DDDAC 1794 NOS DIY DAC (deel 4)
Meten
Ik heb beide Sowters uitgebreid op de meetbank doorgepiept, met verschillende bronimpedanties en verschillende afsluitweerstanden.
(klik op de plaatjes voor een grotere afbeelding)
In dit meetplaatje zie je de invloed van de verschillende afsluitweerstanden. De bronweerstand is 150 Ohm, voldoende vergelijkbaar met een Solo DAC met één deck. De 10 kOhm afsluiting (groen)van de secundaire zijde geeft een mooie bandbreedte te zien met nog net zichtbare resonantiefrequentie. Aangesloten op een versterker met een ingangsweerstand vanaf 50 kOhm is dat een mooie praktische weerstandswaarde. Veel commerciële versterkers voldoen hier aan. Sluit je de DAC aan op een versterker met een ingangsweerstand van bijvoorbeeld 10 kOhm, dan kan de weerstand hoger worden gekozen. 50 of 100 kOhm geeft dan de maximale bandbreedte te zien.
Pas op dat je hier niet roomser dan de paus wilt zijn, je ziet dat zelfs een afsluitweerstand van 4,7 kOhm weliswaar een geringere bandbreedte geeft maar van echt instorten is nog zeker geen sprake. Met andere woorden: je hoeft echt niet bij ieder nieuwe versterker de weerstanden te tunen. Zou je ook snel genoeg van hebben, vermoed ik.
Dezelfde meting maar dan met een bronweerstand van 40 Ohm, ongeveer vergelijkbaar met een DDDAC met vier decks. De resonantiepiek wordt nog net iets mooier gedempt.
In deze meting heb ik de belastingweerstand op 10 kOhm gehouden en heb alleen de bronimpedanties gevarieerd. De bandbreedte blijft nagenoeg identiek, alleen zie je dat de uitgangspanning bij een hogere bronimpedantie wat lager uitvalt. Niets dramatisch gelukkig.
Hoe lager de bronimpedantie hoe minder spanningsdrop en hoe hoger de uitgangspanning. Bij de 3575 van Sowter is de Ohmse weerstand van de wikkeling hoger dan 600 Ohm. De laagohmige 3603 trafo meet slechts 70 Ohm.
We kijken ook eens naar deze 3603:
De 3603 met drie verschillende afsluitweerstanden. 4K7, 2K2 en 1 kOhm.
En hier met een vaste 1 kOhm afsluitweerstand maar met bronimpedanties van 600, 150 en 40 Ohm (van onder naar boven) Het verlies in uitgangspanning wordt nijpender als de bronimpedantie hoger wordt. Ik zou deze trafo niet aanraden voor de DDDAC 1794 Solo. De Quadriga is door de 4 x lagere uitgangsimpedantie beter, de Octopus lijkt zelfs een nog mooiere partner.
Als laatste nog een THD+n meting, waar mooi te zien is hoe laag de vervorming is die de trafo zelf toevoegt. In dit geval een 3575 trafo.
Vervorming bij de laagste frequenties
Dit is een belangrijke bij het gebruik van signaaltransformatoren. Hoe gedraagt de vervorming zich bij de laagste frequenties, waar de trafokern het meest gevoelig is voor verzadigingsverschijnselen? Ik heb daarvoor metingen met verschillende ingang spanningen gedaan bij 20, 40 en 1000 Hz en de uitkomsten in een tabel gezet voor een simpel vergelijk…
| Sowter 3575 | THD+n in % | THD+n in % | THD+n in % |
| Ingangspanning in volt | 1 kHz | 40 Hz | 20 Hz |
| 1 | 0,025 | 0,020 | 0,025 |
| 2 | 0,013 | 0,013 | 0,021 |
| 3 | 0,009 | 0,010 | 0,033 |
| 4 | 0,006 | 0,009 | 0,070 |
| 8 | 0,0034 | 0,025 | 1% bij 7,3 volt |
| Sowter 3603 | THD+n in % | THD+n in % | THD+n in % |
| Ingangspanning in volt | 1 kHz | 40 Hz | 20 Hz |
| 1 | 0,020 | 0,021 | 0,042 |
| 2 | 0,0104 | 0,029 | 0,17 |
| 3 | 0,0007 | 0,028 | 1% bij 2,8volt |
| 4 | 0,0010 | 0,066 | – |
| 8 | 0,0025 | 1% bij 5,7 volt | – |
Hier is goed te zien dat de 3603 transformator beduidend minder headroom heeft bij de allerlaagste frequenties, waar de 3575 geen enkele beperking vertoont. Er komt bij 0dBFS, de maximale uitsturing bij digitale audio, 2,4 volt uit de converter uitgang. De 3603 kan daar bij 20 Hz met de hakken over de sloot aan voldoen. Hoewel je je daarbij wel af moet vragen hoe vaak 20 Hz op volle stoom, ofwel 0 dBFS, in de muziek voorkomt. In de praktijk zal het allemaal minder heftig uitpakken dan de harde cijfertjes in de tabel tonen.
