Tangerine Dream – Richard Barbieri – Alex Albrecht
Deze recensie is gewijd aan vier albums van drie artiesten met als gemeenschappelijke deler elektronische muziek. Een prachtig nieuw album van Tangerine Dream die in een nieuwe bezetting weer helemaal terug zijn bij hun roots. Maar liefst twee albums van ouwe rot in het vak Richard Barbieri en tot slot het zeer sfeervolle Resolve van nieuwkomer Alex Albrecht.
In memoriam
Voordat ik begin wil ik eerst even kort stil staan bij het overlijden van Vangelis en Klaus Schulze.
Twee grootheden die beiden veel invloed hebben gehad op de elektronische muziek maar ook op de ontwikkeling van mijn muzieksmaak.
Ik merkte dat het heengaan van deze muzikale helden mij zeer raakte.
Vangelis (1943 - 2022)
Vangelis’ album Spiral of Albedo 0.39, ik weet niet meer honderd procent zeker welke ik als eerste hoorde, was voor mij de eerste echte kennismaking met elektronische muziek. Zijn filmische muziek deed mij realiseren dat je kon wegdromen in een eigen fantasiewereld die ontstond door wat je hoorde en die, afhankelijk van je stemming, ook steeds anders kon zijn.
Klaus Schulze (1947 - 2022)
Ook de muziek van Schulze deed dat. Zijn met regelmaat plaatkant lange nummers bestaande uit een combinatie van repetitie, ritme en warme klanken waren als muzikale schilderijen waarbij tijdens het luisteren de werkelijkheid vergat.
En dat doe ik met regelmaat nog steeds. Twee muzikale vernieuwers die gemist zullen worden. Van Klaus Schulze verschijnt dit jaar nog een nieuw album die vlak voor zijn dood gereed kwam.
Tangerine Dream – Raum
Ik hoor nog vaak mensen zeggen dat Tangerine Dream niet meer de kwaliteit heeft van hun hoogtijdagen in de jaren 70. Inderdaad het niveau was lange tijd gedaald naar nogal zouteloze new age achtige muziek totdat in 2017, op de vijftigste verjaardag van de band, Quantum Gate uitkwam. Edgar Froese, oprichter en tot zijn dood het enige constante lid van de band, wilde de traditie van de Berlijnse School uit de jaren 70 en moderne elektronische muziek combineren waarmee de muziek van Tangerine Dream weer uitdagend werd. Het zou ook het laatste album zijn waar Froese aan werkte. Tijdens de opnames overleed hij op 70 jarige leeftijd aan de gevolgen van een longembolie.
Nieuw Studioalbum
Na vijf jaar dus weer een nieuw studioalbum al heeft de band, die nu bestaat uit Thorsten Quaeschning, Hoshiko Yamane en Paul Frick, in die tijd niet stil gezeten.
Ze speelde veel live en er verschenen onder andere zeven Sessions albums met daarop, zoals de naam al doet vermoeden, veelal geïmproviseerde live sessies. Een aloude Tangerine Dream traditie die nieuw leven werd ingeblazen.
Wat opvalt als je de hoes van Raum bekijkt is dat bij drie van de titels Edgar Froese staat vermeld bij de credits.
Edgar Froese
Voor het maken van Raum kregen Quaeschning, Yamane en Frick toegang tot de archieven van Froese. De drie nummers zijn gebaseerd op ideeën die ze daar vonden tussen de vele tapes en Cubase bestanden. Zo is de geest van de grondlegger van de band nog steeds aanwezig.
Quatum Gate was een mengvorm van de Berlijnse School en hedendaagse elektronica maar Raum is in zijn geheel gemaakt volgens de traditie van de muziekstroming uit de Duitse hoofdstad.
Dat is meteen duidelijk op kant A die in zijn geheel gebruikt wordt door het 19 minuten durende In 256 Zeichen.
Alle ingrediënten zijn aanwezig zoals de lange opbouw, een repeterende sequencer en eenvoudige melodieuze en sfeervolle melodielijnen.
