Javari zelfbouwluidspreker (deel 1)
Het is al weer een tijdje geleden dat ik een set luidsprekers heb gebouwd. De Klonwall was de laatste speaker die ik heb gebouwd. Een fantastische luidspreker,die nu nog steeds een prominente plek in mijn luisterkamer heeft. Nu staat de Duitse ‘Javari’ in de startblokken.
Lautsprechershop Strassacker
Door de prettige contacten die ik had opgedaan met de firma Strassacker in Duitsland, heb ik de vraag neergelegd of er geen leuke samenwerking met Audio Creative mogelijk is. Dat was geen enkel probleem en na wat over en weer mailen, kwam het voorstel van Strassacker om de Javari XXL luidspreker voor onze lezers te gaan bouwen en beluisteren.
De firma Strassacker is een grote Duitse firma/webshop voor de luidspreker zelfbouwer. Er wordt er bij onze oosterburen nog enorm veel gebouwd en geklust aan luidsprekers. Als je de Klang & Ton en de Hobby Hifi bekijkt, zie je dat de zelfbouw in Duitsland springlevend is. Wanneer je geïnteresseerd bent in luidsprekers bouwen, kan ik je deze laatste twee bladen overigens van harte aanbevelen. Boeiende leeskost en veel interessante zelfbouw speakers, worden er uitvoerig in besproken.
Bij de firma Strassacker is Daniel Gattig het aanspreekpunt als het om het bedenken en ontwerpen van luidsprekers gaat. Niet zelden zie je zijn ontwerpen verschijnen in boven vermelde audiobladen. Zo ook deze Javari luidspreker.
Javari: een modulaire opbouw
De Javari is een modulair opgebouwde luidspreker die in drie delen en meerdere configuraties kan worden gebouwd.
Allereerst is de midden/hoog speaker (monitor) geschikt om als stand-alone of monitor te worden gebruikt. Deze monitor kan worden aangevuld met een extra subwoofer. Dit systeem wordt door Strassacker de Javari XL genoemd. Bij deze Javari XL uitvoering wordt de subwoofer actief gemaakt door middel van een plate-amplifier in de achterzijde van de kast kan deze actief worden gebruikt. Als laatste kan er nog een tweede subwoofer, omgekeerd, op de monitor worden geplaatst: de XXL Javari. Bij deze uitvoering wordt er geen actieve subwoofer gebruikt, maar worden beide woofers parallel aangestuurd vanuit een passief filter. Het leuke is dat, deze Javari XXL uitvoering zo ontworpen is, dat ook met een buizenversterker gewerkt kan worden. Hiervoor is er een kleine correctie module in het filter opgenomen. De efficiëntie van het totale XXL systeem ligt op ongeveer 93 B/2,83 V. Niet slecht voor een luidspreker systeen als deze Javari.
De luidsprekerunits
Voor het laag wordt een 25 cm. woofer, de Alcone AC-15 HE, ingezet met een karakteristieke aluminium conus. Deze luidspreker haalt zelfs bij niet al te grote behuizingen, eenvoudig een weergave frequentie van 30 Hz. Ideaal voor subwoofersystemen dus.
Voor het midden wordt een vrij nieuwe driver van Celestion gebruikt. De Celestion FTR08-2011D. Zoals je ziet heeft het chassis geen praktische ronde vorm , maar is achthoekig. Dat is wel vervelend, omdat het een stuk lastiger is om het netjes af te werken. Strassacker/ Klang&Ton gebruikt hiervoor een mooie afdekplaat, maar dit is ook een eigen brouwsel en niet los te koop. Daar moet ik dus iets anders voor verzinnen. Het membraan van de Celestion driver is een gemaakt van Kevlar-papier. Met een sterke magneet heeft deze unit een efficiëntie van ruim 93 dB. De Celestion FTR08-2011D is niet een echte basluidspreker maar kan als zodanig in deze behuizing best een aardig eind komen.
Het hoog wordt bediend door een 28 mm. eenvoudig uitziende tweeter. De Alcone AC-15. Maar vergis je niet. Door het sterke magneetsysteem, wordt de laagresonantie stevig naar beneden gedrukt en dat betekent dat deze tweeter makkelijk al bij 1500 Hz. kan worden ingezet. Het zijn overigens allemaal betaalbare onderdelen. Dat maakt de Javari voor veel mensen een toegankelijke luidspreker.
Mooi spul en ze hebben inderdaad veel ontwerpen liggen. De software en meetapparatuur om zelf te kunnen meten, was wat verouderd , 2003, maar later zag ik nieuwere produkten. Wel interessant om te zien wanneer je hoogdriver al begint mee te doen en het versterk zagen bij een kast , heb je mooi inventief opgelost. Dat is vaak het lastigs bij dat soort dingen. Je moet net even het gereedschap hebben, gelukkig is dit basic. Ik merkte wel op dat ze bij een subwoofer, steevast een actief versterker gebruiken, terwijl de versterker en actief crossoverfilter daarvoor juist simpel te maken zijn, mits je er verstand van hebt natuurlijk. Maar je hebt erg fraai de passieve crossovers gebruikt, alleen die moet natuurlijk loskomen . Zijn ze zo gebouwd dat er genoeg speling inzit of moet je hem handmatig tunen en de interne demping zelf aanpassen. Ze geven namelijk een -3dB en -8dB punt aan , wat ik wat vaag vond.
Dank je voor je artikel, groet richard