Jan’s Garrard 401 Revisie
Na de prachtige uitgebreide beschrijving van Marco over de restauratie van zijn Garrard 301, een kleine toevoeging wellicht van de restauratie van mijn Garrard 401. De bijna even legendarische opvolger van de 301...
Jongensdroom
Al heel lang staat naast een lelijk eendje (2CV) een prachtige Garrard platenspeler met GrooveMaster II op mijn verlanglijstje. De 2CV is er (nog) niet, maar de Garrard 401 sinds kort wel. En inderdaad, inclusief GrooveMaster arm. Bij mij gaat er een DL103 elementje in de headshell, die vervolgens in de Phonodude wordt geplugd.
Zoektocht
Op eBay gaan deze spelers rap voor fikse prijzen van de hand. Meestal ook nog kaal, en in bedenkelijke conditie. Met speling in het hoofdlager, motor en idler-wiel. Via Marktplaats heb ik een prachtig exemplaar op de kop kunnen tikken van de inmiddels steeds zeldzamer wordende Garrard draaitafel, bij een van onze vriendelijke zuiderburen, ook een audio-liefhebber.

En het zoeken gaat verder. Na veel rondspeuren op het WWW over restauratie en dergelijke kom je eigenlijk steeds dezelfde aandachtspunten tegen:
- Nieuw idler-wiel (eventueel inclusief nieuwe lagers)
- Beter lager voor het plateau
- Motor revisie met o.a. nieuwe lagers, schoonmaken, en olie
- Nieuwe veren
- Een goede plint
Door een goede, zware plint, worden de trillingen beter gedempt. Het nieuwe lager van de motor en een nieuw (heel soepel draaiend) idler-wiel zorgen daarnaast ook nog voor minder onrust (No “Shake, Rattle en Roll”).
Zo kocht ik de speler met inderdaad al een mooie plint gemaakt van multiplex. Prima zwaar gemaakt en degelijk uitgevoerd. Maar op ebay stond toch een WAV-aantrekkelijkere plint……en ja als we dan toch bezig zijn…. Strak in de piano lak…
Uit elkaar, in elkaar
Als kind was ik al erg goed en behendig in het demonteren van allerlei technische apparaten. Alleen het terug in elkaar zetten was meestal een probleem. Als 6-jarig jongetje vind je het meestal nog niet zo erg als je een schroefje over hebt, en meestal mocht je het apparaat (een oude wekker of speelwerkje) ontleden ter lering en vermaak.
Om dit probleem in ieder geval voor te zijn heb ik bij iedere handeling op foto's vast gelegd, voordat het uit elkaar wordt gehaald.
Vooraf zie ik vooral toch wel wat op tegen een motorrevisie, het lager van het idler-wiel en het hoofdlager….. maar met een beetje hulp van buitenaf…

Gescheiden verzamelen
Alles wordt voorzichtig uit elkaar, gehaald en in aparte bakjes leggen, zodat ik straks nog weet wat waar hoort.
Stap 1 is in ieder geval een nieuw idler wiel bestellen. In Italië. Binnen een paar dagen heb ik het in huis. Het idler wiel is snel te demonteren (inclusief de veren). Bij het vervangen van de lagers heb ik gelukkig hulp gehad van een expert (Marco veel dank), zo ook met het hoofdlager.
Het hoofdlager was overigens in prima conditie, maar ook bij mij zit er nu een prachtige Audio-Creative hoofdlager variant in de 401. Op het www zijn overigens diverse alternatieven te vinden.


Het oude idlerwiel op de foto rechts heeft te veel speling. Op de foto linkt de nieuwe idler.
Stap 2
Een nieuw lager voor het plateau. Daar zijn online ook diverse upgrades voor te koop. Ik ben gegaan voor het lager van Audio-Creative. Mooi voor mij gedaan door Marco.
Het sinterbrons wordt vervangen door een saffieren kogel plus een beschermplaatje. Zo ook de as. (straks ook in de motor!). Maar …foto’s zeggen meer dan woorden.


De motor
Stap 3 is de motor, en die is eigenlijk snel gedemonteerd, en de te vervangen lagers zijn eigenlijk ook snel los. Voorzichtig de popnagels los “boren” met een 2.5 mm boor en het geheel kan uit elkaar.
Even goed opletten hoe de veer en het lager in elkaar zitten. Ook hier weer in Italië een setje nieuwe bronzen lagers besteld inclusief de viltjes.
Verder een saffieren kogel ter vervanging van de chroomstalen lager-kogel, titanium bouten en de motor kan weer in elkaar.
Daarvoor moest ik nog wel 6 gaten voorzien van 3mm schroefdraad. Aangezien de originele gaten waar de popnagels in zaten al ongeveer 2.5 mm waren, zijn deze gelukkig eenvoudig met draad te tappen.



Hier is het goed opletten of de lagers op hun juiste plek zijn gemonteerd. Bij verkeerd monteren kan de motor vast lopen en is de schade niet te overzien...

