De AC Tape Chronicles – Voorbespeelde tapes

Al wel wat addertjes onder het gras

Voorbespeelde Reel to Reel tapes zoeken, vinden en de jouwe maken is precies het tegenovergestelde van een streamingsdients als Spotify, waar je zo bijna alle muziek die je maar wenst onder een knop hebt. Het is het verschil tussen actief naar je muziek speuren en het met scheepsladingen tegelijk op je bord kunnen scheppen. Het verschil tussen een natuurfilm op je grote flatscreen en zelf op safari gaan. Het laatste doe ik overigens zelf ook niet.

Maar al met al heb ik met het jagen op tapes sinds lange tijd niet zoveel lol meer gehad met mijn muziekhobby. En dat staat nog helemaal los van hoe de muziek kan klinken van zo’n tape… Dat lees je hieronder…

Ken

Niet zo lang geleden werd ik geprikkeld door een paar stukjes van Ken Kessler in het Engelse Hifi-News Magazine. Hierin bespreekt Ken zijn recentelijk ontdekte pre-recorded tapes die meteen tot de heilige graal van de ingeblikte muziek worden verheven. Beter, wat zeg ik, veel beter dan dezelfde albums op vinyl, CD of wat dan ook. Tijd voor een onderzoek…

In de USA waren voorbespeelde reel to reel tapes zeker tot midden jaren zeventig veel meer gemeengoed dan in Europa waar de Compact Cassette de dienst uitmaakte bij voorbespeelde tapes.

Eerst maar eens op Ebay rondspeuren naar artiesten die me aanspreken. De prijzen lopen nogal uiteen. Tapes van bijvoorbeeld Beatles en Stones worden er vaak voor een godsvermogen aan de man gebracht. Het lukt me toch vlot om voor ‘redelijk’ geld een stapel voorbespeelde tapes in handen te krijgen.

De eerste vangst

De eerste vangst bevat onder ander albums van Tom Jones, Engelbert Humperdinck, mijn grote held Tony Bennett, Dean Martin en Andy Williams. Ik kocht deze op Ebay als een partij. Toppers in hun tijd en ik vind het gewoon leuke muziek.

Ik zet de spoel van Engelbert Humperdinck op de Akai GX-255 en val bijna achterover van de kwaliteit van de opnames… wow… Heeft die Ken het toch bij het rechte eind? Tape na tape geluisterd en ik raak echt langzaam maar zeker onder invloed van dit oude tapemedium.

Speelcomfort? Nou...

Comfortabele bediening? Nul komma nul. Best wel een gedoe met losse tapes? Absoluut. En voor het luisteren van het complete album met je de spoelen halverwege ook nog van plaats wisselen. Dat betekent om de 20 minuten de band omdraaien, weer inrijgen en op ‘play’ te drukken voor de volgende 20 minuten. 

Behalve natuurlijk bij autoreverse recorders als de genoemde Akai GX-255, GX-77 of mijn Pioneer 707. Hier zijn de kleine recorders duidelijk in het voordeel.

Maar je gaat niet met R to R tapes aan de slag voor comfort of speelgemak. Nee, ik leg, nu ik het zelf ook ervaren heb, graag een tape op de recorder om naast de muziek, van de vaak formidabele analoge geluidskwaliteit te genieten.

Niet zonder gevaar...

Als een razende speur ik inmiddels het internet verder af, nu naar mijn oude pophelden. Ik scoor toch binnen niet al te lange tijd een aantal mooie tapes van Simon & Garfunkel, Bee Gees, Moody Blues, Crosby Stills & Nash, James Taylor, Santana en…. Abbey Road en Sgt. Pepper van The Beatles.

Het is werkelijk opvallend hoe goed de staat van alle tapes zijn. Ik val bijna van mijn stoel als ik het derde album van de Bee Gees, ‘Idea’ uit 1968 luister. Dit was mijn allereerste vinylalbum ooit! Potvolblommen nog aan toe zeg, bijna absurd. Schoon, dynamisch, ruimtelijk en krachtig… Prachtig en heel gevaarlijk dit allemaal! Want waar houdt dit op?

Dit is toch vrij grappig. Bovenstaande R to R albums van de Four Tops en Smokey Robinson & The Miracles kocht ik 25 jaar geleden hagelnieuw geseald op een vrijmarkt in Groningen. Ik mocht ze meenemen voor 7,50 gulden, nog best wel een bedrag voor een rommelmarkt. Wie wilde dit soort dingen immers nog?... En toen viel het me al op hoe goed deze tapes klinken, op mijn oude Akai 201 op de hobbykamer, maar heb er verder niks meer met dit gegeven gedaan... argggg.... Maar ja, spijt komt altijd na de zonde... en je hebt er geen reet meer aan. Fantastische muziek is dit overigens!

