Audio Creative MagicPower voor de DDDAC1794 NOS DAC

[nextpage title=”MagicPower” ]

Geïnspireerd door een vriend ben ik eens gaan experimenteren met een ander soort voeding voor de DDDAC1794 NOS DAC. Eerst met succes, daarna via vallen en opstaan is er iets heel leuks uit voort gekomen. We hebben het Audio Creative MagicPower genoemd. Hieronder kun je het verhaal er over lezen…

Even een stukje historie

Het is al weer nagenoeg exact vier jaar geleden dat Doede bij me op bezoek was met zijn toen nieuwe DAC. Ik was na een paar uur relaxt muziek luisteren  zo onder de indruk van de kwaliteiten dat ik meteen maar een complete kit bestelde. Een week later was ik druk aan het solderen en het resultaat is de DAC op de plank die je in de eerste afleveringen van het DDDAC1794 NOS op deze site ziet.

Indrukwekende getallen

Op diverse forums op het www is de DDDAC1794 de jaren daarna uitgegroeid naar een favoriet met een grote groep volgers, dat tot op de dag van vandaag doorgaat. Een recente check op het DIYaudio forum levert sinds de introductie van de DDDAC1794 NOS al bijna 6.000 forumpagina’s op en een aantal views dat gestaag richting 1.000.000 gaat.

De bedenker van de DDDAC1794, Doede Douma, participeert daar al die tijd actief in mee. Wat soms hele vruchtbare dingen oplevert. Dit heeft meteen vanaf de start voor een positieve buzz gezorgd waardoor deze bijzondere DAC zo populair is geworden. Zo populair zelfs dat Doede er op een gegeven moment onder dreigde te bezwijken. Het was naast zijn al zo drukke baan schier onmogelijk geworden om de onderdelenkits met de grote vraag er naar te blijven maken en versturen.

Dat gaat dus niet gebeuren!

Ik ken Doede al pakweg 20 jaar en hij kwam twee jaar geleden met de vraag of Audio-Creative de DAC kit niet onder hun hoede wilde nemen. De andere optie was om er helemaal mee te stoppen. Dat mocht natuurlijk niet gebeuren, vonden zowel Marco als ik, beide al immers vanaf het begin enthousiaste gebruikers van een DDDAC1794. Het resultaat van de daarop volgende gesprekken zijn inmiddels bekend.

Doede heeft vanaf dat moment de handen weer vrij om in zijn schaarse vrije tijd de DDDAC1794 toch weer verder te ontwikkelen. In de tussentijd heeft het DAC mainboard een grote en wat kleinere upgrades gekregen. Het DAC board is begin vorig jaar compleet op de schop gegaan en kreeg onder andere geïntegreerde Tentlabs shuntvoedingen en een instelbare stroombron. De laatste zijn verbeteringen die rechtstreeks aan een groep actieve mannen op de forums kan worden toegeschreven.

Een groot voordeel van DIY audio…

Het gros van de mensen dat een DDDAC1794 bouwkit aanschaft beperkt zich (gelukkig maar) tot het zo zorgvuldig mogelijk nabouwen van de DAC kit om daarna met volle teugen van hun eigen gecreëerde superDAC te mogen genieten. Waarom ‘gelukkig’? Omdat het lang niet iedereen die toevallig een soldeerbout in huis heeft is gegeven om zelf zinvolle dingen te veranderen of toe te voegen aan de DAC. Zelfoverschatting, of moet ik zeggen: overmoed, komt regelmatig voor. Het is echter niet zo heel moeilijk om vlot tot een werkend geheel te komen. De echt moeilijke (SMD) componenten zijn al op het mainboard en de DAC board PCB’s gesoldeerd.

Rond de wereld zijn er echter ook behoorlijk wat mensen in de weer met al dan niet zinvolle modificaties die wel redelijk tot zeer goed onderlegd zijn in de techniek. Het voordeel van een DIY audio is dat je kunt prutsen tot je een ons weegt, als je eens wat opblaast bestel je een nieuwe PCB. Door schade en schande wijzer, maar vaak geen onoverkomelijke financiële ramp. Dat zijn dingen die je niet snel met een fabrieksapparaat doet. Ten eerste ontbreekt daar de technische ondersteuning van de ontwikkelaar, er is geen fabriek die graag ziet dat er aan zijn ontwerp wordt gesleuteld. Lang leve DIY audio! Ik zie werkelijk de meest bizarre (ver)bouwsels op het internet rondgaan.

