk aan de Khorn.
Ik heb in het verleden de Klipsch horn twee keer mogen beluisteren. Een keer bij Frits de Vries in Loosdrecht en nog wat langer geleden bij iemand thuis. Het geluidsbeeld is overweldigend met een echte live gevoel. De Klipschhorn is zo gevoelig dat je met een 2 watt buizenbakje hem al tot leven kan brengen. Ik ga zeker dit project volgen.
Hallo Marco!
Het is weer pure verwennerij.
Overigens strakke actie van je partner, zal nu wel een etenje worden vrees ik 😉
Alweer een tijdje geleden heb ik ze kunnen beluisteren, liet diepe indruk achter.
Echter de prijs was de showstopper. Ineens komen de luidsprekers binnen bereik.
Fijn om te lezen dat dit project uitgebreid gedocumenteerd gaat worden, ik zie nu al uit naar het vervolg.
Nu heb ik thuis niet de mogelijkheid om ze in de hoeken van mijn woonkamer te plaatsen. De woonkamer is simpel te breed en vraagt een complete herinrichting. Ik vrees dat dit meer dan één bloemetje gaat kosten (..). Is het een idee om naast de luidspreker, die niet in de hoek kan staat, een zijwand met dezelfde hoogte naast de luidspreker te plaatsen? Of moet deze zijwand tot aan het plafond doorlopen. Heb je ook (luister)ervaring met de plaatsing van één luidspreker niet in een hoek?
Hartelijke groeten,
René
Hallo Rene,
ach ja, dat komt wel goed… 🙂
Even wat betreft je vraag. Je kunt de Klipschorn gewoon ‘misleiden’ door het maken van een valse hoek. Gewoon een klein wandje plaatsen naast de luidspreker. Deze hoeft ook niet door te lopen tot aan het plafond. Eigenlijk is de hoogte van de onderkast voldoende.Ik heb daar verder geen ervaring mee.Maar ook hier wordt voldoende mee geëxperimenteerd. Even zoeken op het Klipsch forum in America.
Beste Marco,
Leuk om te lezen, zelf ken ik de Klipschorn erg goed en zijn mits goed geplaatst en aangestuurd fantastische luidsprekers.
Om actief aantesturen had je een XTA moeten gebruiken, ik durf te stellen dat die gelijkwaardig is aan het passieve filter misschien zelfs wel beter.
Voordeel is dat je de speaker dan nog naar smaak kan tweaken en kan aanpassen aan de akoestiek.
succes met het bouwen !
Na mij ingelezen te hebben vraag ik mij nog iets af. Wat voor versterker stuur je deze speakers mee aan? Met name wattage ben ik benieuwd naar. Als ik het goed heb is een wattje of 8 al ruim voldoende…..
Mijn amps hebben de mogelijkheid te “halveren” naar 50w. Is dit al teveel?
dit soort hoornsystemen spelen in mijn oren het best op een kleine buisversterker. Ik zelf speel met een Triodedick ceasar II 300B versterker. Maar een 2A3 buis met een 2-3 Watt gaat ook uitstekend.
De kwaliteit van de versterker is wel enorm belangrijk. De klipschorn en de La Scala laten echt alles horen. Een zwaardere transistorversterker kan ook best, al zul je de volumeregeling wat meer met rust moeten laten.
Op een paar speakers van 96dB had ik dit “probleem” ook al. Op een kwart volume wil je de kamer al uit. Zal eens kijken of een abonnement op bloemen tot de mogelijkheid behoort 😉
Ceasar staat namelijk ook op het verlanglijstje.
Ik heb ze beluisterd op oa McIntosch buizen en op transistor monoblokken van Marantz (ma9s2)
Met transistor erop vond ik het veel echter en strakker, zeker het laag heeft profijt van een transistor
Ondanks het hoge rendement zit je wel met een 15inch driver die je moet ´´starten´´ en ´´stoppen´´
net iets waar een buis niet zo sterk in is en ik mij aan irriteer daar ik ook electronische muziek beluister.