Een leuke bijvangst...

Dit is een leuke bijvangst van de eerste partij tapes die ik tegelijk op Ebay voor een mooi prijsje in handen kreeg. Mantovani? Dat is toch de man die met zijn orkest veel muzak maakte? Greensleeves... Ja. Dit album is uit de Phase 4 Stereo Spectacular serie van DECCA, in de USA onder het LONDON label uitgebracht. Uit de beginperiode van de stereoweergave. Niet alleen erg leuke muziek, maar ook geweldig goed klinkend. Toch een mooi stukje geschiedenis!

Terug in de tijd

Ergens in de seventies ging het vreselijk mis met loslatende emulsies door veranderende samenstellingen van de banden. Ampex is een hele beruchte dader. Het gros van de exemplaren die ik thuis heb zijn echter van werkelijk onberispelijke kwaliteit, terwijl er daarvan veel op Ampex tape zijn gemaakt. De pre-recorded tapes zijn dus gelukkig van vóór deze teloorgang. Anders waren ze allemaal rijp voor de Kliko geweest. Nu lijkt er wel of er nog totaal geen sleet op de tapes zit. 

Bij het gros van de tapes lijkt het of ze vorig jaar zijn opgenomen in plaats van bijna 50 jaar terug. Ruis? Geen enkel issue. Iedereen wil graag 7,5 Ips., ofwel 19 cm/s tapes, is ook erg mooi, maar vergeet niet dat zelfs de langzaamst draaiende banden nog met 9,5 cm/seconde langs de koppen gaan, nog steeds het dubbele van een compact cassette. En met beduidend bredere sporen dan laatstgenoemde. Ik heb ronduit geweldig klinkende 9,5 cm/sec. tapes in de collectie.

Zelfgenezend...

Maar het vraag en aanbod verhaal werkt wel behoorlijk zelfgenezend in de zoektocht naar de oude voorbespeelde tapes. Ik kom misschien nog wel een eens een mooie tape tegen voor een nette prijs, en die laat ik zeker niet liggen, maar ik ben bang dat ik het bovenal met de verzameling moeten doen die ik heb. 

Hoe dat komt? De prijzen zijn het afgelopen jaar werkelijk omhooggeschoten omdat Ken en ik niet de enige liefhebbers zijn die door de tapekoorts zijn gegrepen. Een leuke tape voor 5, 10, 15 dollar? Wat een paar jaar terug nog normaal was? Vergeet het maar. Gemiddeld gaat het meer richting 80 tot 100 dollar.

Voor mijn Beatles tapes heb ik het al redelijk belachelijke bedrag van 85 en 95 dollar neer moeten leggen. Inmiddels krijg je die niet meer onder 200 dollar in handen, en het blijft maar stijgen. Pink Floyd of Led Zeppelin tapes? Vraag maar vast een tophypotheekje aan…

Tel je zegeningen

Ik tel dus mijn zegeningen en geniet enorm van een opgelegde tape, maar ben niet zo idioot om in de ontketende ratrace mee te gaan. Ik ben blij dat ik nog net op tijd een mooie collectie binnen heb kunnen hengelen voor een redelijk bedrag.

En voorbespeelde cassettes?

Zijn de voorbespeelde Compact Cassettes ook zo goed? Helaas, die zijn werkelijk niet te vergelijken met de kwaliteit van bovengenoemde voorbespeelde R to R tapes. 

Er zijn cassettes die prima klinken, soms zelfs verrassend goed (de latere generatie XDR chrome cassettes, waarvan je er hieronder twee kunt zien), soms fantastisch (MFSL!). Maar het gros van de voorbespeelde cassettes klinkt ver onder de maat en lijkt duidelijk bedoeld om te gebruiken in budget portable spelers en/of in de auto.

De DSOTM XDR cassette klinkt overigens opvallend goed in mijn Nakamichi Dragon. Zoals ook de XDR van The Wall. Maar die heeft de probleempjes waar ook over gesproken wordt in het Ana[dia]log vlog... die moet een doorsmeerbeurtje krijgen.

update: 28 augustus 2020

En dan ineens...

... zie ik onderstaand stapeltje op het oog mooie tapes op marktplaats punt nl staan. Ik heb meteen een bod gedaan en de deal was niet veel later beslecht. Twee dagen later wordt er een doos afgeleverd met een stapel tapes in werkelijk supertoestand. En die Frank Sinatra tapes... werkelijk superbe! Het grootste deel ook nog in 19 cm/sec. 

Niet verwacht, toch nog gekregen dus. Zo zie je dat het altijd slim is om de moed niet helemaal op te geven en allert te blijven op het aanbod op diverse platvorms. Deze tapes hebben me 6,50 per stuk gekost. En ik ben er superblij mee!