[/nextpage]
[nextpage title=”Zinvolle ontwikkelingen” ]

Zinvolle ontwikkelingen

Die zijn er zeker! Op de hiervoor al aangehaalde forums zijn meerdere mensen in de weer die zinvolle dingen hebben uitgedacht die de DDDAC1794 inderdaad nog beter hebben gemaakt. Daarover wordt uitvoerig gediscussieerd met andere DAC gebruikers. Dat Doede zich daar proactief in opstelt zie je onder andere aan de huidige versie van de DAC modules. Ik durf te zeggen dat zowel Doede als ik diverse andere besproken mods ook zelf beproeft hebben. De ene keer is ‘mmm, niet verkeerd’…, een andere keer niet de moeite waard. De laatste upgrades blijken zeer de moeite waard.

Ook met voedingen wordt er excessief geëxperimenteerd. Dat moet ook wel, er zijn DDDAC’s met enorme DAC torens gebouwd. Dan is de capaciteit van de standaard voeding al lang niet meer toereikend. Ik zie voedingen waarmee met gemak een 500 watt eindversterker kan worden gevoed. Erg leuk, maar zet dit soort excessieve avonturen alsjeblieft uit je gedachten als je de Wet van Ohm nog niet eens beheerst. De kans dat je de DACtoren richting maan lanceert is niet uitgesloten.

Triggeren

Ook hier lees ik tussen de regels weer dingen de me weten te verleiden om de handen weer eens uit de mouwen te steken. Daarbij is een goede vriend en plaatsgenoot ook met iets vergelijkbaars bezig en tijdens een bakje koffie bij hem thuis werd ik toch wel positief getriggerd. Eenmaal weer thuis begin ik meteen componenten bij elkaar te zoeken. Het voordeel van tientallen jaren hobbyen: er zijn altijd voldoende mooie ingrediënten op de plank te vinden om opkomende inspiratie direct te kunnen voeden. Het ijzer kan dan meteen gesmeed worden, als het idee nog vers en heet is.

De resulterende ‘MagicPower’ voedingsmodule voor de DDDAC1794 DAC is het resultaat van maandenlang experimenteren, bouwen, tweaken en tussendoor én achteraf veel luisteren. Dat laatste maakt het overigens dat het maandenlang heeft geduurd. Alles behalve een straf, maar hiervoor moet nu eenmaal de tijd worden genomen en iemand moet het doen… Het uiteindelijk zo belangrijke luisteren kan nu eenmaal niet gesimuleerd worden met een stukje software op de PC. Halverwege 2016 was het nog slechts een simpel maar boeiend idee. Als de kerstboom opgetuigd wordt is de finale uitvoering gereed en kan die permanent in mijn eigen DAC worden gemonteerd. Het had tussen de eerste en laatst genoemde echter toch wel aardig wat meer voeten in aarde dan ik vooraf had verwacht om tot een eindresultaat te komen dat ik voor ogen en vooral oren stond.

Een pretentieus verhaal?

Ik kan een overdreven pretentieus verhaal gaan ophangen over de gebruikte schakeling, zoals we vaak in de audio zien. Hoe vaak wordt het niet geprobeerd om oude wijn in nieuwe zakken aan de man te brengen of het een revolutionaire nieuwe ontwikkeling betreft. Laten we eerlijk zijn, het is toch best lullig als je net vorig jaar 30.000 euro hebt geïnvesteerd in een high end luidsprekersysteem en niet veel later komt er een als twee druppels water gelijkende mk2 opvolger die op 23 punten ENORM is verbeterd is. Dan slaap je toch een paar nachten minder vast, niet?

Klassieke techniek

Eigenlijk is er weinig nieuws onder de zon en worden dingen toegepast die al stammen uit de gouden eeuw van de buizenaudiotechniek. In tegenstelling tot een gewone gereguleerde voeding ben ik als buizenversterkerliefhebber hier van een oerklassieke schakeling uitgegaan. In het verleden heb ik ook met mijn buizenschakelingen het nodige met voedingsschakelingen geëxperimenteerd. Met gestabiliseerde voedingen, zowel met buis als met solid state. Maar altijd kwam ik weer terug bij de schakeling die al sinds 100 jaar of zo wordt toegepast in de buizentechniek, alleen vertaald naar een solid state toestand, met lage spanningen en hogere stromen. De klassieke CLC voeding, met een zware smoorspoel blijkt in de buizentechniek gehoormatig slecht te verslaan. Ok, op de meetbank dan, gehoormatig moet ik het nog mee gaan maken. Man, wat een boeiende dingen heb ik daar in de loop der jaren mee meegemaakt.

