Column 27 mei 2018

We kijken er altijd lang naar uit en het is alweer achter de rug: de München High End show. Mooie dingen gezien. Natuurlijk waren er weer de totaal over de top dingen, dat hoort ook op een audioshow van deze bijna ongekende omvang. Daarnaast is er nog veel meer voor ieder wat wils te zien en horen. We hebben naast het verwennen van onze ogen en oren ook boeiende gesprekken gehad. Dankzij de lovende recensie van onze GrooveMaster II platenspelerarm in de Amerikaanse Stereophile van afgelopen februari is de belangstelling voor onze trots als een raket omhoog geschoten. Stereophile blijkt werkelijk wereldwijd te worden gelezen door serieuze audioliefhebbers. Tot in Moskou en Hong Kong aan toe, weten we nu.

Wat ik vaak niet op forums, in mijn email en toegestuurde reacties op de site kan lezen… Veel ‘audiofielen’ lijken vaak Roomser dan de Paus te willen zijn als het op hun stereo in huis aankomt. Bang dat ze zijn niet ‘ het beste’ uit hun audioset te peuren. Zoals de man die bang is dat de VTA (de verticale aftasthoek van de pickup naald) uit het lood gaat als er verschillende diktes van vinyl onder de naald worden gelegd. Met opvulplaten wordt er gezorgd dan de naald steeds op exact punt de groef aftast. Of ieder vinylalbum een sticker met de daadwerkelijke dikte heeft gekregen weet ik niet. Het zou me niet verbazen.

Ik stel de arm horizontaal met de naald op een gemiddelde plaat, zeg een 120 grammer, het grootste deel van mijn collectie. En daarna gewoon lekker plaatjes draaien. Met  de  lange 12”GrooveMaster pook waar ik mee speel  is de VTA sowieso al minder kritisch.

Maar hebben we het al eens gehad over de werkelijke aftasthoek van de naald. Ga je die meten bij een bepaalde naalddruk? En hoe ga je dat meten? En wat is de beste naalddruk van het element dat je gebruikt? Er zijn zoveel  variabelen dat de VTA zelden tot nooit 100% waterdicht vastgesteld kan worden. Zeker niet zonder de juiste tooling. Een klein beetje variëren met de naalddruk laat ook meteen weer een andere VTA zien. Is dat erg? Natuurlijk niet. We proberen alle instellingen zo goed mogelijk te doen maar zo extreem kritisch is ons oude geliefde mechanisch elektrische medium nou ook weer niet.

Een leuk en vooral boeiend gesprek in München was met een firma die prachtige tools voor het inregelen van de arm verkoopt. Pas op, vertelde de man: een platenspeler tot in de puntjes afstellen kan ook tot de nodige frustraties leiden. Het is een kwestie van veel geduld. Je stelt alles in met je mooie tooling en als je de procedure hebt doorlopen, het moment dat je denkt dat je er klaar mee bent, kom je er achter dat de eerst gemaakte instellingen niet meer helemaal blijken te kloppen. Alles beinvloed elkaar immers. Begin je weer van voor af aan dan worden de afwijkingen steeds geringer. De sport zit ‘m in het zo dicht mogelijk bij het ideaal te komen.

Zelf vermoed ik dat als je tot in het extreme perfectie probeert na te streven op dit vlak je volgens mij niet meer aan muziekluisteren toe komt… en weet je: dat lijkt me pas erg…

De nulserie is gemaakt en getest. De eerste serie behuizingen zijn nu in de maak. Een mooi klinkende luidspreker moet dit ook in zijn afwerking uitademen. Marco en ik zijn zo enthousiast dat het startschot voor broer ToneMaster III ook al is gegeven. Duidelijk familie, zeker. Iets lager, en iets breder om de nog grotere hoorn een plek te kunnen geven. We zijn benieuwd waar dit allemaal gaat brengen.

Het plan om de luidsprekers als DIY kit te brengen is van tafel gehaald. Dat zullen sommige liefhebbers jammer vinden maar het ontwikkelen van een luidspreker die helemaal naar onze wens is kost zoveel tijd en geld dat we niet alle details prijs kunnen gaan geven. De luidsprekersystemen komen dus alleen kant en klaar in ons programma. Dat geeft ons ook de mogelijkheid om de afwerking van de kasten op hoog niveau te houden en de kwaliteit te borgen. Dit zijn luidsprekers die jaren en jaren luisterplezier moeten geven, dan moet naast een topgeluid het uiterlijk ook pico bello in orde zijn.

Het is al langere tijd een wens om een mooie range op klassieke leest geschoeide gemakkelijk aan te sturen hoog rendement luidsprekers aan te kunnen bieden die heel veel kwaliteiten voor hun geld laten horen. Helemaal niks verkeerds aan maar verwacht van ons niet het zoveelste zuiltje met twee woofertjes en een dometweeter. Ook geen boekenplank formaat luidspreker. Die zijn er al meer dan genoeg van te koop. We halen onze inspiratie uit de gouden tijd van de audio. Voor sommigen ‘old school’, voor ons onverslijtbare juweeltjes, waar luidsprekers nog gezien mochten worden en prominent in de woonkamer mochten staan.

En met twee types is er toch het begin van een range, niet? Wat we maken moet ook net iets anders zijn dan de reguliere aangeboden speakersystemen. En aan bonkende, toeterende zwaar bundelende hoorns hebben we hier een broertje dood. Dat laatste hoeft ook helemaal niet.