Ma9…. Is dat niet een 300 watter?
Zou ik er persoonlijk niet aan durven hangen.
Dat werkt perfect ! mits je maar een goed regelbare voorversterker hebt.
Is de mooiste combinatie die ik ooit op de Klipschorn heb beluisterd, waren overigens wel de ”special editions” die hebben een iets andere kast.
ik denk toch dat ik de lege printjes van een mini-aleph (10w) die bij de print van mijn preamp zaten maar op ga bouwen voor dit project……
Wanneer komt deel 2 online?
Hallo Ger,
Ik ben er mee bezig.
Het is natuurlijk ook vakantie tijd voor ons.
Alles draait op een lager pitje. Maar het komt zeker binnenkort
Kom d’r maar in Marco………. Deel 2 🙂
Ha jongens, Leuk dat jullie zo enthousiast zijn. maar geef me nog even….
Het zit al in de pen.
Hoi marco
Heb je soms nog Klipschorn kasten te koop staan
Of iemand anders?
Gr
Koos
Ha Koos,
Ik heb geen kasten te koop. Ik denk dat dat lastig wordt. Misschien kun je een meubelmaker/ timmerman vinden die ze wil maken voor je?
Succes.
Ik heb te koop de bas-kasten naar het model van Klipsch Cornerhorn in 15 mm beukenmultiplex . In zeer goede staat, compleet met orginele 15″ K33 speakers, MonsterCable en WBT luidspreker klemmen.
Midden en hoog, alsmede het wisselfilter zitten er dus niet bij.
Jammer dat je gen lege kasten meer heb, wellicht nog iemand anders die ze wel heeft en dit leest. Ik speel nu mijn Lascalas met een Airtight ATM2 ( met ingebouwde voorverst/volumemeters) en dat klinkt buitengewoon goed en gecontroleerd mag ik wel zeggen
Gr
Koos
Heb je soms ook ideen over de plaatsing van de la scala,s. Ik heb ze nu een beetje ingedraaid staan ong 3. 1/2 m ter uit elkaar tegen de lange muur. Ik kan tot 6 meter afstand nemen tot de boxen.
Weet iemand of ik ze ook met de achterwand tegen de muur kan plaatsen Geeft dit meer laag bv?
Of moeten ze echt rondom van de muren af?
Gr
Koos
Hallo Koos,
Ik vermoed dat de meeste La Scala bezitters ze gewoon in de hoek hebben staan. Je moet een aardige huiskamer hebben om ze vrij in de ruimte kunnen plaatsten.
Daarbij gaan er steeds meer stemmen op om dergelijke systemen gewoon in de hoek te plaatsen. Ook Audio Note bijvoorbeeld, doet doet met hun luidsprekers.
Er is geen wet die dat voorschrijft. Gewoon proberen en luisteren, zou ik zo zeggen. Het is tenslotte jouw muziekbeleving.
Hallo, ja ik zeg HALLO, Marco. ” wij “. Zitten al heel lang te wachten op deel 2 en 3 en ….
Wij houden het niet meer. Als dat nog lang…… heb je zomaar kans dat we met een bloemetje je vrouw blij maken en jouw kasten komen ophalen. 😉
Hallo Pierre.
Leuk dat je zo enthousiast bent. 🙂
Het komt er echt aan.
Hallo Marco,
Via deze weg wil ik vertellen dat de parasound versterker goed bevalt.
Wil ook kwijt dat ik onderhand erg nieuwsgierig ben naar de vervolg delen over de Klipschorn die ik bij jou even heb mogen beluisteren. Krijgt het niet meer uit me hoofd gezet haha.
Dank je nog dat je me die luisterervaring hebt gegeven.
Gr. Herman
Hallo Marco,
Ik droom al lang om zelf een Klipsch Horn te bouwen. Nadat ik ze een keer gehoord heb in een Hi-Fi winkel in Amsterdam en nog onder niet echt het meest gunstige omstandigheden, wist ik onmidelijk dat is het. Ik maakte muziek vroeger en heb wat ervaring met echte instrumenten en toen ik Klipsch Horn heb gehoord spelen, voelde ik me alsof ik in een repetitiekamer vol van goede instrumenten bevind en ik voelde me echt heel bijzonder. Zo’n ervaring blijft, gewoon.