Met vallen en opstaan naar het eindresultaat
De eerste versie van de voedingsschakeling wordt op een plank opgebouwd die bovenop de DAC wordt geplaatst, met zo kort mogelijke bedrading naar binnen toe. Met een schakelaar is te schakelen tussen de ingebouwde voeding en de ‘Magic Power in spé’ voeding. Zo kan ik tijdens de diverse stadia van de voedingen van plek wisselen. Deze ontwikkelingen worden uiteraard ook uitvoerig aan bezoekende luisteraars blootgesteld, die geen idee hebben waarnaar ze precies luisteren en blind mogen zeggen onder welke klik van de schakelaar de voorkeur naar uit gaat. Dat blijkt een gouden greep. Als je eerst draden om moet solderen zit er veel te veel tijd tussen de vergelijkingen en dan moet je ook nog terug kunnen schakelen. On te fly omschakelen is hier geweldig en het maak het vergelijk ook spannend.

Proto DDDAC1794 NOS met onze eigen Audio Ctreative MagicPower voeding ingebouwd.

[/nextpage]
[nextpage title=”Luisteren en schakelen” ]

Luisteren en schakelen

Opvallend genoeg is de uitkomst unaniem voor de schakelaar met de toggle die naar de MagicPower proto wijst. Zo, dit is de referentie. Ik laat een aantal smoorspoelen wikkelen, voedingstrafo’s en bouw de volgende op. Oei, niet geheel verwacht haalt deze het niet tegenover de referentie. Aan de slag maar weer.

Ik gebruik een ander elco type op de eerste proto, eerst dat maar eens gelijktrekken. Het lijkt een stukje dichter in de juiste richting, maar nog steeds geen sigaar. Zo gaat het ‘m niet worden. Het grootste fysieke verschil zit ‘m nu nog in het type choke. In overleg met de transformatorwikkelaar worden er twee protochokes gemaakt die de juiste eigenschappen hebben.

Weer een week verder

Een week later zijn die in huis en wordt de volgende voeding opgebouwd én ingebouwd. Klik… klak… hé… klik… klak… Zo, nu zijn we op de goede weg. Het aantal afgekeurde proto’s in de doos neemt gestadig toe. Bij deze laatste versie heb ik echter zelf snel een heel goed gevoel, en niet onterecht blijkt later…

Bingo!
Marco komt langs en mag in de luisterstoel plaatsnemen om . Bij eerdere luistersessies werden de vorige bouwsels door ons beide niet goed genoeg bevonden. Ik kan een brede grijns niet onderdrukken als dit keer na de het nodige heen en weer schakelen niet alleen de voorkeur weer is bepaald, het zonder twijfel ook dezelfde stand van de schakelaar is waar ik het meest blij van wordt. En wel zo duidelijk dat na te hebben verteld welke voeding onder welke schakelklik zit verstopt, ook blind kan worden verteld welke voeding de DAC toren daadwerkelijk aan het voeden is!
Nu zelfs de tot dan toe ongenaakbare referentieplank voorbij gestreefd is kan er verder gegaan met het productierijp maken.

Gewoon lekker luisteren

Hier gaan we maar eens voor langere tijd naar luisteren. De protoplank wordt afgevoerd en er zijn daarna dagen dat ik niet eens meer aan de voeding denkt. Een paar weken later maar weer eens terug naar de oorspronkelijke voeding, uiteraard ook weer 1 op 1 on the fly vergelijkbaar met de nieuwe voeding.

Hoewel het me dan zelf al lang duidelijk is mogen een paar proefpersonen weer even aan de bak, wat in de regel zonder mokken gebeurd. Ik vertel er wel direct bij dat er geen bedrog in het spel is en dat er naar echt verschillende componenten geluisterd wordt. Ook als er geen noemenswaardig verschil kan worden waargenomen wil ik dat graag weten. Graag een eerlijke mening. Anders kan ik er niks mee.

Eindtoets…

Eerst de ‘normale’ voeding. Een paar mooie stukken muziek. ‘Mmm, mooi hoor, niks mis mee, wat een lekkere DAC!’. ‘Klik’…. stilte…. ‘Potdorie, wat doe je hier?”. ‘Zeg maar wat je er van vind’, zeg ik… ‘Hoe kan het nou ineens nog weer een stuk beter klinken? Het is ruimtelijker, nog meer lucht, kleine details springen er nog beter uit…’. Je begrijpt het, ik geniet met volle teugen van het geluid én van de commentaren.

Een audioapparaat is zo goed als zijn voeding, is een oud en wijs gezegde. Dat hebben we al gemerkt toen er eerder in 2016 naar de Tent shuntvoedingen en een instelbare stroombron op de DAC PCB’s werd overgegaan. Wat ook niks afdoet aan de fraaie klankmatige kwaliteiten van de voorloper, het blijkt toch een opwaardering die ik zelf niet meer missen wil. Met de nieuwe voeding kan ook een stap van datzelfde kaliber gemaakt worden. En zoals zo vaak: eenmaal ervaren is er geen weg meer terug.