Berlijnse School
Voor de nieuwkomers die niet zo bekend zijn met de stroming, waar Tangerine Dream en Klaus Schulze de grondleggers van waren, is dit mooie en toegankelijke nummer een goede introductie. Along the canal heeft voor mij iets verslavends. Als het is aflopen wil ik het eigenlijk meteen nog een keer horen.
De sequencer heeft de hoofdrol maar het wordt niet statisch. Een prachtige akkoordenschema en klanken van onder andere een mellotron zorgen voor een bijna sprookjesachtige sfeer. Kant 3 begint met Continuum wat op de CD en digitale varianten de openingstrack is. In verhouding tot de rest wat minder. Niet dat ik hem over wil slaan tijdens het luisteren maar het mist de overredingskracht die de rest wel heeft. De laatste drie titels op de LP zijn de nummers die ontstaan zijn uit de ideeën van Edgar Froese.
Het is vooral het fantastische afsluitende titelstuk wat mij op het puntje van mijn stoel deed zitten. Luisterend vermoed ik dat Edgar Froese het idee ergens halverwege de jaren 70 in zijn archief moet hebben opgeborgen. Het is Froese van toen “all over” precies zoals ik het zelf zo graag hoor. De moderne opname, productie en de toevoeging van hedendaagse elektronische instrumenten geven het een eigentijds tintje. Een waardige, bijna majestueuze afsluiting van een mooi album die ik reken tot één van mijn favorieten uit het omvangrijke oeuvre van Tangerine Dream.
Richard Barbieri – Past Perfect/Future Tense & On High
Over archieven gesproken. Richard Barbieri haalt met regelmaat het één en ander uit zijn kluis en deelt dat met de liefhebbers van zijn muziek. Een bekend voorbeeld is de Variants serie. Vijf albums die ook op zeer fraai klinkend vinyl verschenen. Barbieri gebruikt hiervoor ook de muzikale goudmijn Bandcamp waar de muziek vaak voor een luttel bedrag is te downloaden.
Japan
Al sinds halverwege de jaren 70 is hij actief toen hij begon als toetsenman van Japan. De fascinatie voor de synthesizers begon in 1978 toen Japan de single Life in Tokyo opnam wat een samenwerking was met synthesizer disco koning Giorgio Moroder.
Barbieri ontwikkelde een heel eigen stijl die vooral herkenbaar is door de sferen die hij creëert door middel van klanken waar je zijn hand meteen in herkent. Na het uiteenvallen van Japan werkte hij veel samen met oud Japan bandleden Steve Jansen (Drums) en Mick Karn (bas). Eind jaren 80 wordt hij uitgenodigd voor één van de eerste optredens van No-Man die hij samen met Steve Jansen bezocht. Art-pop duo No-man bestaat uit zanger Tim Bowness en gitarist en muzikale duizendpoot Steven Wilson.
Porcupine Tree
Barbieri speelt mee op albums van No-Man en maakt met Tim Bowness het wonderschone Flame. Ook raakt hij betrokken bij Porcupine Tree wat dan nog een soloproject is van Steven Wilson. Een samenwerking die tot aan de dag vandaag voortduurt en die klank bepalend bleek voor Porcupine Tree. Barbieri heeft ook de nodige soloalbums uitgebracht zoals het vorig jaar verschenen Under a Spell die ik besprak in het jaaroverzicht van 2021.
Sferen
Zowel Past Perfect/Future Tense als On High is een collectie van outtakes en ideeën maar ook een verzameling van verschillende sferen en een tentoonstelling van zijn veelzijdigheid.
Je wordt heen en weer geslingerd tussen liefelijke pianoklanken vergezeld van warme klanktapijten en snijdende tonen die vervormen en melodieën die soms expres net naast de toonsoort zitten.
Ook ritme en ritmiek zijn een belangrijk onderdeel van Barbieri’s composities.
Past Perfect/ Future Tense
Op Past Perfect/Future Tense staan twee bekenden. Een vroege versie van Flare die ik eigenlijk mooier vind dan de versie die uiteindelijk op Under a spell verscheen en een live versie van Breaking the silence een oude ambient track van Jansen/Barbieri.
Een Lo-Fi mono opname van een liveoptreden uit 2019 ontstaan doordat de dienstdoende technicus niet competent genoeg was om het fatsoenlijk vast te leggen.
