Het belang van een goede element afstelling: de Azimuth
Verschillende metingen
Ik heb nog een aantal elementen gemeten en de resultaten in een aantal grafieken bijgevoegd. Het is niet zo dat alle elementen uit een bepaalde serie (bijvoorbeeld de Ortofon 2M) gelijke metingen oplevert. De spreiding van de Azimuth tussen elementen uit dezelfde serie is gewoon erg groot. Wat wel opvalt dat bij de elementen in de hogere prijsklasse, zoals de beide Ortofon SPU Classic elementen, de waarden van de fasehoek van beide kanalen erg dicht bij elkaar liggen. Dat maakt het instellen van deze elementen een stuk minder kritisch.
Geen Azimuth mogelijkheid?
Sommige toonarmen bieden geen mogelijkheid voor een Azimuth instelling. Wat ik zelf een enorm tekort vind. Bij een Azimuth instelling is het belangrijk dat, of de arm of de headshell horizontaal moet kunnen worden versteld in een hoek van -3 tot + 3 graden. Dit kan bijvoorbeeld niet bij de Rega en Project toonarmen en ben je gebonden aan een vaste, horizontale afregeling van de Azimuth. Jammer, maar het is niet anders.
Conclusie
Zelf de Azimuth afregelen van een platenspeler element zonder de juiste meetapparatuur is helaas erg lastig. In de meeste gevallen gaat het wel goed, maar een optimale instelling wordt nooit bereikt. Heb je pech met een element als bovenstaande Audio Technica AT 440 MLa, dan zijn de verschillen in beide kanalen erg groot. Erger nog, je kostbare vinyl slijt onnodig snel en dat is onomkeerbaar.
Mijn advies is dan ook dat wanneer je een element koop, je deze dan ook laat afregelen door de leverancier van het element. Tenminste, als hij of zij de mogelijkheden en kennis daar toe heeft. Of je laat het iemand doen die deze metingen kan doen en ook de metingen kan overleggen. Ik wil binnenkort een mogelijkheid bieden waarmee ik tegen een kleine vergoeding je element en platenspeler kan afregelen. Overigens is deze service, bij aanschaf van een element bij ons in de webshop, geheel gratis.
Dag Marco,
Dit is weer echt een verhaal waar de echte LP liefhebbers iets aan hebben.Laat al die mensen maar eens luisteren wat de verschillen zijn met een verkeerd azimuth.
Dan gaat er bij een juiste afstelling een ander gehoorapparaat meespelen.
Kun je nog vermelden wat de prijs is van de 2 meet systemen en wie het levert??
Doorgaan met deze materie.
vr.gr.
Ben van Druten
Hallo Ben, de Fozgometer wordt geleverd door Musical Surroundings en kost $300,-
De Feickert Adjust+ kost €249,- en wordt geleverd door Christan Feickert.
Dag Marco, gisteren waren we bij jou voor de thorens draaitafel. Na jouw verhaal hier op de website en bij je thuis ben ik eens gaan kijken naar mijn eigen draaitafel. Verschil links en rechts was meer dan 6 dB! Nu heb ik een rega arm… Dus lastig. Maar ik heb aan de rechterkant van het element bij de schroefjes twee kunst ringetjes geplaatst nu is het verschil 1,5 dB en ik weet niet wat ik hoor! De Thorens speelt de nad helemaal weg. Verschil is enorm! Chapeau daarvoor.
Ha Bas, Fijn om te horen. Zo zie je maar dat een goede instelling heel erg belangrijk is. Veel luisterplezier!
Ik ben blij dat ik toch even bij je langs ben gegaan. Wel weer even een ritje…
De tafel klinkt nu toch een stukje beter..
Goed om te zien dat er nog ouderwetse service bestaat.
Groet Bas
Very informative piece, thank you for posting it. I am still somewhat in a dilemma – you might be able to help me. Would you advise to set the azimuth using the stylus or the coil as a reference point because the two will not yield the same result? As you now, cross-talk and channel balance helps a lot to get the coil aligned with the record, however this in itself is not a guarantee that the stylus will sit perpendicularly in the groove, especially if the coil and the stylus are not in the same plane which is the case (9 out of 10, as you mentioned). It is the same issue the other way around. Adjusting the azimuth to get the stylus in the correct angle doesn’t translate in the lowest cross talk and best channel balance. I am wondering what are your thoughts or did I miss something essential?
The Azimuth measurement is to get the stylus in the right angle in the vinyl groove.
You are correct, in most of the time the phase angle is different from the crosstalk angle. In that case, the phase angle is the most important. Our ears are more sensitive to phase difference then crosstalk. Also crosstalk problems are often in the -30 db range, almost not hearable.
Hallo Marco ,
Nieuwsgierig naar het afstel resultaat van een niet nader te noemen draaitafelspecialist na het monteren van een nieuwe arm op mijn draaitafel ,kwam ik tot de conclusie dat er nogal wat te verbeteren viel .Aangeschaft de Duitse Schon schabloon , een dig.grammenweger en een Fozgometer , bleek dat elementaire afstellingen nog wel wat fijn tuning nodig hadden .Het enige , en niet onbelangrijke afstelling is de azimuth .Ik verdenk mijn Dynavector TE KAITORA element van een defecte naald ophanging .De testresultaten zijn met de Fox. links verschilt met rechts , en met de mono track gaat het groene lampje branden en R .Als je dit corrigeert worden de resultaten zoals het hoort , maar als je naar de voorkant van het element kijkt staat de kop scheef .Gauw een ander goedkoop element uit een andere draaitafel gemonteerd en dat geeft met een waterpas kop / element wel een goed resultaat .Ben dus bang dat mijn TE KATORA op de een of andere manier niet meer goed is .Graag jouw mening of op of aanmerkingen.
Groet , Hans
Beste Hans,
heb je destijds nog actie ondernomen met je Te Kaitora Rua element?
Gr. Josh
Dag Marco,
Je schrijft dat de armen van Project geen azimuth regeling hebben, dit is niet helemaal correct. Bij mijn Project 9.1x zit de kop vast aan de arm maar de arm is draaibaar in de basis, gewoon goed af te stellen.
Mvg,
Hans