Tweeluik Tonemaster en Calpamos hoornluidsprekers

Er was eens, op 39 lichtjaren van de aarde, een Wonderlijke Planeet en een Muzikale Meester...

De Calpamos van Tony Gee en de ToneMaster van Dick en Marco. Beide luidsprekers maken voor het laag gebruik van een fikse driver, een 15 inch woofer. Voor het midden en hoog wordt in beide systemen een compressiedriver met hoorn gebruikt. Het gebruik van een hoorn vind ik daar erg mooi. En ben dan ook dagelijks in mijn nopjes met mijn referentie, de La Scala van Klipsch

Om een mooi laag te krijgen uit een luidspreker moet je m.i. niet een wapperend klein 6 of 8 inch woofertje hebben. Het gemak waarmee een grote driver het laag weergeeft is zoveel mooier. En met laag bedoel ik niet het bonkende boemerige geboink wat de auto’s die langs mijn huis over de drempel proberen te komen met hun veel te veel verlaagde autootjes…..

Het was alweer een tijdje geleden dat ik bij Tony was geweest dus de het eerste uur was vooral bijpraten over van alles en nog wat (kinderen worden groot etc.). Daarna maar eens naar de mooie luisterruimte waar erg veel mooie speakers (en lopende projecten) staan. De Calpamos was aangesloten gelukkig en speelde rustig wat radio-muziek.

Tony ken ik al 20 jaar denk ik. Naast audio is hij een fervent jazz-speler op de contrabas. Maar als hij over zijn “hobby” begint, het luidspreker bouwen, begint de twinkeling in de ogen. Vol passie en vuur vertelt hij over zijn ontwerpen, ophangingen, parameters, filtermanieren, luister-smaken, filteronderdelen en klankeigenschappen. Veel lezers zullen zeker de condensator-test van hem wel kennen. Deze is weliswaar geheel op luidsprekers geschreven, maar mijn ervaring is dat veel van de omschrijvingen/waarderingen ook gelden voor klein-electronica zoals koppelcondensators in buizenversterkers.

Voorwaar geen lichtgewicht of klein luidsprekertje.

De drivers bij de Calpamos komen uit de Faital Pro stal. Een 2 inch compressie driver voor het midden en hoog (Faital Pro HF201) en een 15 inch woofer voor het laag (Faital Pro 15PR400).

“Als je alleen "normale" hifi-luidsprekers gewend bent lijkt 35Hz misschien niet zo laag voor een woofer van dit formaat, maar geloof me, 35Hz uit een 15-inch midwoofer klinkt totaal anders dan 35Hz uit een 7-inch midwoofer. Size does matter!”

Het beluisterde exemplaar bij Tony is prachtig afgewerkt met Palissander fineer, en zwart aan de voorkant, en een mooie stand om de luidspreker op luisterhoogte te krijgen.

Laat ik meteen voorop zetten dat beide luidsprekers in twee totaal verschillende ruimtes en met twee verschillende setups zijn beluisterd. En natuurlijk op een andere dag maar deels wel dezelfde muziek. In ieder geval beide keren dezelfde soort muziek. Helaas heb ik beide versterkers (nog?) niet met een buizenversterker gehoord maar wat niet is…..Ik weet namelijk wel dat beide luidsprekers prima met een buizenversterker aan te sturen zijn!

Bij het luisteren gaat het mij om een smaakervaring, een nuancering van luister details, ruimte, diepte, klankkleur maar bovenal muziekbeleving!

Door het gebruik van niet te veel demping van de behuizing bij de ToneMaster en de filtersmaak komt hier de klemtoon iets meer op het laag te liggen, zonder ooit ook maar boemerig of bonkend te worden.

De details die de ToneMaster weergeeft, de plaatsing van instrumenten, en de weergave van stemmen is gewoon erg mooi. Zeker de toevoeging van de supertweeter, een eigen ontworpen rondstraler, geeft een prachtige ruimte weergave. Dick wilde ook bij het filteren een erg fijn en gemakkelijk laag hebben, en in ieder geval op veel plaatsten een goed stereobeeld.

Of we nu naar mooie LP’s luisterden (prachtige combi trouwens de Garrard met de 12 inch Groovemaster 2) of naar ‘streaming Music', via de DDDAC1794 BerryStreamer. Luisteren naar Jazz, Pop, Folk of naar Mahler, het kwam er allemaal met groot gemak uit. Je merkt heel erg duidelijk het verschil tussen een klein woofertje (zeg 8 inch) of een 15 inch woofer in het laag. Het geluidsbeeld wordt er in mijn oren domweg minder gestressed van. Sterkste punt voor mij was de plaatsing van het geluidsbeeld (met dank aan de rondstraler?).

Tony wil eigenlijk zo natuurgetrouw, eerlijk en neutraal mogelijke luidsprekers ontwerpen. En dat is hier weer mooi gelukt. Veel detail, maar geen randje scherpte aanwezig. Prachtig laag (dat vooral bij een mooie jazz opname naar voren kwam waar duidelijk de ongedempte Kick van de drums goed te volgen was) en alles wordt ook hier met veel gemak weergegeven. Je zou van zo’n grote luidspreker wellicht een overweldigende bas (vaak boem) verwachten. Niks van dit alles.

Wat tevens opvalt (of juist niet opvalt) is hoe coherent het geheel overkomt. De grote woofer en hoorn smelten samen tot een naadloos geheel. De Calpamos speelt met een groots gemak de muzieksoorten. Nimrod van Elgar, Diana Krall of stevige rock. Ik had hem graag, net als de ToneMaster, eens bij mij thuis willen horen met mijn 300B versterker. Met het hoge rendement lijkt me dat een erg mooi combinatie. Maar wat niet is kan nog komen natuurlijk... Ik heb al best een aantal ontwerpen van Tony mogen beluisteren, en ook nu weer met deze speaker is Tony erin geslaagd om weer een hele nette speaker neer te zetten. Alleen voor het verplaatsen zou ik de plaatselijke bodybuilders even inhuren.

Sterkste punt voor mij de ongelooflijk neutrale “easy” weergave zonder klinisch te worden.

Het rendement van mijn La Scala’s wordt natuurlijk niet gehaald (105dB) maar door de hoorn in het midden en hoog wel een bepaald soort ‘live’ karakter wat ik heel prettig vind.

​De gebruikte drivers zijn bij de Tonemaster en de Calpamos afkomstig uit de pro-wereld. Dat scheelt behoorlijk in het plunderen van de spaarpot. Als het stikkertje high-end audio er niet op is geplakt zijn er voor normale prijzen hele goede drivers te koop. 

Voor meer info:

Humblehomemadehifi

ToneMaster deel 1
ToneMaster deel 2