Maar enkele dagen geleden las ik ook jouw impressies van Bastanis Matterhorn en verder onderzoekend op zijn website las ik hele positieve indrukken van andere mensen.
Zou je, AUB, in het kort kunnen zeggen, wat jouw mening is als je Khorn en Bastanis Mattterhorn zou vergelijken?
Alvast bedankt voor een antwoord.
Gr.
Marino
Hallo Marino,
De Bastanis Matterhorn is een totaal andere luidspreker en kun je niet 1:1 vergelijken met de Klipschorn. De luisterervaring is totaal anders.
Het grote verschil zit hem toch in de muziekbeleving. De Klipschorn staat in de hoek en geeft een zeer breed podium waar je letterlijk omarmd wordt door de muziek.
De Bastanis is wat preciezer en wat ingetogener. Ook erg mooi, maar het totale beeld is kleiner.
Mocht je de Bastanis ook eens in een rustige omgeving willen beluisteren, adviseer ik je contact op te nemen met de importeur.
Hij zal je graag een demo willen verzorgen. (adres staat onder aan het artikel)
Tip voor de volgende keer:
Eerst een heel verhaal schrijven. Daarna in stukken posten.
De term binnenkort gaat niet op. 23 juli – 21 oktober.
Bij het andere project zat ook 3 maanden tussen de posts…..
Uiteraaf hebben jullie het druk. (Begrijpelijk!) Alle vragen (ergernissen) kunnen voorkomen worden door het verhaal vooraf klaar te hebben.
Maakt het leuk voor de lezer. Hij/zij blijft enthousiast.
(De meeste zelfbouwers willen nu eenmaal direct aan de slag.)
Maakt het voor de schrijver minder stressvol. Hij/zij hoeft alleen maar op gezette tijden te posten en heeft geen vervelende vragen .
Daarnaast staat het wat professioneler.
Tja, tijd is altijd relatief…
Ik begrijp dat je het misschien wat te lang vindt duren.
De verhalen worden vaak geschreven tijdens het bouwproces en nemen dan wat langer in beslag. Zeker als het grotere projecten zijn.
Daarnaast zijn er ook andere zaken en projecten die aandacht vragen.
Ik zal je opmerking in ieder geval meenemen.
Marco,ik heb ook klipschorn,met nog de metalen hoorns(K 400).maar wel met nieuwe filters(in 2 delen bass en mid/tweet),gekocht jaren geleden bij audioimport in Loosdrecht(omgeving A’DAM) de klank is wel wat langs de schelle(scherpe) kant. hoe kan je dit euvel verminderen? de kunsthoorns zijn zeker minder scherp maar daarom kan je niet veranderen… heb jij een tip voor dit euvel te verminderen?? alvast dank voor je antwoord.groeten van Noël
Hallo Noel,
Ik zou het zo niet weten. Wel ervaar ik dat de akoestiek van de luisterruimte voor een Khorn enorm van belang is.
Ook zou je het natuurlijk in de versterker of bron kunnen zoeken.
Bijgaand mijn verhaal over de intrinsieke ontwerp fout (!) van de Klipschorn en wat je daar aan kunt doen zodat ze nóg beter klinken (dat kan). Probleem: de drie drivers zijn niet time-aligned van huis uit en de verschillen tussen woofer en tweeter zijn ca 8 mSec wat goed hoorbaar is wanneer je een echt snelle versterker zonder vervorming gebruikt. Het is een beetje de spreekwoordelijke natte krant i.p.v. een mooie droge tik. Overigens hoor je die attack opeens in alle muziek: de aanzet van iedere noot heeft iets percussiefs. De Klipschorns zijn wonderlijk realistische weergevers en alles wat je doet heeft er een invloed op en als alles klopt is het audio nirwana.