Een klusje waar ik een beetje tegen opzie, maar dat achteraf het beroemde fluitje van een cent blijkt te zijn. Let er wel goed op dat je het juiste bronzen lager op de juiste plek zet. Er is er namelijk maar een waar het kogeltje aan een kant netjes invalt. Daar kom ik al monterend achter…. Ik verdenk het eerste moment dat het gewoon slijtage is van mijn oude lager, maar al snel blijkt het tegendeel het geval…. de Garrard ontwerpers hebben echt overal goed over nagedacht.

De nieuwe veren en rubbers zijn gemonteerd
Nieuwe veren
Stap 4: Alle belangrijke veren worden ook hier vervangen. In de UK zitten daarvoor een paar prima adressen (en nu de Pond nog laag is met de naderende Brexit…erg gunstig).
De motor hangt in 6 iets dikkere veren die elk gedempt worden d.m.v. een klein rubber hulsje. Ook deze worden netjes vervangen. De speler schijnt gemaakt te zijn in de 46-ste week van 1970, dus na bijna 50 jaar mogen dit soort onderdelen best even vervangen worden voor de komende 50 jaar….zodat mijn zoon en/of dochter er later ook nog goed mee kunnen spelen...

De oude veren met het uitgeharde rubber er omheen

De nieuwe veren met nieuwe rubbers.
Pianolakzwart
Stap 5: Bij het verkrijgen van mijn in december 1970 geboren 401 kwam al een redelijk mooi gemaakte plint mee. Multiplex, zwaar uitgevoerd, maar hier en daar is de maker een beetje te creatief met de frees geweest. Daar zou dan een alu-plaat voor oplossing moeten zorgen. Totdat ik surfend op eBay een ongelooflijk mooie pianolakzwarte plint voorbij zie komen…..met grote PAF-factor (voorheen WAF). Tja, dat past toch wel een stuk mooier bij de GrooveMaster 2, in zilver en op mijn audiorek! Binnen een paar weken is nieuwe console, superbe verpakt, in huis.
En als na enkele weken alles binnen is en de “opknapklusjes” geklaard zijn, is het tijd voor de eindmontage. Het rustig weer in elkaar zetten van de motor, monteren en vervolgens plaatsen van het geheel in de nieuwe behuizing. Nog een laatste check en de stroom kan er op. Draaien maar!
"The calm after the storm"
Hoor en voel ik voor de renovatie de motor duidelijk trillen, nu is alles heel erg stil geworden. De upgrade van lagers, het idler-wiel en de veren is echt een must om deze prachtige speler weer als nieuw te maken. Nu alleen nog een reisje naar het oosten, waar de wijzen vandaan komen..., of in dit geval de GrooveMaster II.
Gelukkig kan bij de Garrard 401 de motor eenvoudig vastgezet worden om een reis te ondernemen, twee transport schroeven aandraaien en de motor wordt met een soort beugel tegen het chassis gedrukt. We nemen nu geen enkel risico meer... na de gedane arbeid is voorkomen beter dan genezen...
Afregelen

En ja, het monteren van de arm en instellen van het element laat ik liever aan de pro over.
Marco van Audio Creative plaatste met geduld en precisie de GrooveMaster op mijn nieuwe draaitafel en regelde het element in.
Zo zelfs dat eenvoudig te wisselen is naar een Ortofon SPU variant. Het nauwkeurig instellen van het element, arm, naalddruk e.d. wordt hier door “Dr Marco” himself uiterst nauwkeurig gedaan.
En natuurlijk ook even proefdraaien en bij thuiskomst alles meteen maar aansluiten. In de auto in ieder geval alle tijd gehad om goed na te denken welke LP als eerste er op mocht komen...:-)
Luisteren
Het eerste wat opvalt is “the rhythm”. Wat een strakke weergave. Ken ik het DL-103 element tot nu toe alleen via mijn Sony PS-X65 (een direct drive speler uit de glorie jaren van Sony) en was daar heel gelukkig mee, alles gaat nu echt een flinke stap verder. Meer rust, meer pace, meer details. Erg in mijn nopjes met deze mooie speler, die, na de serieuze opknapbeurt, weer klaar is voor de volgende 50 jaar.
Over de arm is al veel gezegd en geschreven (lees bij Stereophile het artikel van Art Dudley maar eens door) en kan ik alleen maar onderschrijven.
De Brits/Nederlandse combi is echt voortreffelijk.

Wensen…
Ach, zijn we dan nooit tevreden als audiofiel? Ja, ik was al tevreden met mijn eerste radiootje waar muziek uit kwam, en zo ook met deze pracht speler. Ik denk wel dat een betere interlink, als vervanger voor de huidige budget kabel, tussen GrooveMaster en mijn voorversterker alles nog een stukje verder omhoog kan duwen.
Maar…..dat is een leuk cadeau voor mezelf met kerst. En zo zijn er vast nog wel wat accessoires te bedenken die het allemaal weer een stapje mooier maken. Maar een mens moet wat te wensen overhouden, toch?