Een mooie behuizing

Dan moet er natuurlijk nog een mooie behuizing gemaakt worden. Die zijn niet standaard te verkrijgbaar. Het is té groot of te klein bij mijn zoektocht op het www. Een vereiste is dat de Audio Creative MagicPower voedingmodule 1 op 1 kan worden uitgewisseld met de reguliere voeding PCB’s. Dat betekent dat ook de aansluitingen op dezelfde plek zijn gehouden. Er is één extra toegevoegd: er is nu aan beide kanten een 230 volt aansluiting. Dat maakt het doorlussen naar de 5 volt voeding voor het Wave I/O board eenvoudiger. Gemak dient de mens, niet?

Custom made componenten

Het type smoorspoel is dus uiteindelijk een custom made exemplaar geworden die aan de gewenste specifieke eigenschappen voldoet. Deze steekt bij de eerste luisterproeven met kop en schouders boven een (simpeler en veel goedkopere) gangbare choke uit. Het is niet anders.

De eveneens custom made extra mooi regulerende transformator is een inbreng van onze transformatorwikkelaar en min of meer een logisch gevolg. Omdat er niet zoals bij een gestabiliseerde voeding vertrouwd kan worden op een min of meer rotsvaste uitgangsspanning bij wisselende belastingen is het prettig dat de schakeling geen al te grote variatie in uitgangspanning laat zien. Niet te hoog, maar zeker niet te laag, om de lokale spanningsregulering op het DAC mainboard en de DACmodules ten alle tijden van een voldoende hoge ingangsspanning te voorzien.

Om de signaalweg zo kort en effectief mogelijk te houden is de bedrading zoveel mogelijk hardwired uitgevoerd, ofwel de klassieke methode. We hadden een PCB kunnen bedenken, maar als het even gemakkelijk hard bedraad kan worden heeft dat mijn voorkeur.

Voor de diodes is een niet alledaags Schottkey type gebruikt. Ik heb hiervoor ook weer een aantal verschillende diodetypes getest. De verschillen zijn geringer dan tussen de choketypes en condensatoren, maar ja, als we toch bezig zijn…

De Japanse methode?

Heel grappig is dat als ik er over nadenk hier een beetje dezelfde ontwikkelmethode is toegepast waar ik het nog uitgebreid over had in het verhaal over de SPEC versterker. Japanners zijn hier in de regel heel goed in en blijven geduldig doorgaan met tweaken tot het behaalde resultaat er is. Bij de moderne westerse mens moet alles vooral snel.

Puur meettechnisch vallen er op de meetbank bitter weinig verschillen te ontdekken tussen de eerste proto’s en de uiteindelijk Magic Power voeding. Waar het verschil tijdens het muziek luisteren toch boven iedere twijfel verheven is. Dat op luisterkwaliteiten selecteren en goed bevinden kost veel tijd. De juiste combinatie van de componenten bepaalt het uiteindelijke resultaat.

Het bijkomend resultaat van deze wijze van tweaken is een doos met overgebleven componenten. Maar daar wordt in de toekomt nog wel eens weer een taak voor gevonden. Hoe vaak is niet dat een component in de ene applicatie niet geheel naar wens blijkt te werken en in een compleet andere prima tot zijn recht komt.

[/nextpage]
[nextpage title=”Een massief blok” ]

Een massief blok

Dat de complete schakeling is ingegoten heeft twee redenen: het is nu een massief geheel dat stil en koel zijn nobele werk doet. En het houdt nieuwsgierige blikken buiten de deur. Er zit zoveel werk en onkosten in de ontwikkeling dat we hier willen voorkomen dat het rücksichtslos uit elkaar gerafeld en nagebouwd gaat worden. Om het daarna met andere onderdelen ook nog ‘MagicPower’ noemen. We vertellen veel, laten vaak zien hoe dingen voordelig opgelost kunnen worden, hier zijn we een beetje voorzichtiger. En het houdt het meteen beetje extra ‘Magic’ en exclusief natuurlijk…

De onderkant van de Audio Creative MagicPower voeding. De montageschroefgaten zitten op dezelfde plek als de reguliere voeding. Wat uitwisselen gemakkelijk maakt.

Coda

We gaan ons zeker niet laten verleiden tot discussies die over de exacte inhoud van de Audio Creative MagicPower module gaan. Er mag gespeculeerd worden dat het een lieve lust is, graag zelfs! Zowel Marco als ik laten verder geen details los, de muziek doet dat echter wel, deze geeft bovenal meer ‘inside information’ prijs. En het was als zo goed… heerlijk!

De Audio Creative MagicPower voeding is in onze shop te koop.

De afmetingen zijn: 188 x 114 x 78 mm waarbij de aansluitingen 11 mm uitsteken.

[/nextpage]