Maar de conclusie kan wel snel getrokken worden dat de 3575 het op vrijwel alle punten beter doet in deze applicatie. Gebruik van de 3603 geeft alleen voordelen dat de achterliggende versterkerimpedantie weinig tot niet van invloed zal zijn. Of je versterker nu 100 kOhm aan de ingang laat zien of 22 kOhm, in verhouding valt dat in de praktijk weg tegen de 1 kOhm weerstand die de trafo aan de secundaire kant (de uitgang) afsluit.
Dick,
Ga je de Sowters ook proberen op ‘ het plankje’ net 8 of vier DAC’s? De prijs van de 3575 is bijna gelijk aan de Silver Gold Mundorfs, maakt het wel een heel aanlokkelijk alternatief…..
Ha Xander,
Dat gaat zeker gebeuren.
Sowter maakt de 3575 ook met OCC. Voor een beetje meer. Is zoiets de moeite waard?
domme vraag misschien:
Hoe sluit je de sowter dan aan? Als ik naar de datasheet kijk zie
rood en oranje zijn de ongebalanceerde uitgangen. Welk van de twee wordt dan de nul?
Bij gebalanceerde ingangen, neem ik aan dat zwart chassis nul is. En dat blue signal ground is?
Dus voor Vout rechts en links kun je dan white en yellow gebruiken?
klopt dat zo?
Ik zit met dezelfde vraag. Hoe sluit je dat aan.
Jongens, dank voor de input. Het aansluiten is gelukkig even gemakkelijk als bij het gebruik een uitgangscondensator. Ik zal een schemaatje maken.
dat zou heel fijn zijn, ik denk er sterk over om de DDAC ook te gaan bouwen
Hallo Dick,
Naar aanleiding van je artikel de Magnequest B7 10K:10K in de ” solo” beluisterd..(High Nickel) versie. Ben zeer tevreden. Heb je belangstelling om ze door te meten en te proberen?
Met vriendelijke groet,
Bas
Graag Bas…:-)
Input voor de output 😉
Hoi Dick,
Ik heb nog een suggestie voor een uitgangstrafo. Ik ben erg benieuwd wat een Lundahl LL1588 doet met de DDDAC configuraties.
Roel, de Lundahl LL1690 komt hopelijk deze week binnen voor een evaluatie.
Volgens mij is dat een trafo met een amorfe kern. Kun je uitleggen waarom je qua specificaties juist voor deze trafo hebt gekozen? Ik ben erg benieuwd wat deze trafo gaat doen met de DDDAC 😉
Roel, ik heb die zelf niet uitgekozen, ik krijg ‘m gewoon thuis gestuurd om ‘m mee te kunnen nemen in het inmiddels al aardig uit de hand lopende ‘Het grote uitgangstransformator voor de DDDAC 1794 onderzoek’…:-)
Nog beter haha. Ik ben erg benieuwd naar de resultaten. Zelf heb zojuist twee Haufe RK-381 trafo’s aan mijn Solo hangen. Die komen uit een 2-kanaals aanpassingsversterker van Neumann (V472-2). Vanavond ga ik ze eens goed beluisteren.
Is there a translation of your article dddac 4 in German or English?
Thanks and regards
Tilo
Hello Tilo, No, There’s no German or English translation (yet). Doede may be a Dutch guy living and working in Germany, but I’m afraid he’s much too buzy to make a German or English translation.
Hallo,
Hoe sluit je de Dale weerstanden aan bij een 8-dekker? Kan dat niet goed zien op de foto. Want je hebt links Ra, Rb en nog een keer linksonder Ra en Rb. Zo ook voor rechts Ra, Rb en rechts onder Ra Rb.
Betekent dat ze alle 4 die 34 Ohm weerstand krijgen? Een extra (duidelijke) foto doet wonderen..;-)
Geen probleem, die foto voor een 8 Decker staat op mijn website
http://www.dddac.com/pictures/pics1794/construction_large_01.jpg
Met vriendelijke groet,
doede
Hallo Dick!