It’s been four years since I got a pair of 60th Anniversary Klipschorns in my basement. It has worked out well for me, thanks to info from Klipschorn community. Especially the FAQ Corner-Horn Imaging has been very helpfull (tnx CASK05!). Made me switch to a FirstWatt F3 amp and tweak my room accoustics further. Little things like putting the beast on spikes, “sealing” the cabinet to the walls help etc. etc. I also flush mounted the tweeters to have a better time alignment with the middle horn.
And now the MiniDSP has entered. It is positioned between the input switch board and the Nelson Pass B1 preamp in such a way that it can be bypassed. So we can ABX. It is setup straight forward with crossover at 450Hz, 48 dB slopes where the High Pass signal is delayed 7.5 mS. Both High and Low pass signals are shortcircuited and the sum signal is fed to the B1 preamp and stereo F3 power amp; so no bi-amping needed! It settles the time difference between the bass bin and the middle/high horns.
The slapping of drums is very realistic now. Definition is great: female voices are overall nicer to listen to, instrument are behind the speakers, the stage is bigger and a piano is smaller so it can be pointed at. Somehow there is also more information on the recording venue and the illusion of height is there.
Hallo Marco,
Ik heb met interesse je artikel gelezen over Klipsch, ik heb zelf ooit een paar la Scala’s gehad met filters van Al Klappenberger (niet Klapper haha). Deze filters zijn echt de moeite waard en gemakkelijk in te stellen. Ik had de gentle slope filters gecombineerd met de tweeters attenuators dit gaf bij mij het beste resultaat. Ik heb hier jaren van genoten , maar vanwege interieuraanpassingen heb ik ze moeten verkopen en ben ik overgestapt op Audio Note. Totaal anders maar ook zeer mooi.
Veel succes met de bouw!
Marco,
hoe is het met de fastrac diy hoorn afgelopen waar je het in het verhaal over hebt? Ik ben een setje la Scala’s aan het bouwen en vraag me af of ik de k-400 hoorns moet gaan bestellen of zelf fastrac of tractrix hoorns moet gaan maken. De tractrix hoorns voor Klipsch van “Volti audio” schijnen ook erg fijn te zijn, ook die zijn best zelf te maken…
Ha Marco,
Eindelijk begonnen met de klipschorn. Zelf ga ik direct upgraden naar een betere hoorn. (en driver)
Ik heb een setje volti hoorns weten te bemachtigen voor een hele zachte prijs. 🙂
Op het klipsch forum word veel gesproken over eerste orde filters voor de squaker.
Een eenvoudige “tweak”. Het is hetzelfde filter als het universal network minus de 2.2uF in het mid.
Ik heb een schema bijgevoegd. (Dit is het nieuwe universal, iets andere waarden dan hier op de site, minus de genoemde condensator.)
Door het weglaten van de 2.2uF zou het filter een stuk meer “openheid” hebben.
Nu ben ik niet zo van de klankbeschrijving. Wat voor mij goed is, kan voor jou slecht zijn en andersom.
Mijn vraag is, heb jij dit al eens getest met je eigen Klipschorns?
Hallo Zoef,
Ik ben zelf nu ook weer mijn Klipschorns aan het opbouwen.
Nog niet getest maar Ik ben benieuwd zeker benieuwd naar de tweak.
Hee Marco!
Was even benieuwd.
Heb je de tweak geprobeerd?
Hoi Marco,
Leuk een verhaal over Klipsch te lezen! Eind jaren tachtig ben ik met mijn toenmalige vrouw in Leeuwarden onder een kerk terecht gekomen. Daar in de kelder was een hippe dancing ingericht waar uitsluitend op klassieke muziek werd gedanst (hoe doe je dat?). De muziekweergave van luidsprekers viel mij direct op, het waren Klipsch hoornluidsprekers. Er waren er een stuk of 4. Als ik ooit een groot huis zou bezitten… Mijn huidige vrouw heeft geen moeite met een flinke installatie (toen ik haar leerde kennen een QUAD-bezitter), maar een Klipsch is wel even andere koek!