Barbieri wilde de opname toch delen omdat de uitvoering geliefd is bij de fans.
On High
On High bestaat voor het grootste deel uit korte stukken die niet alleen outtakes zijn maar ook experimenten met bepaalde synthesizers. Rivision 4 is bijvoorbeeld een experiment met de nieuwe Prophet 5 synthesizer die hij net zo programmeerde als 40 jaar geleden de eerste Prophet. In de klanken die ontstaan is duidelijk zijn aandeel in de muziek van Japan herkenbaar. De échte liefhebber zal het nummer opening page herkennen.
Gemaakt als achtergrondmuziek voor Barbieri’s website en werd later het afsluitende titelstuk van het album Not the weapon But the hand die hij maakte met Marillion zanger Steve Hogarth. Het album eindigt met het titelstuk. Een improvisatie zonder overdubs met veel modulaire synthesizers waarover Barbieri het volgende zei:
“I’ve noticed my heart rate increases during the loud crescendo section. I don’t know if this is to do with certain frequency combinations or just my hypertension medication not doing its job.”
Twee albums, of misschien beter gezegd EP’s, die een mooie verzameling zijn van met passie gemaakte muziek die je langs Barbieri’s muzikale wegen voert met soms verrassende uitstapjes. Voor de liefhebbers een must!
Luisteren en Download: Bandcamp
Alex Albrecht – Resolve
Met grote dank aan het algoritme van Roon, die ondertussen heel goed weet welke muziek ik mooi vind, om dit album aan mij voor te schotelen bij hun suggesties. Schoonheid met een hele grote hoofdletter S gemaakt door de Australië afkomstige muzikant/Producer Alex Albrecht.
Ik vind het zelf altijd fijn om wat meer over de achtergrond te weten van een artiest en daar ook over te vertellen en om te ontdekken hoe muziek ontstaan is of zich ontwikkeld heeft. Helaas is er maar weinig te vinden over deze man uit Down under. Een korte zoektocht leverde wel eerdere muzikale avonturen op die vooral bestaan een soort easy listening ambient met her en der deep house invloeden. Op soundcloud heeft hij zelf een uitgebreid overzicht neergezet.
Resolve
Resolve is zijn tweede album onder zijn eigen naam en hij laat hier een andere sfeer horen met een meer experimentele inslag. De geïmproviseerde ambient is geïnspireerd op de fragmenten van veld opnames die ook een onderdeel van de muziek vormen.
Albrecht wil naar eigen zeggen de luisteraar aansporen het album als een geheel te beluisteren om je dromen en de manier waarop je herinneringen en ervaringen waarneemt en herinnerd te onderzoeken.
Iets wat absoluut moet lukken want luisteren naar Resolve is eigenlijk meditatie.
Muzikaal spreekt dit album mij zeer aan en dat zal zeker komen door het feit dat het ook doet denken aan Jansen/Barbieri en het meer experimentele werk van David Sylvian. Gelukkig blijft er wel degelijk een eigen identiteit hoorbaar. Muziek die je omarmt en je volledig afsluit van alles wat er om je heen gebeurt. Dat alles wordt versterkt door een prachtige opname en productie. Een album die het verdient om op een mooie muziekinstallatie te worden afgespeeld.
Ik wens iedereen veel luisterplezier toe en graag tot de volgende.De eerste ideeën zijn al klaar met een heel ander muzikaal thema.
Evert
Hallo Evert,
Dank voor de recensies en het stilstaan bij het heengaan van Vangelis en Schulze.
Aangezien Vangelis voor mij veel heeft betekend in mijn jongere jaren was ik ook onder de indruk van de berichtgeving omtrent zijn overlijden.
Ik ben vooral onder de indruk van de op klassieke leest geschoeide muziek van hem en zijn formidabele soundtracks, het modernere, meer experimentele werk, laat ik liever links liggen, ieder zijn meug, nietwaar?
Ik plaats hem onder de categorie: “groot onderschat klassiek componist”.
Een meester in symfonie en harmonie en een onovertroffen gave om een soundtrack live te componeren.
Mvg, Paulus