Toch begint het bij mij nu wat te kriebelen. Heb de eendekker zo goed als klaar, op de output na.
(Even de trafotest afwachten)
Ik lees telkens lovende woorden over meerdekkers en dat geeft toch stof tot nadenken.
Echter wil ik toch redelijk binnen mijn budget blijven. (Morgen vakantiegeld…. Wij audioten weten er wel raad mee haha. Echter komt er natuurlijk ook een waf-factor bij kijken.)
Heeft het wellicht ook meerwaarde om een duo deck te bouwen?
Uiteraard met trafo’s.
Na wat mailen met Doede het besluit genomen. Het gaat een duo-dac worden.
Ik heb zojuist een luistertest gedaan tussen een DDDAC Solo met Mundorf Extreme Silver/Gold/Oil condensatoren een twee Haufe RK-381 uitgangstrafo’s. De uitgangstrafo’s komen uit een 2-kanaals aanpassingsversterker van Neumann (V472-2). Ik ga proberen om mijn bevindingen te omschrijven:
De muziek door de uitgangstrafo’s klinkt losser, soepeler met meer lucht rondom de instrumenten. Het stereobeeld is breder en er zit meer definitie in het hoog-midden (±4 tot 8kHz), zonder scherp of schel te worden. Bovendien zijn kleine details zoals galmstaartjes, adem geluiden, etc. beter hoorbaar. De Mundorf condensatoren klinken, vergeleken met de trafo’s wat benauwder. Deze klankverschillen zijn bij alle muziekstijlen goed hoorbaar. Aan mijn DDDAC dus in ieder geval uitgangstrafo’s. Of dit de Haufe’s blijven? Dat is nog even de vraag, maar voorlopig kan ik nu nog meer genieten van mijn muziek.
Mijn setup: MacMini > Audirvana Plus > DDDAC Solo > 6-kanaals Classic One (gebaseerd op het ontwerp van Dick van de Merwe) > 5-kanaals Rotel RMB-1075 > Dynaudio Audience 122/122C/40
Dick,
Hier: http://www.farnell.com/datasheets/62912.pdf vind je een typical voor de NTL-1. Ik heb de twee primaire low pass filters aangepast naar R=510 Ohm en C =2.2nF (f0 blijft 141kHz). De C-tjes voeren “HF-rommel” uit de DAC naar aarde en die komt dan niet in de trafo. Secundair is een snubber geplaatst met 12,5kOhm en180pF (f0 = 74kHz).
Als je de trafo’s “dead bug” met dubbelzijdig plakband op je plank plakt is het makkelijk solderen.
Succes met testen!
Groeten,
Jan Voorthuijzen
Hallo Dick,
Geldt die tip om de spanningsregelaar van 3,3 volt er uit te solderen en te vervangen voor een 5 volt driepoot ook voor de Quadro en zoja, gebruik je daar een 7805 of L4940V5 voor
Groet
Martin
Hallo Martin,
Ik heb de Quad DDDAC zonder problemen met de 3,3 volt regelaar gedraaid. De problemen kwamen pas met de 8 parallel geschakelde decks. Je hoeft niet speciaal een low drop spanningsregelaar te gebruiken.
Om future proof te zijn kan ik er dus een 7805 in zetten?
Ha René,
Ja, dat is een optie.
Begin bijna te denken dat ik de enige ben die met spanning zit te wachten op een vervolg. Helemaal na het prachtige verhaal over de goto-hoorn.
De soldeerbout staat al aan 🙂
Nee Zoef,
er is er minstens nog één die reikhalzend uitkijkt naar bevindingen t.a.v. diverse betaalbare trafo-alternatieven,
Ed
Nog even geduld jongens, ik probeer de rapportage over de volgende drie trafo’s deze week op de site te zetten…:-)
Er komt ook een DDDac naar Zandvoort! Vanavond de bestelling “gezet” !
Nu nog even het uitgangstrafo verhaal afwachten, kijken wat ik ga doen…….
Gr
Theo
Vraag bij gebruik van deze dac icm met een Mac die Audirvana+ draait: Werkt Integer-mode?
Hallo Jan,
Jawel, de DDDAC1794 werkt in integer mode met Audirvana+
Dank, dat is goed te weten. Het verschil tussen wel en niet is m.i. groot.
Hallo Dick.
Misschien een stomme vraag, maar kan de DDDAC 1794 ook aan een CD-loopwerk worden aangesloten?
Hallo Maurice,
Dat is dus helemaal geen domme vraag. De DDDAC1794 versie die hier op de site te zien heeft alleen een USB ingang. Maar de nieuwe mk3 versie heeft een nieuw moederbord gekregen die naast USB ook een S/PDIF ingang heeft, waarop een CD-speler of CD-transport kan worden aangesloten. Ik heb die inmiddels sinds een maand in gebruik.
Hallo Dick.
Bedankt voor je antwoord. Ik hou je zelfbouwperikelen rond de DDDAC 1794 al een tijdje in de gaten en voor mij zou het ideaal zijn als er een versie is waarop zowel een CD-loopwerk als ook een computer kan worden aangesloten. Ik heb al sinds geruime tijd een Arcam Delta 170.3 loopwerk met daarin de befaamde Philips CDM 3 Pro drive hier staan waar ik niks mee doe. De DDDAC 1794 lijkt me dus een mooi project om de Arcam weer uit de mottenballen te halen.
Het zou fijn zijn als je ons op de hoogte houdt omtrent de laatste ontwikkelingen rond de DDDAC 1794.
Groeten, Maurice.
Binnenkort kun je over de upgrades van de DDDAC1794 lezen Maurice. Doede vertelde dat het nieuwe moederbord vanaf eind februari leverbaar is.
Hallo,
Het is al weer even geleden dat ik de DDDAC heb gebouwd, heb wat geëxperimenteerd met trafo’s en condensatoren aan de uitgangen en dit met veel plezier, niet dat het geluid niet goed was, nee integendeel maar ja het is ook zo’n uitnodigende dac om met redelijk simpele ingrepen verandering in geluid te bewerkstelligen.
De winter is al een tijdje bezig maar het weer was niet zodanig om binnenshuis iets te ondernemen en dat is nu wel het geval, dus maar weer eens gekeken of er het een en ander aan de DDDAC te avonturen is
Een nieuw moederbord met andere benadering van de Data delay in de vorm van een flipflop, wat zoals ik het begrijp een “verbetering” in het geluid teweeg zal brengen ipv de 1 Kohm aan de data uitgangen.
Verder is er de mogelijkheid voor spdif aansluiting, daar is hij eigenlijk voor ontwikkeld 🙂 maar voor mij het belangrijkste, er kunnen met gemak 8 boardjes worden aangestuurd, dit zijn mooie ontwikkelingen maar zijn er nog meer ontwikkelingen onderweg op of rond de DDDAC of zal ik m’n quad opbouwen naar octo incl een blauw bord en als het zover is, is er aan de zijde van de voeding ook nog het een en ander te aan te passen ivm meer vermogen dat het geheel zal vragen
De bout staat nog niet aan, maar is al wel uit het vet, dit in tegenstelling van mijn schaatsen 🙂
Hallo Dick
Ik heb twee vraagjes; De S/PDIF ingang is ook coaxiaal aanwezig?
En is een buizen uitgang met de 6n16B buisjes geen overweging waard, of zeg ik nu allemaal ǝɯɯop dingen?
Hallo A,
De S/PDIF ingang is coaxiaal. Een buizenuitgang er bij bedenken is altijd mogelijk. Dat maakt zelfbouw juist zo boeiend!
Dick, Marco,
De DDAC speelt alweer een paar maanden naar volle tevredenheid. Vooral met mooie HD bestanden is het volop genieten. Naast het genieten van de muziek vond ik het ook erg leuk om voor zo’n goed apparaat een bijpassend jasje te ontwerpen en bouwen. Bijgaand een foto van het resultaat. Ik ben nu bezig de Cleo 6 te bouwen in een gelijksoortige behuizing.
Ik volg jullie activiteiten nog steeds met erg veel plezier en hoop dat jullie nog lang door zullen gaan met Audio Creative
Petje af…voor deze zeer fraaie behuizing.
Voor mij geeft dit uiterlijk wel het zeer muzikale van de dddac weer!!
Ik speel zelf al weer een aantal maanden met de 8 deks versie ….in een iets eenvoudigere kast.
Iedere x als ik hem gebruik,wordt ik toch weer blij van het uitzonderlijk muzikale
Karakter van deze dac.
Hierbij ook nog een foto van mijn versie.
Beste mensen, ik vroeg me af of iemand een vergelijk kan geven tussen deze DDDAC 1794 NOS DIY DAC en bijvoorbeeld een vergelijkbare NOS DAC van Metrum- Acoustics. Welke is beter, of anders of zijn ze vergelijkbaar ?